Spitsvondige verhalenbundel waarin niets teveel wordt gezegd
De kunst van korte verhalen is om in een beperkt aantal woorden een wereld op te bouwen waarin personages tot leven komen. Tijdens die kortstondige glimp in hun leven is voor details dikwijls maar weinig ruimte weggelegd. Toch weet Mensje van Keulen (1946) in haar nieuwe verhalenbundel Ik moet u echt iets zeggen een gedetailleerde laag aan te brengen die de lezer aan het denken zet.
De negen verhalen in Ik moet u echt iets zeggen gaan over alledaagse mensen. De binnenflap maakt duidelijk dat Van Keulen ervoor kiest ‘een stem [te geven] aan personages die niet vaak gehoord worden.’ Vervolgens draagt ze het woord over aan onder meer een jonge barvrouw, een moeder, een echtgenote en een ambitieuze politica. Mannen hebben in de bundel eveneens een stem, maar wel een verrassend stille. Zo raken weduwnaar Thomas Terlier en cabaretier Pol Albers aan het eind van ‘De toneelmeester’ ondergesneeuwd door een toeschouwster die in een volle theaterzaal geen blad voor haar mond neemt.
En daar blijft het niet bij. Ook de ogenschijnlijk naïeve jonge barvrouw trekt zich niets aan van de meningen van de mannelijke stamgasten in het café. De moeder in het titelverhaal verdedigt niet haar moorddadige zoon, maar zichzelf. De echtgenote wil niets liever dan scheiden en de ambitieuze politica overschrijdt vrijwillig haar seksuele grenzen onder het mom van: ‘Nu ze dit kan, kan ze alles.’ Ieder verhaal in Ik moet u echt iets zeggen heeft zo een verrassende twist, zodat je hier als lezer gaandeweg op bedacht bent. Maar hoe geconditioneerd je ook raakt – en dat raak je – Van Keulen laat de verhalen in deze bundel telkens weer anders aflopen dan je zou verwachten.
Al sinds haar debuutroman Bleekers zomer (1972) is de auteur niet meer weg te denken uit de Nederlandse literatuur. Haar rijke oeuvre bevat – naast romans – biografieën, reisverhalen en jeugdboeken en won verschillende prijzen, waaronder de prestigieuze Constantijn Huygens-prijs in 2014. Wat Ik moet u echt iets zeggen na haar eerdere werk zo bijzonder maakt, is dat de verhalen nu stuk voor stuk gaan over vrouwen die hun vaste gewoontes doorbreken. De echtgenote in ‘De tuin’ laat het niet aan haar man over om een punt achter hun huwelijk te zetten: dat doet ze zelf wel. Simone in ‘De ring’ verzet zich uiteindelijk tegen de kleinerende plagerijen van haar man. En nee, die obscene grapjes van de heer Albers kunnen echt niet meer.
Van Keulen verplaatst zich met gemak in haar personages, of zij nu jong of oud zijn. Ze komen tot leven en nemen de lezer vol overtuiging mee in hun zielenroerselen. Het knappe is dat er in deze korte verhalen ook nog ruimte is voor alledaagse details. Zo moet er gewoon een lunchbox worden gevuld (‘met vier boterhammen, een notenreep en een appel’), is het een fijne gedachte dat de moestuin er goed bij staat (‘de prei en uien doen het goed’) en begint ‘Meneer Harry’ met een reikhalzende mijmering (‘Ik herinner me dat ik in de gang stond. Dat was tegen de wens van de zustertjes’). Van Keulen laat bovendien veel aan de fantasie van de lezer over door zaken te benoemen zonder er verder op in te gaan. Zelfs met alle plotwendingen, levendige personages en ongecompliceerde details, wordt in deze verhalenbundel op scherpzinnige wijze niets teveel gezegd.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
