Alles anders
Ooit had hij zich voorgenomen om alles wat er gebeurde vast te leggen, maar dat werd zoveel dat hij het opgaf. Maar de enorme hoeveelheid herinneringen schrok Guus Luijters niet af toen hij zijn voornemen om de bijna 18.000, tijdens de Tweede Wereldoorlog vermoorde, kinderen een gezicht te geven, ging uitvoeren. Zijn In Memoriam, een boekmonument van meer dan duizend pagina’s, waarin 17.964 kinderen met hun naam, hun geboortedatum, adres, sterfdatum en -plaats zijn opgenomen, verscheen in februari 2012.
Tijdens een interview bij Nooit meer slapen vertelt Luijters dat hij zich tijdens het werken aan In Memoriam voornam om ooit zijn eigen herinneringen op papier te zetten. Het eerste resultaat daarvan verscheen in 2013, Lege stad. Verzamelde herinneringen 1943-1950, waarin zijn herinneringen aan de belevenissen tijdens zijn eerste zeven levensjaren zijn opgenomen. Het boek bestaat uit flarden van gebeurtenissen, waarvan Luijters niet altijd weet of het om zijn eigen herinnering van die gebeurtenissen gaat of dat hij de telkens weer herhaalde familieverhalen daarvan navertelt.
En nu is daar In de spiegel, waarin in drie delen van vijftien 'prozagedichten', Luijters' herinneringen aan zijn vijftienjarige ik zijn opgenomen. Alle gedichten zijn vijftien regels lang, met uitzondering van het laatste gedicht dat uit zestien regels bestaat.
In klare taal, zonder opsmuk, komt door de bespiegelingen van de vijftienjarige Guus Luijters de wereld van eind jaren vijftig tot leven. In beeld en geluid.
Mijn kleren hangen aan een stoel
en laten mij geen keuze een
broek een trui een overhemd
maar zo heb ik van een vriend
geleerd zet je kraag omhoog
en de wereld explodeert
mijn vriend heet Tak hij weet
van Blakey Silver Charlie Parker
ik fiets met hem naar huis maak
grapjes met zijn zuster en
hoor de solo van Hank Mobley
die nooit verstillen zal buiten
varen platte schepen kolen
door het land ze varen naar de
Overtoom en zonder jokken
Van muffe jaren vijftig, ruikend naar spruitjes en draadjesvlees, is bij Guus Luijters geen sprake: hij luistert naar jazzgiganten, bezoekt optredens, rookt, is verliefd, kijkt films, struint de stad af, drinkt en doet vooral waar hij zin in heeft. Hij roept verontwaardiging op door zijn kraag omhoog te doen, of middenin de winter een zonnebril te dragen, zijn regenjas af te knippen en geniet van de 'vormloze' dwarse gedichten van Lucebert.
De dood komt bij deze vijftienjarige vaak, hoewel zijdelings, voor in zijn desondanks, levenslustige schetsen. Een onschuldig beginnend gedicht over het grote avontuur van het dwalen door de stad eindigt bijvoorbeeld met
nam de pont ik stak het water
over zonder de dood te zien
die toen nog heel ver weg was
en onschuldig bovendien
Luijters laat in In de spiegel vooral zien hoe fijn het leven van een puber op de drempel van de jaren zestig was. Op weg naar de tijd waarin alles kan en niets meer schokkend is, kan deze vijftienjarige op simpele wijze zorgen voor ophef en misprijzen. Maar die puber is natuurlijk, net als alle ander pubers, ook kwetsbaar.
Zo veel levens tegelijk de
tennisser die Wimbledon ging
winnen de ongelukkige
scholier gelukkig met zijn
nieuwe school de zoon de dichter
de piloot de jongen uit de
Phonobar die in gebrekkig
Frans zijn vakantieliefde
schrijft maar liefheeft wie hem lief wil
hebbben jazzfanaat en fan van
Hermans Reve Nescio die
van God niet weet maar wel in hem
geloven wou en zijn leven
graag zou geven om zijn naam
een keer in druk te zien
Het is bijna onmogelijk om niet op zijn minst een beetje jaloers te zijn op deze beetje blufferige, vijftienjarige jongen die stoer met zijn kraag omhoog, sigaretten rokend op de hoek van een straat staat of zo heerlijk verliefd is op het mooiste meisje van de school.
[...]
wij jongens waren bang voor haar
tot zij mij in het water
van het zwembad plotseling
een glimlach schonk zo stralend
dat ik mijn angst vergat en
naar haar lachte en wacht maar
af jij blonde schoonheid dacht
Vijfenveertig fijne pastiches die laten zien dat het kind dat nooit ergens zin in had, zoals Luijters' kleindochter verwijtend opmerkte naar aanleiding van de verhalen uit Lege stad, een tiener werd die alles wilde, anders wilde en dat ook deed.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
