Overdadig relaas over het verzamelen van herinneringen
51 jaar is Joachim Meyerhoff wanneer hij in Hamsters in je hersenen getroffen wordt door een beroerte (CVA). Op dat moment helpt hij zijn dochter met haar huiswerk. Met de gezondheid van Meyerhoff was aanvankelijk niets mis. De Duitse acteur en regisseur vertolkte grote rollen in theaterstukken op de planken van het Berlijnse Maxim Gorki theater en het Deutsche Schauspielhaus in Hamburg. Op het moment van zijn CVA is hij verbonden aan het Burgtheater in Wenen. Het werk als theateracteur is intensief en stressvol, en een verhoogde bloeddruk blijkt later in het ziekenhuis de boosdoener te zijn van deze ‘Schlagerl’ – mini-beroerte. Een kleine beroerte of niet, de gevolgen zijn groot voor Meyerhoff. De linkerhelft van zijn lichaam raakt verlamd. Het linkerbeen zwalkt, de arm mist coördinatie en beweegt ongecontroleerd. De ambulance arriveert laat, en loopt tijdens de rit vertraging op omdat de Stroke Units van de Weense ziekenhuizen vol zitten. Tijd is kostbaar bij een beroerte. Hoe eerder het slachtoffer geholpen kan worden, hoe kleiner de kans is op blijvend letsel.
Na grondig neurologisch onderzoek, belandt Meyerhoff negen dagen in een kliniek. Hier observeert hij zijn kamergenoten, veelal oudere mensen, maar ook een jonge beleggingsadviseur die hij gekscherend – maar hardnekkig – bij de naam van zijn diagnose blijft noemen: ‘Hersenbloeding’. Een vrouw met een rochelende ademhaling werkt Meyerhoff ’s nachts op de zenuwen, en de afdeling wordt verder onder meer bevolkt door een bleek meisje, een oude man die continu naar het toilet moet en de ‘Hongaar’. Dankzij medicatie en de plasticiteit van de hersenen, herstelt Meyerhoff gaandeweg zijn verblijf. Er keert langzaam meer gevoel terug in het linkerdeel van zijn lichaam, en hij leeft op bij ieder bezoek van zijn kinderen, vrouw, ex-vrouw en berichten van familie. De acteur besluit de verschrikkelijke ervaring die hem ten deel is gevallen om te zetten naar iets positiefs: het schrijven van dit boek.
Meyerhoff werkt sinds 2011 aan zijn autobiografische cyclus waarvan Hamsters in je hersenen nu het laatste deel is. In de afzonderlijk te lezen boeken, beschrijft Meyerhoff hoe hij van een verlegen jongen uit het Noord-Duitse Schleswig, uiteindelijk naam maakt binnen de theaterwereld. Zijn debuut Alle Toten fliegen hoch won in 2011 de Franz-Tumler-Literaturpreis en een jaar later de Bremer Literaturpreis. Meyerhoff zette zijn autobiografie tot aan zijn beroerte in 2017 op de planken in een zesdelige theatercyclus. Dit leverde hem twee keer de titel van toneelspeler van het jaar op. Wanneer Meyerhoff in Hamsters in je hersenen over zijn beroerte en weg naar herstel schrijft, doet hij dit met veel levendigheid en gevoel voor drama. Zo citeert hij spontaan uit zijn hoofd stukken uit Goethes Faust en Das Käthchen von Heillbronn van Heinrich von Kleist. Meyerhoff maakt van zijn kamergenoten bijna karikaturen: ‘uit hangende mondhoeken liepen glanzende slierten naar de kin.’ Er wordt een hoop gezucht, gesteund, gerold en ‘geruft’ tijdens de nachtelijke uurtjes waarin hij de slaap niet kan vatten, en hij de angst voor een tweede – vaak dodelijke – beroerte van zich af probeert te schudden.
Echt boeiend wordt Meyerhoffs innerlijke relaas helaas niet. Hij gidst de lezer door vlagen herinneringen aan zijn reizen naar Afrika en Noorwegen. Beschrijft stukjes uit zijn jeugd, confrontaties nabij het schoolplein, anekdotes en inside jokes. Leuk om te lezen voor familie en dierbaren van Meyerhoff. Evenals voor mensen die een soortgelijke aandoening hebben meegemaakt of voor zijn fans, want in Duitsland en Oostenrijk is Meyerhoff bijzonder populair. Maar ieder ander zegt dit allemaal niet veel. De dramatiek ligt er bovendien zo dicht bovenop, dat het op den duur wat veel wordt. De waarde van Hamsters in je hersenen ligt dan ook vooral in het feit dat er maar weinig boeken zijn geschreven door slachtoffers van beroertes. En Meyerhoffs positieve instelling, want die hamster je in zo’n situatie ook niet even makkelijk bij elkaar.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
