Lezersrecensie
"Stabiliteit is schijn"
Esther Verhoef kent bijna iedereen als thriller-auteur. Zij is Nederlands meest bekroonde en genomineerde thrillerauteur, zo lees ik op haar website. Met het boek Tegenlicht schreef zij echter geen thriller, maar een roman. En wat voor roman, prachtig.
In Tegenlicht draait het om Vera Zagt, dierenfotografe. Zij is getrouwd met Luciën Reinders en samen wonen ze in een klein dorpje in een oud pand van de Rabobank. Dit pand hebben zij grondig verbouwd tot een woning. Vera noemt hun huis “’t Ford.” Een stuk verderop huurt Vera een pand waar zij haar praktijk als fotografe bezigt.
Het verhaal wordt verteld vanuit Vera en kent twee tijdlijnen, te weten Vera als kind en Vera als volwassene. Het is al snel duidelijk dat de jeugd van Vera de nodige invloed heeft op haar leven als volwassene. Als kind had zij het niet gemakkelijk: gepest op school, een afwezige moeder omdat zij regelmatig verbleef in een psychiatrische instelling, een strenge vader die haar behandelde als een van zijn ondergeschikten in het leger en een oma die regelmatig op haar paste en er haar eigen rigide regels op nahield. Vera hield van fotograferen, maar dit werd niet getolereerd: zij diende een vak te leren. Er was weinig liefde merkbaar in huis.
Dit heeft zijn weerslag gehad op de volwassen Vera. Haar zelfbeeld is laag en zij heeft sterk het gevoel dat wat zij wil of voelt er niet toe doet. Luciën versterkt dit beeld wat zij van zichzelf heeft. Vera is bang dat zij op een dag, net als haar moeder, terecht zal komen in een psychiatrische instelling en heeft dan ook besloten zelf geen moeder te worden.
Na een voorval met Luciën lijkt de relatie tussen hen tweeën nog meer te bekoelen en Vera vlucht in een buitenechtelijke relatie. Bij hem vindt ze wel warmte en geborgenheid, die zij zo mist in haar leven. Bij hem kan zij haar verhaal kwijt. Zij zegt “want nog liever dan dat ik de liefde met Nico bedreef, wisselde ik met hem van gedachten.”
Na nog enkele heftige gebeurtenissen in het leven van Vera, die ook herinneringen terugbrengen aan haar kindertijd, wordt het haar te veel. Het gaat niet goed met haar. Esther Verhoef weet dit goed weer te geven, zonder dat het “te” wordt; het blijft realistisch en daardoor ook voelbaar. Als lezer leef en voel je mee met Vera: haar angsten, haar onzekerheden, haar twijfels, haar lage zelfbeeld. Je voelt haar eenzaamheid, haar wanhoop, het zich terugtrekken uit de wereld tot in je kern.
Het is echter geen zwaar boek om te lezen. Ik vond het een prachtig boek, realistisch en het maakt (hopelijk) mentale kwesties meer bespreekbaar, zodat het stigma wat er helaas nog vaak op rust, minder wordt of wellicht zelfs verdwijnt.
Esther Verhoef heeft een fijne, toegankelijke en in dit verhaal, rustige stijl van schrijven. Zij neemt je echt mee in het verhaal.
De titel Tegenlicht is goed gekozen. Het slaat terug op haar werk als fotografe, maar ook op het verloop van haar leven: het is niet enkel rozengeur en maneschijn, maar er is sprake van heel wat tegenslag. Dat ook tegenslag (tegenlicht) uiteindelijk ook positief uit kan pakken, blijkt uit dit verhaal.
1
Reageer op deze recensie