Een spinnende lofzang op de kat

Ben je benieuwd wat katten op een dag eigenlijk allemaal meemaken? In De Poezenkrant, een initiatief van P. Schreuders, kun je de grappige, en vaak ook stoute, avonturen van deze dieren nauwgezet volgen. Mensje van Keulen, die begin dit jaar de prestigieuze J.M.A. Biesheuvelprijs won voor haar recente verhalenbundel Ik moet u echt iets zeggen, schreef enkele bijdragen voor het tijdschrift. Eén daarvan is een kleine rapportage over katten in Japan 'die je niet tot nauwelijks op straat ziet', maar die in dit Aziatische land heel veel kunnen en doen, zoals: reclamemaken, in kattencafés wonen en zich in allerlei hebbedingetjes weten te transformeren. In Het kattentheater, een verzamelbundel die ter ere van het vijftig jaar schrijverschap van Van Keulen op haar vijfenzeventigste verjaardag verscheen, zijn alle korte verhalen, dagboekfragmenten, kwinkslagen, liedjes en gedichten van Van Keulen over katten verzameld.

Het resultaat van deze feestelijke bundel is een lofzang op het favoriete dier van Van Keulen: de kat. Soms zelfs letterlijk, want Het kattentheater bevat twee kattenliedjes die prachtig (of in kattentaal: 'prrrachtvachtverrrukkelijk') worden ondersteund met enkele linosneden van Olivia Ettema. De verzamelbundel trapt af met het korte verhaal 'Donkere dagen' waarin kat Jan Willem – vernoemd naar de overleden man van zijn baasje Doris – geleidelijk aan een bedreiging vormt voor de prille liefde tussen deze Doris en haar buurman Frits. Enkele luchtige kattengedichten weten de zwaarte vervolgens te verlichten. Het kattentheater krijgt weer een serieuze toon met 'Een Yorkshire kat' dat verhaalt over de speurtocht van Van Keulen naar een exemplaar van Emilie Bröntes The Cat. Van Keulen citeert Brönte, die in dit werk stelt dat katten niet zoveel verschillen van mensen: 'although it differs in some physical points, [the cat] is extremely like us in disposition.'

Het heen en weer schieten van toon blijft gedurende Het kattentheater eerder regel dan uitzondering. Net zoals katten soms schichtig, dan weer sierlijk en lenig op- of wegspringen, wisselt de bundel even makkelijk af tussen vrolijke en verdrietige stukken. Het versje 'Tien stoute katjes' brengt, begeleid door kleurige tekeningen van Jan Jutte, een lach op het gezicht van de lezer. In het gevoelige 'In memoriam' haalt Van Keulen, ondersteund door illustraties van Willem van Malsen, herinneringen op aan haar overleden katten (inclusief een foto van drie urntjes). Humor wint uiteindelijk de strijd wanneer Het kattentheater afsluit met CatsApps; schertsende chatberichten tussen katten Bosie en Erik over hun first world problems.

De lezer die op zoek is naar verzameld werk van Van Keulens omvangrijke literaire repertoire, zal in Het kattentheater enkel tussen de regels door haar kenmerkende kunst van het vertellen ontdekken. Deze verzamelbundel is in de eerste plaats een spinnende ode aan katten en hun poezenparadijs. Vooruit, de Schotse Sky terriër Greyfriars Bobby – in Edinburgh vereeuwigd als bronzen beeldje te bezichtigen nabij Greyfriars Kirkyard – blijkt ook een echte 'hrrrtendief' (hartendief).