Hallucinerende beelden

Wie het werk van Job van der Molen kent, zal niet verrast zijn door de figuren die in Openbaringen rondlopen. Dieren spelen namelijk op allerlei manieren een rol in zijn werk, waarvan Insect Army dat is opgenomen in de digitale collectie van het MOMA, waarschijnlijk het bekendst is. Op www.jobvandermolen.nl is een deel van het werk van Van der Molen te bewonderen, onderverdeeld in editorial, art en graphic novel. In het laatstgenoemde deel van de website zijn afbeeldingen uit Openbaringen te bewonderen, het boek waarvoor Miquel Bulnes het scenario schreef.  

De samenwerking tussen Bulnes en Van der Molen verliep niet altijd even vlekkeloos, zo vertelde Bulnes tijdens een radiointerview, want de ideeën van eerstgenoemde over hoeveelheid en afmetingen van de frames om zijn tekst in weer te geven, en over wat er daarin afgebeeld moest worden, vielen lang niet altijd in goede aarde. Dat is goed te begrijpen als je ziet hoe gevarieerd de vormen en het aantal frames op een pagina in het uiteindelijke resultaat zijn:    

Die gevarieerdheid, van petieterig klein tot twee pagina’s groot, al dan niet ingekaderd, maakte het Bulnes maar wat lastig om plek te vinden voor zijn teksten. Het kleurgebruik is ook opvallend, want hoewel zwart en wit de steunkleuren zijn, wordt wit vrijwel uitsluitend gebruikt om een vlak (tafel, rook, ramen) mee aan te duiden, gebruikt als achtergrond van de tekstblokken en -ballonnen, als kaderkleur en bij het weergeven van de hoofdpersonen: de inspecteurs Elvira Muller en Andrej Ruzedski en de propofolliefhebber Xavier Fausto Miralles, afgekort Xavi.
Van der Molen gebruikt, naast het al eerder genoemde zwart en wit, voornamelijk grijze en grijsblauwe, geel en diverse roze/paarsachtige tinten, waardoor grimmigschemerige sfeer wordt opgeroepen.  

Muller en Ruzedski hebben de opdracht gekregen om een aantal moorden, die door de wijze waarop de slachtoffers zijn achtergelaten door een en dezelfde persoon gepleegd lijken te zijn, op te lossen. Op een van de camerabeelden van de avond waarop een van de moorden werd gepleegd, herkent Muller in een van de voorbijgangers Miralles, de ex van haar vriendin. Tijdens het verhoor, dat door Ruzedski wordt afgenomen, blijkt echter uit niets dat Xavi de dader is, hoewel zijn manier van reageren wat ongewoon is en hen argwanend maakt. Tot dat moment zijn zowel de lotgevallen van het speurdersduo als Miralles in afzonderlijke verhaallijnen gevolgd, waarbij laatstgenoemde zich niet van de beste kant heeft laten zien. Niet als anesthesist in het ziekenhuis, niet als vriend en niet als minnaar. Hij beschikt echter wel over de nodige ironie en zelfkennis, zoals blijkt uit de volgende overpeinzing:  

Met mij meegaan naar huis blijkt voor veel vrouwen de laatste stap voordat ze brieven schrijven naar veroordeelde seriemoordenaars.  

Nu Muller, Ruzedski en Miralles elkaar ontmoet hebben, blijven ze elkaar tegenkomen, want niet alleen bij de eerder gepleegde moorden blijkt er een connectie te zijn met Miralles, ook bij wat er volgt. Miralles helpt het duo en dat is hard nodig want er zijn kapers op de kust: de BVD aast namelijk op de zaak. De burgemeester die al zwaar onder vuur ligt vanwege de demonstraties op het Adelaarsplein, neigt ernaar de zaak aan de BVD over te dragen als het nog lang(er) duurt voor Muller en Ruzedski de moordenaar op het spoor zijn.  

Zo beschreven lijkt Openbaringen niet veel meer ‘verhaal’ te bevatten dan de gemiddelde thriller waarin speurders op jacht zijn naar een seriemoordenaar. Het bijzondere zit hem echter niet alleen in het gegeven dat het hier om een graphic novel gaat,  maar vooral in de wijze waarop de bovennatuurlijke hallucinaties van Miralles, na weer een shot propofol, een rol spelen in de speurtocht naar de moordenaar. Het is prachtig te volgen hoe die hallucinaties met het verstrijken van de tijd groter, overweldigender en subliemer worden. De vraag dringt zich op of die tweede naam van Miralles toevallig is (nee, natuurlijk niet), en hoe Bulnes dat heeft gegeven verwerkt in zijn roman. Want ook dat is bijzonder: Openbaringen is tegelijkertijd als graphic novel en als roman verschenen. Wedden dat de graphic novel mooier is?