Less is more
In de roman Vroeger was alles beter maakt de lezer kennis met een man op leeftijd die het liefst alles bij het oude laat. Van de moderne tijd moet hij niets weten: niet van computers, noch van internet, smartphones (’al die IT-apparaten’ zoals hij ze steeds noemt) en ook niet van andere elektrische apparaten. Ook zijn taalgebruik gaat niet met de tijd mee: naar zijn demente vrouw verwijst hij steevast met ‘moeder de vrouw’ en het woord ‘waarachtig’ komt bijna op elke bladzijde voor. Onder deze afkeer van de moderne technologie en de huidige tijd en maatschappij schuilt eigenlijk een diepe angst: de angst voor veroudering, aftakeling en de dood. Vandaar dat deze meneer zo wanhopig probeert terug te grijpen naar het verleden en zich vastklampt aan alles van ‘vroeger’. Wanneer hij een ongelukje krijgt beseft hij uiteindelijk dat de moderne tijd ook wel degelijk voordelen biedt.
Tuomas Kyrö is een Finse maatschappijcriticus die zijn stem probeert te laten klinken via deze oude man. Hij sluit met deze roman aan bij een trend van de laatste jaren: verhalen over bejaarden die allerlei komische avonturen beleven (denk hierbij aan bijvoorbeeld Pogingen iets van het leven te maken van Hendrik Groen en Jonas Jonassons De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween). Het recept is vaak hetzelfde: aan het woord is een komische bejaarde in of rondom een verpleeg- of bejaardentehuis, en onder deze laag schuilt soms kritiek op de maatschappij, de ouderenzorg etc.
Kyrö probeert de avonturen van deze oude man ook hilarisch te laten zijn, maar slaagt hier niet in. Soms zijn de grappen niet zo leuk of ze komen niet goed uit de verf (hoewel over humor uiteraard valt te twisten), soms zijn de avonturen of het taalgebruik van deze man niet realistisch. De hoofdpersoon bedient zich bijvoorbeeld vaak van ouderwets, deftig taalgebruik, wat geheel in lijn is met het feit dat hij wordt neergezet als een oude brompot die verlangt naar vroegere tijden, maar het ligt er te dik bovenop door het gebruik van te veel ouderwetse woorden in één alinea of fragment:
"Mijn leven wordt uitgestippeld door mensen wier ouders ik naar het graf heb gedragen, wier bezigheden ik heb gadegeslagen toen ze de snotneusfase, de oogmake-upfase, de brommerfase en de nozemsfase doormaakten. Ik word toch zo sikkeneurig wanneer zo iemand met luide stem vraagt: kunnen we het nog een beetje behapstukken zo in ons eentje, meneer?"
Hierdoor lijkt het taalgebruik op een gegeven moment te gekunsteld en daardoor wordt het verhaal minder realistisch, iets wat bijvoorbeeld ook al gevoed wordt door het overvloedige gebruik van het woordje ‘waarachtig’. Dit leidt af van het verhaal en wekt eerder irritatie op dan amusement. Ook mist de roman vaart; de auteur weet de aandacht niet vast te houden en bovendien lezen de zinnen niet altijd even prettig.
Vroeger was alles beter overtuigt helaas niet genoeg, de hilariteit blijft uit en vanwege de te grote hoeveelheid ouderwets taalgebruik die Kyrö de hoofdpersoon laat gebruiken is het verhaal te gekunsteld en onrealistisch. De auteur had het er wellicht beter iets minder dik bovenop kunnen leggen en minder expliciet kunnen maken: less is more geldt in dit geval.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eeke
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
