Een nachtmerrieachtig perspectief
In Het boek van alle angsten van Emy Koopman (1985) ontvouwt zich langzaam maar zeker een dystopische wereld waarin twee verhaallijnen elkaar afwisselen. Enerzijds volgen we Fana, een angstige scholiere met Iraanse roots. Anderzijds lezen we over Viko, die worstelt met zijn zachtaardigheid, de moeizame band met zijn vader en zijn homoseksuele gevoelens. Beide pubers worden op school gepest. Hoewel Fana niet anders kan dan haar pestkoppen negeren, vat Viko de koe bij de hoorns door te werken aan zijn assertiviteit. Hij sluit zich aan bij Echte Jongens, een forum waar het idee heerst dat echte mannen zich niet horen te schamen. Eerst uit Viko zich veelal online, waar hij een talentvolle trol blijkt te zijn, later ook in het echt.
Slecht één maal kruisen ze elkaars wegen. Fana en Viko zijn inmiddels studenten Psychologie en Biologie en 'geen van hen beiden zou ooit aan deze avond terugdenken als de gemiste kans die het was.' Waarom zouden ze ook? Viko belandt via een discussieavond van Trots en Eer – een hechte club jonge mannen die mannelijkheid verheerlijken – in de armen van zijn jeugdliefde Elias. Fana’s sociale leven wordt nog altijd teveel beheerst door angst om een gemiste kans te herkennen.
Het boek van alle angsten is het tweede boek van Koopman. In 2016 debuteerde zij met de roman Orewoet, die genomineerd werd voor de Fintro Literatuurprijs (2017) en de Bronzen Uil (2017). Naast schrijver is Koopman gepromoveerd literatuurwetenschapper en onderzoeksjournalist (momenteel is ze op tv te zien met de VPRO-reisserie Paradijs Canada over de keerzijde van het leven in Canada).
Ook in Het boek van alle angsten wroet Koopman in de pijnpunten van onze maatschappij. Daar waar de pestkoppen zich in de realiteit al jarenlang online uitleven, creëert Koopman in het tweede deel van haar boek een toekomst waarin iedere zwakte van de mens genadeloos wordt gestraft door een lagere rating op de maatschappelijke ladder. Wie geen saldo meer heeft, wordt weggestuurd naar het grillige ‘Buitengebied’. In deze beklemmende wereld is Fana als psychologe de laatste strohalm voor mensen die door scheiding of andere ‘vernederingen’ een laag saldo hebben. Lukt het niet om het saldo van een cliënt door middel van angsttraining omhoog te krijgen? Dan wacht hen een denigrerende, openbare veiling (voor vrouwen) of het primitieve buitengebied (voor mannen) waar – onder ruige omstandigheden – alle mensen samenleven die zich tegen de overheid verzetten.
Vooral in dit tweede deel komt Koopmans boek goed tot bloei. Haar wereld na een ingrijpende klimaatramp heeft iets weg van Dave Eggers' De cirkel en bevat sporen van Heerlijke nieuwe wereld van Aldous Huxley en Charlie Brookers dystopische anthologie Black Mirror. In een vlotte vertelstijl laat Koopman veel aan de verbeelding van de lezer over. Hoewel Fana’s hoofdstukken emotioneel wat afgevlakt blijven (conditionering door blootstelling aan allerlei soorten angst?) weten Viko’s stukken een emotionele snaar te raken. Het boek van alle angsten zet de lezer aan het denken en biedt (een nachtmerrieachtig) perspectief aan onder meer de huidige klimaatcrisis en oplaaiende coronadiscussies.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
