Subliem in zwartwit
Een boekverfilming loopt vaak uit op een teleurstelling omdat er bijvoorbeeld te veel van het verhaal is weggelaten of omdat de personages anders zijn - uiterlijk én in lichaamstaal - dan je je had voorgesteld. Dat gevaar loop je ook met een verstripte versie van een boek. Maar Manu Larcenet durfde het toch aan om Het verslag van Brodeck van Philippe Claudel, gepubliceerd in 2007, opnieuw te vertellen. Op zijn eigen manier, want Larcenet pakt het anders aan dan Dick Matena bij onder andere De avonden van Gerard Reve of Kaas van Willem Elsschot en andere (inter)nationale klassiekers. Larcenet neemt de tekst niet integraal over en maakt daar tekeningen bij, nee, Larcenet maakt zijn Verslag van Brodeck, en dat begint zo:
Een man, Brodeck zoals later zal blijken en de lezer van het oorspronkelijke Verslag zal vermoeden, loopt door het bos en bereikt uiteindelijk een herberg waar zich een massa mannen heeft verzameld. Dat daar, in die herberg, niets vrolijks valt te verwachten wordt al vanaf de eerste pagina aangekondigd in tekeningen die uit zwart gesneden lijken te zijn. Het is somber, de mens is nietig, en die zwarte kat voorspelt niets goeds.
Claudel vertelt wat er gebeurt als Brodeck binnenkomt als volgt: 'Toen ik de herberg binnenkwam, waren bijna alle mannen van het dorp er; ze hadden zulke donkere blikken en stonden er zo roerloos bij dat ik meteen begreep wat er gebeurd was. Orschwir deed de deur achter me dicht; toen liep hij op me af. Hij trilde een beetje. Hij boorde zijn grote blauwe ogen in de mijne alsof hij me voor het eerst zag. Mijn maag begon zo tekeer te gaan dat ik dacht dat mijn hart zou verzwelgen; toen keek ik naar het plafond, alsof ik er dwars doorheen probeerde te kijken om de kamer van de Anderer te zien, en ook de Anderer zelf, met zijn bakkebaarden, zijn dunne snorretje, de schaarse krullen die vanaf zijn slapen omhoog wezen en zijn vollemaansgezicht als van een dik ongehoorzaam kind; heel slapjes vroeg ik: 'Jullie hebben hem toch niet...?'
En Larcenet laat zien wat er gebeurt als Brodeck binnenkomt:
Met zulke tekeningen heb je - inderdaad - geen woorden nodig. De dreiging is tastbaar en donker: met de Anderer is het niet goed afgelopen. Dat blijkt woordenloos uit alles.
Brodeck wordt gevraagd om feitelijk, zonder iets weg te laten of te veranderen, de gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden en die hebben geleid tot de dood van de Anderer, op te schrijven, zodat 'degene die het leest ons begrijpt en vergeeft'. Hij, Brodeck, zelf een nieuwkomer in dit dorp, stemt na enige tegenwerpingen toe. En dan volgt in flashbacks niet alleen het verhaal van de Anderer die drie maanden geleden zijn intrek in deze herberg heeft genomen, maar wordt tevens onder meer duidelijk wat Brodeck allemaal heeft meegemaakt, omdat hij naast de feitelijke versie voor de dorpsbewoners zijn eigen versie van de gebeurtenissen opschrijft. En die laatste versie beperkt zich niet tot de afgelopen drie maanden. Niet alles wordt echter uit de doeken gedaan, want er is voor gekozen om Larcenets versie van Het verslag van Brodeck in twee delen uit te brengen. Dit deel, dat de titel De Anderer heeft gekregen, laat zien wat de komst van de Anderer aanricht in het dorp, zonder dat de Anderer veel in beeld of aan het woord is. Deel 2, met als titel Het onzegbare, verschijnt binnenkort: 6 september 2017.
Niet alleen heeft Larcenet het inktzwarte verhaal prachtig weergegeven in indrukwekkende, inktzwartwitte tekeningen, maar ze komen schitterend tot hun recht op de halve pagina’s van oblongformaat. Deze Het verslag van Brodeck zal absoluut iedereen weten te bekoren, inclusief degenen die het verhaal al kennen, omdat de tekeningen subliem zijn en het verhaal - na tien jaar - niets van zijn kracht of actualiteit heeft verloren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
