Prima boek over nature of nurture

Waarom is de ene mens slimmer dan de ander? Of ethischer? Zit dat in de genen? Of heeft het te maken met je achtergrond, ervaringen, training, of de manier waarop je leert?

Het is waarschijnlijk genen èn ontwikkeling. Dat betekent dat je slim of minder slim geboren wordt, en slimmer kunt worden. Maar alléén als je dat ook echt gelooft!

Dat is de kern van Mindset, van Dr. Carol S. Dweck, psychologe en professor op Stanford Universiteit. Ik vond deze bestseller, in 2017 geheel herzien, heel leerzaam!

Carol Dweck heeft in tientallen jaren onderzoek ontdekt dat je zelfbeeld grote invloed heeft op je leven. Als je denkt dat jouw kwaliteiten statisch zijn, bij je geboorte gekregen en vaststaand, als je dus een zogenaamde fixed mindset hebt, dan wil je je steeds weer bewijzen. Het bestáát niet dat je te weinig intelligent bent, of te weinig ethisch! Heb je daarentegen een zogenaamde groei mindset, dan geloof je dat je je kwaliteiten kunt ontwikkelen. Het is niet zo dat iedereen een Einstein kan worden! Niemand weet wat je potentieel is, maar het gaat erom dát je potentieel hebt! Als je dat gelooft, wil je graag leren om beter te worden.

De eerste drie hoofstukken van dit fascinerende boek gaan over haar onderzoeken naar de verschillende mindsets, hoe je mensen (haar proefpersonen) in een bepaalde mindset krijgt, en wat het effect ervan is. Een mooi voorbeeld uit het derde hoofdstuk gaat over een onderzoek met studenten. Carol geeft ze een (vrij makkelijke) IQ test en geeft twee soorten complimenten. De eerste groep vertelt ze: Wat een goede score! Je moet wel heel slim zijn! De tweede groep vertelt ze: Wat een goede score! Je moet wel heel hard gewerkt hebben! De eerste groep heeft nu een fixed mindset, de tweede een groei mindset. Nu krijgen ze een hele moeilijke test. De eerste groep doet het heel slecht, ze zijn al hun zelfvertrouwen kwijt. De tweede groep doet het veel beter en heeft er zelfs lol in. Nu krijgen de studenten de opdracht om hun ervaringen en scores op te schrijven als introductie voor een nieuwe groep studenten. Van de fixed mindset-studenten liegt 40% over hun score. Ze schamen zich. Dus……iemand vertellen dat hij slim is maakt hem dommer en een leugenaar. Dat is dus niet zo slim.

Het boek vervolgt met een groot aantal voorbeelden van beroemdheden uit de sport- en zakenwereld, veelal Amerikanen, waarin hun gedrag wordt beschreven waaruit je kunt afleiden welke mindset deze beroemdheden hadden. Ook het uiteindelijke effect wordt duidelijk gemaakt. Zo zet Carol basketballers Michael Jordan en Patrick Ewing tegenover elkaar, en tennisser John McEnroe en golfer Tiger Woods. In de zakenwereld komen we de CEO’s van GE, Chrysler en Enron tegen. Dit zijn twee boeiende, maar wel wat gedateerde hoofdstukken.

Het volgende hoofdstuk gaat over relaties en vriendschap, en is van alle tijden en bij vlagen hilarisch. Die vrienden die zo’n zogenaamde grappige, maar eigenlijk beledigende speech houden op je huwelijk? Fixed mindset. Je geliefde die alles wat jij doet, probeert nog beter te doen? Fixed mindset. Heerlijk herkenbaar!

De laatste twee hoofdstukken gaan in op hoe we die mindset nu eigenlijk krijgen (van onze ouders, leraren en coaches bijvoorbeeld) en hoe we onze mindset kunnen veranderen. Dat is super nuttig! Carol stelt dat we allemaal een mix van fixed en groei mindset hebben, en eerlijk is eerlijk, ik herkende wel zaken in haar boek waar ik vanaf moet. Een uitdaging niet aangaan omdat je denkt dat je het niet kunt en niet voor paal wilt staan, het oordeel van anderen vreest? Dat gebeurde me nèt na het lezen van het boek nog! Er is dus werk aan de winkel. En dat geldt ongetwijfeld voor iedereen! Of denk jij dat je uitontwikkeld bent?

Elly Stroo Cloeck is specialist op het gebied van GRC en Internal Audit. Daarnaast schrijft ze samenvattingen en recensies van managementboeken.