Jeugdboek brengt lezer ondanks zware thema’s in hogere sferen
Het kleine heelal is het derde boek van Annejan Mieras. Ze debuteerde in 2018 met Portiek Zeezicht waarna in 2019 Homme en het Noodgeval verscheen dat een jaar later de Vlag en Wimpel won. Met Het kleine heelal won Mieras in 2024 de Gouden Griffel. Het boek is voorzien van kleine illustraties van Evelien Jagtman. Zoals een astronaut die langzaam de ruimte verkent, zo komt Raaf in dit gelaagde verhaal langzaamaan de antwoorden op haar brandende vragen te weten. Waarom duurt de lekkage in hun appartement zo lang? Wat is er precies met haar vader aan de hand? En waarom zit Nicolaas niet op school? De camping ligt er in het herfstseizoen oneindig verlaten bij. Deze troosteloze aanblik vormt een treffend decor voor de problemen waar Raaf mee kampt. Mieras schrijft diepgravend en met oog voor detail. Over iedere zin is nagedacht. En de zin die het meest schittert, vormt telkens de titel van het hoofdstuk. Zelfs de naam van Raafs schildpad is niet alleen grappig, maar heeft ook een diepere betekenis. Net als het dier zelf: ‘Als je huis aan je vastzit, kun je het niet kwijtraken.’ Zo’n onderlaag is bij meerdere zaken in het boek te vinden. De sterren, manen en zonnen van juf Norah’s rekenklas, de kosmische namen op de camping, het treffende citaat van Copernicus en de verliezen waar de tienjarige Raaf en middelbare scholier Nicolaas mee worstelen: ‘Missen is als een soort heelal vanbinnen.’
Juist die onderlaag maakt Het kleine heelal een uitstekend boek voor kinderen (vanaf een jaar of 10) én volwassenen. Raaf mist haar vorige huis, is bang dat haar ouders gaan ‘echtbreken’ en haar vriendschap met Miracle voelt voorbij. De symboliek van zware sterren, die vanwege een gemeenschappelijke zwaartepunt vaak dubbele sterren zijn, draait gedurende het verhaal om de personages heen. Het zijn twee uitersten die in Het kleine heelal met elkaar verenigd worden. Een hol gevoel in je buik vanwege een vader en een moeder. Scheiden en bij elkaar blijven. Miracle’s geloof in de schepping en Nicolaas’ overtuiging van de oerknal (en Raaf daar ergens tussenin). Goed en fout. Waarheid en leugen. Vriend en vijand. Stoer lijken en stoer zijn. Zeggen en zwijgen. Hoewel het lage tempo het verhaal soms wat doet kabbelen, blijf je toch doorlezen. Passages met volwassenen die pijnlijke gebeurtenissen afschermen wisselen af met ontroerende kinderlogica waarbij alle emoties van de gevoelscirkel van juf Norah worden gevoeld. Behalve weetjes over het heelal, stopt Mieras feitjes uit de kunst in het boek die weer een nieuwe (krijt)laag aanbrengen. Na de onvermijdelijke ontknoping wordt de leegte opgevuld en volgt een prachtige scene die zowel de personages als de lezer in hogere sferen brengt. Zo blijf je, ondanks de zware thema’s, na het omslaan van de laatste bladzijde nog even zweven.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
