Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Virtuoze passie

28 november 2017
'Sommige gezagvoerders van een schip verlaten de thuishaven met een bezwaard gemoed, vervuld van smart en onvrede. Ze hebben een vrouw, kinderen wellicht, een of andere liefde in elk geval, of misschien slechts een onschuldige verslaving, die ze een jaar of langer moeten missen. Mij heugt slechts één man die met veerkrachtige tred over het dek liep en met opgewekte stem de eerste koers van de reis verkondigde. Maar deze man, zo vernam ik later, liet slechts een moeras van schulden en dwangbevelen achter.'


Zo begint het tweede verhaal, of juister gezegd, de eerste herinnering in dit boek vol herinneringen en indrukken, zoals de ondertitel van De zee, een spiegel luidt. Die eerste herinnering volgt na een korte verhandeling over landvallingen en afvaarten, want zo eenvoudig als de woorden lijken, is het niet. Zeker niet voor 'het zelfingenomen volkje landrotten', hoewel landvalling – het moment dat land in zicht is – niet meer vraagt dan 'een scherp oog en helder weer'. Afvaart is een stuk ingewikkelder, omdat dat een 'welomlijnde handeling die een proces met zich meebreng' aanduidt. Joseph Conrad legt het proces vervolgens zeer precies, en met de nodige droge humor uit.

Amper drie bladzijden gevorderd in dit boek is er al één ding klip en klaar: Conrad houdt van de zee, de schepen die de zee bevaren en van het anker. Niet alleen omdat het anker een symbool is van de hoop, maar omdat ze begin en einde van de reis markeren en ze bij lange reizen, waarbij er niets massiefs in de buurt is om het vaartuig aan te verankeren, de nachtwacht gezelschap houden op het dek. Conrad verfoeit het dan ook dat 'de dagelijkse pers in het land' spreekt over het uitwerpen van een anker, omdat 'een anker nimmer [wordt] uitgeworpen, en lichtzinnig omgaan met vakjargon is een misdaad tegen de helderheid, precisie en schoonheid van verzorgde taal.' Waarmee de tweede grote passie van Conrad duidelijk gemaakt is: taal. De wijze waarop Conrad over zijn ene grote liefde vertelt door de andere in te zetten, zorgt ervoor dat zelfs lezers die niets met zeevaart hebben, en al helemaal niets met ankers, nooit meer het werkwoord uitwerpen zullen durven gebruiken in combinatie met ankers.

In schitterende, meanderende verhalen neemt Conrad zijn lezers mee op diverse schepen over de hele wereld. Staand naast een gezagvoerder op een ijzeren schip, die hoofdschuddend een brigantijn bekijkt en zichzelf gelukkig prijst dat hij daar niet mee over de zee moet gaan, of in gedachten meereizend met de bevelhebber van de allereerste Romeinse galei 'de monding van de Theems met een gefascineerde blik [moet] hebben aanschouwd toen hij de sneb van zijn schip onder de kliffen van North Foreland westwaarts wendde.'

De zee, een spiegel is een ode aan de zee, aan de scheepvaart en de taal die alleen door Joseph Conrad geschreven kon worden en waar woorden om te vertellen welke fantastisch gebeeldhouwde verhalen dat oplevert tekort schieten. Het woord is daarom aan Conrad om, terwijl hij uitlegt hoe groot de liefde van een zeeman is voor zijn schip, nogmaals van zijn taalvirtuositeit en die van Lisette Graswinckel, de vertaalster, blijk te geven:

'Want ondanks de vele honderden die de zee hebben beschimpt, onder wie als eerste Shakespeare, met de regel: Gij, grimmiger dan hartzeer, honger, zee tot en met de allerlaatste zeerat van de 'oude stempel', met weinig woorden en nog minder ideeën tot zijn beschikking, zal men naar ik geloof geen enkele zeeman kunnen vinden die ooit de goede of slechte naam van een schip en een vloek in één adem heeft genoemd. En zou zijn gevloek en getier zich ooit, getart door ontberingen op zee, tot zo ver als zijn schip uitstrekken, dan slechts heel voorzichtig, zoals een hand die met een vriendelijke gebaar, zonder bijbedoeling, op een vrouwenarm wordt gelegd.'
3

Reageer op deze recensie

Meer recensies van

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.