Kan een volwassene de stem van een (on)kind vangen?
‘Een onkind, dat al wil hebben wat het heeft gehad, dat al begeert.’
Zo omschrijft Bodo Kirchhoff (1948) zichzelf aan het begin van zijn autobiografische roman Het onkind: de jeugd van een schrijver. Kirchhoff verwijst hier naar de tijd waarin hij als vierjarig jongetje samen met zijn vader en moeder wacht op de komst van een tweede kindje. Bodo krijgt er even later een zusje bij, maar de scheurtjes binnen het gezin groeien onverbiddelijk:
‘Er zat weliswaar een gezin aan tafel, vader, moeder, twee kinderen, maar in wezen waren het vier personen zoals de eenzame nachtbrakers op de schilderijen van Edward Hopper, samen, maar ieder voor zich […]’
Vader en moeder zijn namelijk, ondanks hun romantische het-lijkt-wel-een-film-ontmoeting (op een ziekenzaal ten tijde de Tweede Wereldoorlog), continu op zoek naar een rooskleuriger leven. Dit zorgt ervoor dat de elfjarige Bodo na de scheiding van zijn ouders uiteindelijk naar een internaat wordt gestuurd.
De Duitse Kirchhoff schreef na zijn studie Pedagogiek diverse theaterstukken, essays, reportages, korte verhalen en romans. Voor zijn boek Wedervaring ontving hij in 2016 de prestigieuze Deutscher Buchpreis. Met Het onkind waagt hij zich aan een ingrijpende autobiografie waarin hij zijn leven als kind en puber beschrijft.
Kirchhoff wisselt deze herinneringen af met stukken uit het recente verleden. Zo waant hij zich met gemak rond de jaren ’60 van de vorige eeuw toen zijn muziekleraar op het internaat niet van hem af kon blijven, om even later veilig en wel in een hotel in Italië te verblijven, decennia nadat zijn ouders hier de beste periode van hun huwelijk hebben doorgemaakt.
Naast deze vlotte sprongen door de tijd speelt Kirchhoff in Het onkind met taal. Hij laat verschillende talen de revue passeren, verkent woorden die niet bestaan en stort zich in dialecten en teksten uit liedjes en literaire boeken. De schrijver vertelt over zichzelf in de eerste persoon, wisselt dit af met passages in de derde persoon en experimenteert zodanig met het nemen van afstand en het zoeken van toenadering tot zijn vroegere ik.
Met al deze pogingen tracht Kirchhoff zijn diepste stem, namelijk die van zijn innerlijke (on)kind, zo puur mogelijk op papier te krijgen. Tijdens zijn zoektocht staat de schrijver keer op keer op subtiele wijze stil bij de vraag of het als volwassene nog wel mogelijk is om terug te keren naar de opvattingen en emoties die je als kind had.
Een knap staaltje vertaalwerk van Josephine Rijnaarts zorgt ervoor dat Het onkind tot het eind toe prettig leesbaar is, terwijl het uitstekende taalgevoel van Kirchhoff in de autobiografische roman onverminderd blijft overheersen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
