Soms is de afstand te groot

Hanneke van der Hoeven en Moze Jacobs werkten, voordat ze deze graphic novel maakten, al eerder samen aan een viertal feuilletons, en een strip. Inmiddels woont en werkt  Van der Hoeven in Berlijn en Jacobs in West Cork. In de epiloog, die vijftien bladzijden lang is en waarin vooral over hun vorige werkzaamheden wordt verteld, is te lezen dat hun samenwerking vooral bedoeld is als experiment;  

De makers zijn allebei behept met een zekere grilligheid en een overdosis individualisme. De onuitgesproken hoop was dat er voldoende raakvlakken zouden zijn om, in alle vrijheid, tot een zekere coherentie te komen. Dat bleek inderdaad het geval.  

Die coherentie zal wellicht in het vorige werk aanwezig zijn geweest, in het geval van Van Terra naar Titan ontbreekt het juist daaraan. De tekeningen zijn prachtig, maar de teksten zijn ronduit slecht. Geen moment lijken die bij elkaar te passen, omdat het vloeiende, het hallucinante en het ruimtelijke van de tekeningen van Van der Hoeven volkomen onderuit wordt gehaald door de houterige, vaak kinderlijke teksten van Jacobs.
Dr. Raia Solanis is de hoofdpersoon en “de befaamde telepate uit Australazië” zoals ze zichzelf voorstelt aan de Titanen, nadat ze het volgende bericht heeft opgevangen: “Bericht van Titan voor het binnenste zonnestelsel. Graag antwoord.”  

Het gesprek met de Titanen wordt, zoals hierboven te zien is, gevoerd in een beeldentaal die door Raia als het ware ondertiteld wordt. Dat is in bovenstaand geval overbodig, omdat de tekeningen van Van der Hoeven duidelijk genoeg zijn. Maar al snel wordt die beeldentaal grotendeels vervangen door heel gewone tekstballonnen en dat is jammer, want het had de graphic novel vele malen interessanter gemaakt als die beeldentaal - zonder ondertiteling - volgehouden was.  

Er volgt na het eerste contact nog een kort politiek plotje op Terra, maar dan gaat Raia daadwerkelijk naar het wonderlijke en verrassende Titan. Maar zoals het op aarde al vaak te moeilijk is om elkaar te verstaan en vooral te begrijpen, zo is het tussen Terranen en Titanen zo mogelijk nog lastiger. Want hoe houd je als Terraan je gedachten genoeg onder controle, hoe moeilijk is het om zonder enig oordeel de ideeën en gebruiken van een totaal onbekende wereld tot je te nemen en hoe beangstigend moet zo’n compleet andere wereld wel niet zijn? Voor Raia blijkt dat behoorlijk lastig, met als gevolg dat ze als de welbekende olifant in een porseleinkast rondwalst op Titaan en zich daarmee behoorlijk onmogelijk maakt als gast.  

Van Terra naar Titan is een kort verhaal dat je kunt lezen, bekijken én beluisteren, want op de bijgeleverde cd is een soundtrack - of soundscape zoals het in de tekst genoemd wordt - , te vinden met als titel Methane 1, gecomponeerd door Karel von Kleist. Von Kleist vertelt daarover onder andere het volgende:  

De stem van sonic artist Han Buhrs heb ik behandeld als een klankbron die volstrekt gelijkwaardig is aan de rest van de geluiden, met als doel om elementen uit Van Terra naar Titan te benadrukken. [...]
Uren werden besteed aan het rollen van buizen over een betonnen vloer. Metaal heeft een rijkheid aan boventonen en een mysterieuze ausklang, waarin resonantiefrequenties microtonaal gaan interfereren. Geluiden nemen voor mij geometrische vormen aan. Hiermee wil ik spanning opwekken zonder een emotionele lading achter te laten.  

De beelden en de soundscape passen geweldig bij elkaar, maar het verhaal is te dun en de tekst zo harkerig dat er - helaas - niets te genieten overblijft. Misschien een volgende keer toch maar wat minder individualistisch werken, en ervoor zorgen dat de beelden, de muziek en de tekst beter zijn afgestemd op elkaar?