Hallucinerende reis vormt een onvervalste roep om erkenning en begrip
Mathijsen schrijft romans, korte verhalen en essays. Ze debuteerde in 2011 met Alles is Carmen. Haar boek Vergeet de meisjes werd genomineerd voor de shortlist van de BNG Bank Literatuurprijs. Het autobiografische Bewaar de zomer maakte kans op de Libris Literatuurprijs. Onderland is haar vijfde roman. Opgedeeld in korte hoofdstukken komen de pijnlijke verledens van Jan, Sanna, Levi, Papa, Mandy, Texas, Teun, Mieke en Fiona aan bod. Ieder personage heeft op minderjarige leeftijd te maken gehad met een vorm van seksueel misbruik. Het precieze misbruik beschrijft Mathijsen niet. Dat hoeft ook niet. Er heerst in Onderland een unheimische sfeer die de letteropmaak van de titels en de nachtmerrieachtige illustraties door het verhaal heen nog wat meer benadrukken. Elk hoofdstuk vangt aan met een herbeleving van het desbetreffende personage die voor de lezer niet altijd even duidelijk is, maar waaruit Harper een beeld destilleert van het misbruik.
Een vergelijking van Harpers reis met die van Lewis Carrolls Alice is snel gemaakt. Er zijn pratende bloemen, een kat, dubieuze kruispunten, tijd speelt een rol (Harper moet telkens weer door) en het zakken door het matras lijkt op de val van Alice door het konijnenhol. De verschillende binnenwerelden van de slachtoffers die Onderland bevolken zijn net als de gebieden in Wonderland hallucinerende oorden. Toch is de zwaarte van seksueel misbruik hier nooit ver weg. De keuze van Mathijsen om van deze binnenwerelden ongrijpbare gebieden te maken, vraagt veel van de lezer die tijdens het lezen voornamelijk in het duister tast. Onder de mistige lagen van afweermechanismen komt het uiteindelijk tot het blootleggen van copingmechanismen; van geestverruimende middelen en psychose tot een ingrijpende eetstoornis en herhaaldelijk dissociëren. De complexiteit van de verschillende binnenwerelden van slachtoffers van seksueel misbruik en hun copingmechanismen bevragen of de huidige therapieën en behandelvormen van de geestelijke gezondheidszorg afdoende zijn. Slachtoffers voelen zich soms nauwelijks gehoord: ‘je hebt geen enkele vorm van autonomie, ze geloven gewoon niet dat jij weet wat goed voor je is.’ De weg naar herstel ligt volgens Onderland dan ook niet zozeer bij de slachtoffers, maar bij ‘de bovenwereld’, de maatschappij die met erkenning en begrip het stilzwijgend schuldgevoel van slachtoffers van seksueel misbruik wat draaglijker zou maken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Eline van der Boog
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
