Intrigerend, maar oh zo traag!
“Maar – terwijl die liaisons of die vrijages elk de min of meer volkomen verwezenlijking waren geweest van een verlangen opgeroepen door de aanblik van een gezicht of van een lichaam dat Swann natuurlijkerwijs en moeiteloos aantrekkelijk had gevonden – Odette de Crécy daarentegen, toen hij op een dag in de schouwburg aan haar werd voorgesteld door een vroegere vriend van hem, die haar een verrukkelijke vrouw had genoemd met wie misschien iets te bereiken zou zijn, maar haar had afgeschilderd als moeilijker te benaderen dan zij in werkelijkheid was opdat het een des te aardiger gebaar zou lijken dat hij hem kennis met haar liet maken, scheen zij hem weliswaar niet verstoken van schoonheid, maar van een type schoonheid dat hem koud liet, hem geen enkele begeerte inboezemde, hem zelfs een soort fysieke weerzin deed voelen, van zulke vrouwen zoals iedereen er kent, voor iedereen anders, die het tegendeel zijn van het genre waar onze zinnen naar haken.”
Een paar jaar geleden was ik al eens begonnen aan 'De kant van Swann', het eerste deel van 'Op zoek naar de verloren tijd'. Maar wat ging het traag! Op den duur las ik hele stukken diagonaal, doch dat gaat ook niet, want dan kan je het hele boek wel diagonaal lezen en dan mis je alles.
Er zijn zo veel mensen die 'A la recherche du temps perdu' geweldig vinden, en het is ook een echte klassieker. Daarom wilde ik het absoluut nog een kans geven, toch minstens deel 1. Nu heb ik het luisterboek geprobeerd. 18 uren (!) luisteren. Dat lukte me beter dan het lezen.
Het eerste deel, over de herinnering aan de kindertijd, vond ik het beste. Het situeert zich in Combray, een fictief dorp in Frankrijk.
Het kind dat zich verheugt op de nachtzoen van de moeder, maar zich realiseert dat dat moment ook weer snel voorbij zal zijn, waardoor de vreugde van het mooie vooruitzicht al helemaal weg sterft, nog voordat het mooie ogenblik is aangebroken.
Het tweede deel, een liefde van Swann, speelt in Parijs, waar Swann (de buurman van in het eerste deel) verliefd wordt op Odette. Dit deel telt 210 bladzijden! Soms prachtig, soms grappig, soms zeer langdradig. De gedachten en gevoelens van Swann worden nauwkeurig gefileerd. We krijgen tevens een mooie inkijk in de salons van de high society, en alle sociale regels binnen een bepaalde klasse. (Nieuwe rijken en oude adel, om het kort uit te drukken.) Hier hebben we plotseling een alwetende verteller. Kenners zeggen dat dit het meest toegankelijke deel is, maar daar ben ik het niet mee eens. Het is veel te lang uitgesponnen, zeker voor lezers die de vertelstijl van Proust nog niet gewend zijn.
Het derde deel gaat opnieuw over Marcels jeugd, maar dit keer wel in Parijs, waar hij Gilberte Swann ontmoet, met wie hij speelt op de Champs-Ellysées. Gilberte is de dochter van de heer Swann.
De rijke gevoelswereld die Proust beschrijft, maakt het werk tijdloos. Het is honderd jaar later nog perfect te lezen, omdat het innerlijke van de mens eigenlijk nooit verandert.
Maar het geduld van de hedendaagse lezer wordt wel heel erg op de proef gesteld.
Ondanks de traagheid intrigeert het werk mij wel. Daarom ga ik nu beginnen aan "De essentie van Proust" van Maarten Van Buuren, om het beter te kunnen doorgronden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Els Lens
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
