Representatieve roman combineert literatuur en games
In Morgen en morgen en morgen van Gabrielle Zevin ontmoeten Sadie Green en Sam Masur elkaar in een ziekenhuis. De joodse Sadie is daar om haar zus Alice te bezoeken die aan een goed te behandelen vorm van kanker lijdt. Sam verblijft er als patiënt na een traumatisch ongeval. Het is midden jaren 80 en om de tijd te doden spelen de jonge tieners videogames. Terwijl ze zich verliezen in de wereld van Super Mario Bros. kruipt Sam, die sinds zijn auto-ongeluk geen woord meer heeft gezegd, langzaam als een Koopa uit zijn schulp. Ondanks de hechte band die ze opbouwen, wordt hun vriendschap geplaagd door vergissingen. Er volgt een pijnlijke breuk waarna Sadie en Sam elkaar pas weer spreken als ze studeren aan MIT en Harvard. Hun passie voor games is in de tussentijd nog meer gegroeid. Sadie is vastbesloten om zich als vrouw te doen gelden in de door mannen gedomineerde game-industrie. Sam droomt ervan om een spel te ontwerpen. Ze besluiten een ambitieuze samenwerking aan te gaan: het maken van een eigen videogame.
'Morgen en morgen en morgen omspant ruim twintig jaar vriendschap tussen Sadie en Sam.' – Recensent Eline
Met behulp van Sams kamergenoot, acteur en producent Marx Watanabe, wordt hun eerste game Ichigo een regelrecht succes. Ze starten een eigen bedrijf onder de naam Unfair Games en produceren vervolgens meerdere spellen. Net zoals je in een videogame niet zomaar het volgende level haalt, gaat ook dit niet zonder slag of stoot. In haar vijfde roman Morgen en morgen en morgen duikt Zevin diep in de gecompliceerde levens van Sam en Sadie. Invoelend ontleedt ze op minutieuze wijze de trauma’s uit Sams jeugd. Meeslepend vertaald vanuit het Engels door Gerda Baardman, komt de lezer meer te weten over Sams lichamelijke beperking, zijn Koreaans-joodse roots en diepgravende overpeinzingen over hoe zijn band met Sadie nu precies in elkaar steekt. Sadie worstelt op haar beurt met haar lastige positie in de gamewereld en Sams ondoorgrondelijke aard. Ze vindt het bovendien moeilijk te verteren dat Sam alle eer krijgt voor hun games terwijl die vaak het gevolg zijn van háár creatieve uitspattingen. De persoonlijke problemen stapelen zich op en wortelen zich langzaamaan in het werkleven van dit ambitieuze gameduo.
Morgen en morgen en morgen omspant ruim twintig jaar vriendschap tussen Sadie en Sam. Zevin bouwt daaromheen een wereld waarin Shakespeare, Emily Dickinson en Murakami moeiteloos verweven worden met de game-industrie. Ze behandelt bekende en minder bekende games, en werkt enkele fictieve spellen levensecht uit. De auteur deinst daarbij niet terug voor de technische kant, waardoor zaken als programmeren, coderen en het gebruik van diverse engines aan bod komen. Hoewel het verhaal zo nu en dan eens kabbelt, speelt de alwetende verteller met de chronologie van de gebeurtenissen waardoor de lezer soms meer weet dan de personages.
Thema’s als creativiteit, ambitie, vriendschap, afkomst en de schrijnende vooroordelen die in de Amerikaanse game-industrie heersen, worden afgewisseld met het onvermogen van Sadie en Sam om offline écht met elkaar te communiceren. De lijn tussen de realiteit en de fictieve gamewereld wordt meermaals flinterdun wanneer ze elkaar proberen te begrijpen door hun gevoelens in games te verwerken. Maar het echte leven biedt slechts 'non-playable characters' (NPC’s). Hier is niet alles bestuurbaar via een controller, een 'morgen en morgen en morgen' (een citaat dat Zevin heeft ontleend aan Macbeth) niet vanzelfsprekend. Je kunt niet eindeloos opnieuw beginnen, het is niet: 'als je hem nog een keer speelt, win je misschien.' En met deze donkere onderlaag weet Zevin, in navolging van The Wave van de Japanse prentkunstenaar Hokusai die de cover siert, de lezer te overweldigen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
