Beklemmende roman over verbinding, vervreemding en verwantschap
Tegelijkertijd met het verlaten van haar ouderlijk huis heeft Saar haar geboortedorp definitief vaarwel gezegd. 'Ik kan niet meer terug', is wat zij tegenover haar vriendin Fosse stellig beweert. De titel Hier zijn is niet de bedoeling valt in de roman van Lauranne van Grinsven dan ook snel op zijn plek. Maar wanneer Saars opa Gert overlijdt, is het de bedoeling dat zij wél weer terugkeert naar het Brabantse dorp waar iedereen elkaar (her)kent. Dit betekent dat ze haar zorgvuldig opgebouwde leven voor even achter zich moet laten. Het betekent ook dat ze haar familie, die ze eigenlijk nauwelijks kent en die daardoor niet bepaald hecht voelt, onder ogen moet komen. Saar wil haar vriendin niet bij haar problemen betrekken en vertrekt zonder Fosse om een volle week bij haar oma te logeren. Een besluit dat eveneens voortkomt uit een hardnekkige karaktertrek: '"Waarom heb ik ooit ja gezegd?" zegt ze. "Omdat jij zo bent (…) Daar kun je niks aan doen. Dat zit in je."' Wat volgt is een beklemmende week waarin oude patronen na jaren weer de kop op steken.
'Van Grinsven verstopt zich niet achter veel metaforen, maar schrijft onomwonden over een familie die totaal onthecht is.' – Recensent Eline
Want van rustig rouwen om haar opa komt eerlijk gezegd niet veel terecht. Het is Saars moeder Els en 'het beest' dat zich in haar verschuilt, die zich allebei vrijwel direct in haar hoofd weten te nestelen. Te midden van haar vervreemde familie, denkt Saar terug aan haar leven vroeger thuis. Haar moeder bij wie ze altijd op haar tenen moest lopen. Die de woorden van haar dochter uit het verband trok waardoor Saar wel de moederrol op zich moest nemen. Ze denkt terug aan de keren dat Els dreigde met zelfmoord, een excuus om voor elk (ingebeeld) obstakel weg te lopen. Hierdoor lijkt het weleens alsof Saar vooral rouwt om haar moeder. Of eerder: het gevoelsmatige gebrek aan een moederfiguur, want Els heeft zich nooit echt als een moeder gedragen. Saars afstandelijke vader Johan, de provocerende oom Rob en de nauwelijks bestaande band tussen haar zus Janne en broer Jens, maken haar verblijf er niet makkelijker op. En dan is er ook nog Fosse, die Saar laat twijfelen tussen eerlijk zijn of zich blijven afsluiten.
Hier zijn is niet de bedoeling is de debuutroman van Van Grinsven die Creative Writing studeerde aan ArtEZ. Van Grinsven verstopt zich niet achter veel metaforen, maar schrijft onomwonden over een familie die totaal onthecht is. Meeslepend is de roman niet. De reden dat de lezer genoodzaakt wordt door te lezen, is de onheilspellende sfeer die Van Grinsven van begint tot eind weet vast te houden. Door te schrijven vanuit de derde persoon schept ze afstand tussen de lezer en de personages in het boek. De rauwe en realistische beschrijvingen zorgen er vervolgens voor dat de gebeurtenissen zich toch dicht op de huid afspelen. Het over en weer zwijgen, overreageren, en het vervallen in oude gedragingen vormen het boek tot een spanningsveld waarin coping mechanismen, parentificatie en het beklemmende dorpsleven treffend worden ontleed. Hier zijn is niet de bedoeling is een pijnlijke roman over verbinding en vervreemding, maar bovenal over het onvermogen om jezelf helemaal los te maken van je familie.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
