Een ode aan de muziek
In De plectrumfabriek, de debuutroman van Vincent van Warmerdam (1956), verhuist de 10-jarige Wessel met zijn ouders, broers en zussen naar een stormachtig havenstadje. Het gezin komt te wonen boven de Rex, een theater en bioscoop in één, waar Wessels vader ambitieus aan de slag gaat als toneelmeester. Terwijl Wessel zijn vader regelmatig (tegen zijn zin in) assisteert bij zijn werkzaamheden, leert hij al snel de geheimen van het toneel kennen, maar veel doet het hem niet.
Wanneer de jongen op een dag met zijn vader in de auto meegaat om decorstukken op te halen, ziet hij de gebeurtenis als een slechte opvoering waarin zijn vader een gebrekkige hoofdrol speelt: “Op dit naargeestige plein moet zijn vader het zonder zijn tovermiddelen doen. Hier geen zachte tinten die oplichten in het donker, alleen onverbiddelijk licht dat het onvolkomene genadeloos blootlegt. De houtjes en de touwtjes, de kieren en de naden en de streken van de kwast.”
Het middagje met zijn vader staat in Wessels geheugen gegrift. Wanneer hij op school bevriend raakt met Stan, een onbereikbare maar tegelijkertijd intrigerende jongen die gitaar speelt, krijgt ook hij ‘gitaarhonger’ en ontdekt zo zijn passie voor muziek. Daar waar het toneel het publiek bedriegt, speelt muziek geen listig spel met de luisteraar. Dat muziek geen rol speelt, maar er door Wessel wel een krijgt toebedeeld, is niet zo gek. Zijn broers en zussen, zijn vader en moeder vallen voortdurend terug in hun beklemmende rollen binnen het gezin, dus de jongen weet niet beter. Vooral zijn moeder lijkt haar rol goed te kunnen spelen: “Eigenlijk is zij meer een artiest dan Wessels vader (…) Zij heeft eigenlijk alles van een artiest in zich. Het talent, het uiterlijk en het gedrag.” Wessel ontvlucht dan ook vaak het huis en spoelt het geruzie uit zijn oren met de muzikale klanken van zijn bandje.
Van Warmerdam is gitarist, componist en theatermaker. Hij ontving voor zijn werk verschillende prijzen waaronder de Prosceniumprijs, de European Film Award en het Gouden Kalf. In zijn debuutroman gidst hij de lezer door de jeugd van Wessel. De jongen groeit op, haalt streken uit en wordt verliefd – een onbekommerde jeugd waar velen zich in zullen herkennen. Zo nu en dan laat Van Warmerdam de nostalgische muziek, die op de achtergrond onophoudelijk blijft spelen, overstemmen door het geruzie thuis en de machteloosheid die daaruit voortvloeit. Dit zijn welkome onderbrekingen die het plot, tussen de rustig voortkabbelende scènes door, meer dynamiek geven.
De plectrumfabriek is een warme coming of age-roman waarin de sfeer van de jaren ’60 en ’70 duidelijk voelbaar is en waarin de gebeurtenissen zich onder een vintagefilter aan de lezer ontvouwen. Het boek is hier en daar net even wat donker en beladen en creëert op deze manier vermoedens bij de lezer over het verloop van het plot. Desondanks weet Van Warmerdam het verhaal toch merendeels subtiel en luchtig te houden door niet te lang bij de handelingen stil te blijven staan. Daarnaast licht hij niet alle ontwikkelingen toe. Dit zorgt enerzijds voor verwarring, maar laat tevens ruimte vrij voor de eigen interpretatie van de lezer. De plectrumfabriek is een ode aan de jeugd, vriendschap, liefde en muziek. Vooral muziek.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
