Onze Hugo moet excellent bijven
28 oktober 2015: Bussemaker laat sociale ongelijkheid onderwijs onderzoeken (NOS.nl). 31 oktober 2015: Zorgen Bussemaker over kansarmen zijn niet serieus te nemen (Volkskrant), Hoe dichten we de kloof in het onderwijs (Trouw), Beste scholen mogen regels laten varen (Friesch Dagblad). 2 november 2015: School moet veel, maar krijgt weinig middelen (Trouw), Zij moeten het écht gaan maken (NRC Next).
Zomaar een paar koppen over onderwijs. Een 'best wel belangrijk' onderwerp, zeker voor de kinderen in Charlois (spreek uit Chaarloos) te Rotterdam. Als Eric van 't Zelfde in mei 2009 begint als directeur van 'de locatie Nachtegaalplein' zijn de eindexamenresultaten van de leerlingen echter bedroevend slecht en heeft de school het predicaat 'zwak'.
In zijn eerste toespraak meldt Van 't Zelfde dat zij zich vanaf dat moment als 'het Schmidtje' van het onderwijs gaan opstellen. Schmidtje is Schmidt Zeevishandel, een begrip in Rotterdam en voor lezers van de jaarlijkse haringtest in het AD. Om op termijn net zulke fantastische resultaten te halen als Schmidt moet Van 't Zelfde op diverse terreinen keihard aan de slag, te beginnen op het terrein van veiligheid, want 'leerlingen die zich veilig voelen, presteren beter en ontwikkelen zelfvertrouwen. Bij docenten die zich veilig voelen, is de kwaliteit van de lessen veel beter.'
Omdat tijd niet een luxe is waarover Van 't Zelfde kan beschikken, moet hij de school veiliger zien te krijgen, terwijl ondertussen van een deel van de docenten afscheid genomen moet worden. 34 veelal uitgebluste, niet voldoende (meer) presterende docenten verlaten de school. Bovendien besluit van 't Zelfde om de op dat moment gehanteerde onderwijsvisie te vervangen: kernteams waarin alle leerlingen van alle niveau's door elkaar zitten, onderwijl de lesstof 'zelf ontdekkend tot zich nemend' onder begeleiding van 'coaches' wordt verboden. Geen competentiegericht of adaptief onderwijs meer, maar 'old school' lesgeven. Geen coaches meer, maar docenten. En 'last but not least' geeft Van 't Zelfde de school haar naam terug: Hugo de Groot, liefdevol afgekort tot de Hugo.
Elf hoofdstukken vol soms afgrijselijke verhalen en voorbeelden verder is de Hugo, dankzij de tomeloze inzet van velen onder leiding van Van 't Zelfde een superschool geworden. In 2015 zijn wederom álle eindexamenkandidaten geslaagd. De instroom van nieuwe leerlingen is van nog geen 40 in 2010 tot boven de 160 in 2014 gegroeid. Dat betekent echter niet dat alle problemen opgelost zijn. Integendeel zelfs. Die toename aan nieuwe leerlingen, onder andere veroorzaakt door de goede naam die de school inmiddels heeft opgebouwd, zorgt ervoor dat de al bestaande financiële problemen nog groter worden. Een van de redenen daarvoor is dat de bekostiging van een school gebaseerd is op het aantal leerlingen van het vorige jaar.
Van 't Zelfde vat de situatie aan het begin van schooljaar 2015-2016 samen en meldt o.a. dat het docententekort is 'opgelost' door vakken te schrappen en het aantal lesuren per week fors te verlagen, dat er een geldinzameling voor een leerling wordt gehouden omdat deze in de vakantie is bevallen, dat hij de overheid moet vertellen of er wel voldoende aandacht is voor homoseksualiteit en radicalisering in de lessen, dat er vanwege geldgebrek niets aan de blank staande kelder kan worden gedaan, een zieke docent niet vervangen kan worden, er niets met de functiemix kan worden gedaan en niet kan worden voldaan aan de in de CAO afgesproken lesreductie.
De staatssecretaris van Onderwijs meldt dat het onderwijs 'professioneler' moet, dat zij de leerlingen meer moet 'laten excelleren', terwijl Van 't Zelfde probeert te achterhalen hoe het nu precies zit met de slaag/zakregeling van de rekentoets die dan nog niet eens definitief is ...
Dit boek doet pijn, maar moet gelezen worden. Door politici en overheidsdienaren, de minister van Onderwijs voorop, door ouders, docenten, besturen/colleges van scholen en verder iedereen die onderwijs belangrijk vindt en een warm hart toedraagt. De Hugo, onze Hugo, moet, net als alle andere scholen, in staat worden gesteld om kinderen veilig en excellent onderwijs aan te bieden. Minder is geen optie.
Reageer op deze recensie