Meer dan 6,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Slow-write/Slow-read

EdwinCG 08 april 2025
Naar analogie van het bekende begrip ‘Slow-food’; dit is een Slow-write/Slow-read boek. Een beperkt aantal personages en locaties en een eenvoudige verhaallijn: man van 50 kijkt terug op één jaar uit zijn leven waar hij toen 12 was. En deze simpele ingrediënten leveren een uitermate boeiend verhaal op wat geen moment verveelt. Als dit het handelsmerk is van Veronesi, dan ben ik bang dat ik meer van deze schrijver moet gaan lezen.

Gigio Bellandi is twaalf jaar en de hoofdpersoon van dit verhaal. Zoon van een Italiaanse rechter en een Ierse roodharige moeder. Er is één zus: Gilda. Ze wonen in Vinci. Hun zomervakanties brengen ze elk jaar door in Viareggio, een plaats aan de Italiaanse kust. Elk jaar komen ze daar ook de familie Raimondi tegen met hun mooie dochter Astel. En dat wordt zijn eerste liefde.

Het boek bestaat uit twee delen, dertig hoofdstukken en een epiloog. De hoofdstukken hebben een zeer prettige omvang (gemiddeld ongeveer minder dan 10 pagina’s). Het eerste deel is een soort inleiding op het leven van Gigio. Dat wordt zeer gedetailleerd beschreven. Aan het einde van dit deel lijkt de schrijver zich te verontschuldigen voor de ‘traagheid’ van het verhaal en de vele details in deze introductie. Maar zo zegt hij: hiermee ‘… beschikken jullie echt over alle elementen om te begrijpen wie ik die zomer was - en ik met jullie.’ Daarna, zegt Veronesi, zullen de gebeurtenissen elkaar snel opvolgen. Dat is echter niet zo. Het tempo van het boek gaat niet of nauwelijks omhoog. Pas helemaal aan het eind volgen de vele verrassende gebeurtenissen elkaar in snel tempo op.

Traagheid lijkt trouwens een centraal thema te zijn. Veronesi zelf zegt hierover: ‘- die traagheid, zo beladen met pijn, angst en wanhoop, zo moeilijk te bevatten, zo contra-intuïtief, en toch zo gespeend van alternatieven, en ik heb haar ook voor dit verhaal als voorbeeld genomen.’ Het is het niet gelijk pats-boem met een conclusie komen, maar het stap voor stap beschrijven, de lezer inwijden in het verhaal. De schrijfstijl van Veronesi vormt een ondersteuning voor deze traagheid. De op zich simpele verhaallijn kent vele uitstapjes. Dat kan een beschrijving van een voorwerp zijn, een gebeurtenis of een uitweiding over een filosofisch onderwerp.

Gigio is gek op sport en er zijn in dat jaar (1972) Olympische spelen. Ook dat levert vele verhalen op over sporters en/of een specifieke sport. Het zijn weliswaar uitstapjes maar ze leiden nergens af van de kern van het verhaal. Het zijn interessante, levendige observaties en beschouwingen. Sommige getuigen van een scherp observatievermogen, zoals dit fragment bijvoorbeeld: ‘We weten precies wanneer we iets voor het eerst doen en hebben geen flauw idee wanneer we het voor het laatst doen. Daarom koesteren we uiteindelijk een bijna heilige herinnering aan de eerste keer, terwijl de laatste keren, áls we ons die al herinneren, ons machteloos van verdriet maken.’

De Olympische spelen van 1972 speelden zich af in München en waren ook het toneel van een gijzeling van een deel van de Israëlische sportploeg door een Palestijns commando. Dat commando noemde zichzelf Black September; Zwarte September, de titel van het boek. Deze gijzeling is het begin van een aantal ingrijpende gebeurtenissen in het leven van Gigio.

In deel één, eigenlijk al op de eerste pagina’s , wordt de suggestie gecreëerd van een grote ramp die komen gaat. Het hangt permanent dreigend boven het verhaal. Wát er komen gaat is onduidelijk. Geen enkele indicatie wáár die ramp over zou moeten gaan. De dreiging is echter zo nadrukkelijk aanwezig dat je je als lezer maar blijft afvragen wat die ramp is en wanneer die dan komt. Pas in de laatste hoofdstukken volgen diverse gebeurtenissen elkaar in snel tempo op en ontvouwt zich ‘de ramp’ (om spoilers te vermijden wordt dit hier niet verder uitgewerkt - een korte weergave is in een eigen commentaar aan deze recensie toegevoegd).

Uiteindelijk belanden Gigio en Gilda in Ierland. Het land van moeder Betty. Daar kijkt Gigio terug op dat zeer bijzondere jaar 1972.

Zwarte September is een bijzonder boek. Veronesi is er uitstekend in geslaagd om zijn visie op schrijven (langzame gedetailleerde opbouw om te kunnen versnellen) in het verhaal te verweven en uit te leggen. In het boek zijn niet alleen interessante maar ook passages opgenomen die tot nadenken stemmen.

In de epiloog beschrijft Veronesi, als een soort verklarende toegift, dat ieder mens uniek is, maar ook een product van zijn voorouders en hun geschiedenis. Zo krijgt het verhaal ook nog eens extra diepte. De analogie die hij gebruikt is die van één tot op de wortel geknotte olijfboom waaruit nieuwe scheuten ontstaan die met een gemeenschappelijke geschiedenis en wortels toch een volstrekt eigen unieke levensloop en vorm hebben.

Mooi!
1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van EdwinCG