Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Baren en zogen

Ellen Rodrigo 07 maart 2018
‘Ontaarde moeders’ (1992) is de achtste roman van Renate Dorrestein (Amsterdam, 1954). De roman is vertaald in het Engels en het Duits.

Dorrestein over fictie: “Fictie laat ons zien wat het betekent om mens te zijn en hoe moeilijk het is een fatsoenlijk mens te blijven als de omstandigheden onfatsoenlijk worden” (bron: renatedorrestein.nl).
Dit standpunt is goed terug te vinden in de roman ‘Ontaarde moeders’. De omstandigheden hebben voor geen van de personages iets goeds in petto en Dorrestein laat onbarmhartig zien waartoe een mens in staat is als de omstandigheden onfatsoenlijk worden.

Het begint allemaal met de komst naar Nederland van Bonnie. Bonnie, de vrijgevochten carrièrevrouw, die ervoor heeft gekozen haar dochter Maryemma niet te leren kennen, een idee ver weg te laten zijn. Ze laat haar achter bij haar vader Zwier, de-man-met-de -losse-handjes. Liever richt Bonnie zich op haar carrière en haar eigenbelang. Haar komst zet een keten van gebeurtenissen in gang en dreigt een zorgvuldig verborgen familiegeheim aan het licht te brengen.
Knap krijgt Dorrestein het voor elkaar de lezer stukje bij beetje op de hoogte te brengen van dit schrijnende familiegeheim, zonder dat voor de personages het geheim ontsluierd wordt. Dit zorgt voor spanning in het verhaal: de lezer weet meer dan de personages.

Het boek is ruim 25 jaar geleden geschreven maar speelt in de jaren ‘80 van de vorige eeuw en Dorrestein heeft haar verhaal doorspekt met feministische standpunten. Ze laat de feministische en maatschappelijke thema’s inzake man-vrouw-maatschappij uit die tijd zien.

“Is er in al die eeuwen dan niets veranderd? Vandaag de dag mag je er wel een schattig baantje bij hebben, daar niet van, maar baren en zogen zul je, baren en zogen zul je, louter omdat vrouwen dat sinds de dageraad der mensheid hebben gedaan. Je hoort bol te staan van de moederlijke aandriften, louter op grond van dat gat tussen je benen”.

Naast de ontaarde moeder Bonnie, die haar kind in de steek laat, passeert er een reeks van ontaarde moeders en jawel, óók een ontaarde vader. De vraag: wie is het meest ontaard van allemaal? kent misschien meerdere antwoorden. De vraag wie de dupe is van alle ontaardheid is eenvoudig te beantwoorden: altijd het kind.

De boodschap van Dorrestein is duidelijk: de vrouw mag dan voorbestemd zijn tot baren en zogen, maar dat wil niet zeggen dat je geen keuze hebt. Je hóeft je niet te voegen naar de traditionele verwachtingen. Dorrestein doet dit zonder te beleren of te moraliseren.
De nadruk op de feministische standpunten en het gemis aan de voor Dorrestein kenmerkende spot en humor zijn minpunten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Ellen Rodrigo

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!