Een gedurfde debuutroman vol abstracte symboliek

Op het omslag van Vuurgeesten prijken de kleuren van vlammen, as en rook. Een abstracte explosie is het misschien wel, want dat is waar de geprezen debuutroman van R.O. Kwon, een Amerikaanse schrijfster met Zuid-Koreaanse roots, mee begint.

Student Will is van een afstand getuige van de terroristische daad van de geheimzinnige Jejah-sekte. Zijn vriendin Phoebe Lin is daar tijdens hun onstuimige relatie bij betrokken geraakt. Will en Phoebe studeren allebei aan het elitaire Edwards, waar oud-student en sekteleider John Leal op de campus steeds meer studenten onder zijn vleugels neemt. Zojuist heeft de groepering een gebouw in laten storten dat ‘een dikke rookpluim’ als de ‘adem van God’ van uitblaast. Nu heffen de leden vrolijk een glas wijn ten hemel. Will weet dat het Phoebe is die de bom heeft laten ontploffen. Maar waarom heeft hij haar niet voor Johns indoctrinaties behoed?

Vuurgeesten vertelt in fragmentarische hoofdstukken hoe Will en Phoebe elkaar ontmoeten, een relatie krijgen en vervolgens uit elkaar worden gedreven. Allebei hebben ze een groot gemis. Will verliest zijn geloof, en Phoebe verliest haar talent voor pianospelen als haar moeder bij een verkeersongeluk om het leven komt. Een tijdje gaat het goed tussen de twee. Ze voelen elkaar feilloos aan en weten elkaars brandende gemis te blussen. De relatie wordt echter op scherp gezet als Phoebe in aanraking komt met de charismatische John Leal. Vervolgens begint Wills liefde voor Phoebe steeds meer op een obsessie begint te lijken.

Hoewel de debuutroman een gedurfd thema aansnijdt, is het vooral de indringende schrijfstijl van Kwon die de meeste indruk maakt. Vertaler Jeske van der Velden heeft dit in het Nederlands goed weten te behouden. Zoals gezegd is het boek fragmentarisch opgebouwd en komen Will, Phoebe en John afwisselend aan bod. Ieder hoofdstuk wordt ingeleid met een naam bovenaan de pagina, zodat helder is door wiens ogen de gebeurtenissen in de roman zich op dat moment afspelen. Maar dit betekent niet dat het verhaal zich duidelijk aan de lezer ontvouwt. Integendeel. Kwon maakt in Vuurgeesten geen gebruik van dialogen in de zin van aanhalingstekens en leestekens. Als lezer ben je nog weleens de draad kwijt wie er aan het woord is. Sommige korte hoofdstukjes zijn zelfs zo nietszeggend dat je er nauwelijks iets van begrijpt.

Dit klinkt allemaal als een groot minpunt, maar dat is het hier niet. Kwons geheimzinnige schrijfstijl laat de lezer voelen hoe ontoegankelijk en onlogisch sektes kunnen zijn wanneer je er zelf niet bij betrokken bent. Zo begrijp je als lezer niet waarom Phoebe wegloopt met John Leal. De gedachtegangen en het discutabele verleden van de sekteleider blijven voor ons net zo ongrijpbaar als voor Will. Maar ook van Will krijg je geen hoogte. Is hij daadwerkelijk verliefd op Phoebe of wordt zijn obsessie juist gevoed doordat haar sekteleven hem herinnert aan zijn verloren geloof?

Aan het einde van Vuurgeesten heb je als lezer nog steeds geen antwoorden. Wel sla je een diepzinnige roman vol abstracte symboliek dicht met een onderwerp dat nog altijd actueel is.