Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Paardenmeisjesoverpeinzingen

10 augustus 2020

Een nieuwe Juli Zeh is altijd goed nieuws. In heldere taal weet Zeh elke keer een verhaal te vertellen dat op het gebied van ethiek en moreel handelen heel wat minder helder en klaar is. Die combinatie van kronkelige ethiek en klare taal, met snufjes (en soms snuffen) filosofie, maken de romans van Zeh interessant, vaak spannend én lekker leesbaar.

Over mensen en paarden is echter geen roman, maar een autobiografie over de paardenkant van haar leven. Van paardenmeisje tot paardenvrouw, met ergens tussenin een lange periode van paardenloos zijn. Ze hanteert dezelfde schrijfstijl en neemt regelmatig rustig de tijd om haar eigen handelen onder de loep te nemen. Soms met een grap, maar net zo vaak grijpt ze haar overpeinzing aan om er kanttekeningen bij te plaatsen.

'Zo nu en dan een geblaft commando van de instructeur: "Rug recht, hakken omlaag, arbeidsmars drrr-af!"'

In Nederland roept de instructeur ‘arbeidsdrrr-af!’, maar de tekst – net als de bijbehorende situatie – herkent iedereen die heeft leren paardrijden op een manege. Wat Zeh vervolgens vertelt over de lespaarden en de wijze waarop ze behandeld worden, is net zo herkenbaar. En dat je als jong paardenmeisje de narigheid van de manegepaarden en -pony's niet ziet. Waarom eigenlijk niet? En waarom zijn het vrijwel altijd meisjes die zich urenlang kapot werken op een manege, in weer en wind, sjouwend met zware spullen in de hoop (niet eens zekerheid) dat ze een paard of pony mogen droogstappen?

Uitgebreid staat ze stil bij de relatie tussen mens en paard (en dan vooral meisjes en vrouwen). Daarbij komt ze niet met dé verklaring, maar wel bij het fenomeen 'paardenmeisje'. Want dat was zij ook. Jarenlang, tot ze besloot dat dát het toch niet was. Een eigen paard was niet mogelijk, maar een verzorgpony of -paard wel.

Ze vindt deze al snel, maar Sir Fantastic doet zijn naam geen eer aan. Op smakelijke wijze vertelt Zeh over haar avonturen in het bijrijderscircuit met (onder andere) deze introverte, immer nerveuze reuzenbaby. Er volgen meer paarden en eigenaren, want ook het leven als bijrijdster gaat lang niet altijd over rozen. Als ze negentien is, kan ze paarden en studeren niet langer combineren. Een jarenlange paardenloze periode van studeren, reizen, schrijven volgt, want:

'Wel wist ik zeker dat ik nooit meer op een lespaard zou klimmen, waardoor ik zou meebetalen aan de slavernij van een levend wezen. Voor mij voortaan alleen nog paarden die respectvol werden behandeld – of helemaal geen.'

Geen dus. Zeh studeert af, schrijft het ene na het andere geweldige boek, trouwt, wordt moeder, werkt, schrijft en ineens woont ze op het Duitse platteland. En dan maakt ze kennis met Neo:

'Broodmager onder een borstelige wintervacht, rillend over zijn hele lijf, zo diep gekwetst dat je hart ervan samenkromp.
"Je mag hem overnemen tegen de slachtprijs," zei mijn buurman. "Denk er maar over na."
Ik hoefde er helemaal niet over na te denken.'

Het is een feest! Neo is zo dankbaar dat hij onmiddellijk verandert in een lief en betrouwbaar buitenrijpaard.

Niet dus.

Dat hoopt Zeh stiekem en tegen beter weten in wel, want dat hopen álle (ex-)paardenmeisjes, maar zo gaat het niet. Nooit. Black Beauty is fictie, Neo de werkelijkheid. Jaren van letterlijk vallen en opstaan volgen. Jaren waarin Zeh veel leert, peinst, uitprobeert, zucht en weer doorgaat, zoals uit de namen van diverse hoofdstukken blijkt.

Zeh vertelt boeiend en grappig over haar avonturen met Neo en (later) Kasimir, en neemt de tijd om haar eigen menselijke ideeën over omgang met andere dieren én onze eigen diersoort tegen het licht aan te houden. Ze gaat daarbij niet ver de diepte in. Vergeleken met bijvoorbeeld De filosoof en de wolf van Mark Rowlands, doet Zeh het filosofisch kalm aan. Dat maakt Over mensen en paarden voor de filosofieliefhebber net iets teveel een tussendoortje, maar het zorgt er wel voor dat de paardenliefhebber niet afhaakt, die ongetwijfeld smult van de – o zo herkenbare – paardenvrouwenkant van Zeh.

3

Reageer op deze recensie

Meer recensies van

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.