Lezersrecensie
Gered uit het vooroorlogse Wenen
Julian Borger is een ervaren Britse journalist en nu al jaren actief als redacteur bij The Guardian, een van de bekendste kranten in het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor was hij internationaal correspondent in de Verenigde Staten, Oost-Europa, de Balkan, het Midden-Oosten en Iran. Voor de BBC deed hij verslag van de Bosnische oorlog. Hij is ook bekend van zijn boek ‘The Butcher’s Trail’ uit 2016, waarin hij de jacht onderzocht op oorlogsmisdadigers uit de Balkanoorlogen van de jaren ’90. Het boek kreeg heel goede commentaren vanwege zijn grondige onderzoeksjournalistiek en inzicht in internationale rechtspraak.
Aan zijn nieuwste boek, Ik zoek een vriendelijk mens, ging ook heel wat onderzoek vooraf, maar in dit boek gaat hij veel meer de persoonlijke toer op. Zijn vader is als kind vanuit Wenen naar Groot-Brittannië gevlucht om als Joodse jongen aan de nazi’s te ontkomen. Toen Julian nog een kind was, heeft zijn vader Robert zich van het leven beroofd. ‘Nog een slachtoffer van de nazi’s’, was de reactie van Roberts pleegmoeder, die hem opving toen hij als 11-jarige in Groot-Brittannië aankwam. Robert Borger praatte bijna nooit over zijn verleden met zijn kinderen en al zeker niet over zijn traumatische Weense jeugd.
Jaren later stuit Julian Borger op een advertentie die in 1938 in de Manchester Guardian werd geplaatst, waarin zijn grootouders ‘een vriendelijk mens’ zochten in Groot-Brittannië die hun zoon in huis wou nemen en hem zo kon redden van vervolging. Julians vader was niet het enige kind voor wie die dag een advertentie werd geplaatst. Vele Joodse gezinnen uit Wenen probeerden op die manier hun kind het land uit te krijgen.
Julian Borger gaat op zoek naar het verhaal van zijn vader en dat van de zeven andere kinderen voor wie op diezelfde dag een advertentie verscheen. Leven ze nu nog? Zijn ze tijdig in Engeland geraakt? Wat was hun verhaal in Wenen en wat gebeurde er verder met hen nadat ze gered waren?
‘Ik zoek een vriendelijk mens’ is een boek dat echt wel onder je huid gaat zitten. Je moet er ook de tijd voor nemen om het te lezen en er je volle aandacht bijhouden. Het leest niet altijd supervlot, je moet vaak even nadenken naar wiens verhaal de auteur is overgeschakeld. Maar het is heel boeiend en ook confronterend. En het leert ons heel wat bij over nog een stuk geschiedenis van het naziregime en de Tweede Wereldoorlog, waar ik niet veel van wist. Het vertelt ons ook veel over de rol van Oostenrijk tijdens de oorlog, iets waar niet altijd veel over verschijnt. Ik vond het opmerkelijk dat zoveel Weense burgers de komst van de nazi’s toejuichten en plots heel minachtend deden over hun Joodse stadsgenoten. Het moet ook enorm moeilijk geweest zijn voor deze Joodse ouders om hun kinderen op de trein te zetten richting Engeland en hen toe te vertrouwen aan vreemden, wat een moedige beslissing!
Bij het lezen van het boek realiseerde ik me wat een prachtige stad Wenen ook in die tijd moet zijn geweest en hoeveel ook de Joodse burgers van hun stad hielden, waar ze plots van de ene dag op de andere geen deel meer van mochten uitmaken. Hun bezittingen werden aangeslagen en velen verdwenen naar de concentratiekampen.
Julian Borger verraste ook vele kinderen en kleinkinderen van de geredde kinderen met de advertentie van hun ouders. Velen van hen hadden er immers net als Julians vader nauwelijks iets aan hun kinderen over verteld en nu kwam hun verhaal tot leven.
Ik vond ‘Ik zoek een vriendelijk mens’ geen eenvoudig boek om te lezen, maar het heeft me wel enorm geboeid. Ik ontdekte nog een nieuw luik van de oorlog en ben blij dat het verhaal van deze kinderen zovele jaren later alsnog verteld werd.
Deze recensie verscheen eerst op In de Boekenkast: https://indeboekenkast.com/2024/08/15/ik-zoek-een-vriendelijk-mens/
Aan zijn nieuwste boek, Ik zoek een vriendelijk mens, ging ook heel wat onderzoek vooraf, maar in dit boek gaat hij veel meer de persoonlijke toer op. Zijn vader is als kind vanuit Wenen naar Groot-Brittannië gevlucht om als Joodse jongen aan de nazi’s te ontkomen. Toen Julian nog een kind was, heeft zijn vader Robert zich van het leven beroofd. ‘Nog een slachtoffer van de nazi’s’, was de reactie van Roberts pleegmoeder, die hem opving toen hij als 11-jarige in Groot-Brittannië aankwam. Robert Borger praatte bijna nooit over zijn verleden met zijn kinderen en al zeker niet over zijn traumatische Weense jeugd.
Jaren later stuit Julian Borger op een advertentie die in 1938 in de Manchester Guardian werd geplaatst, waarin zijn grootouders ‘een vriendelijk mens’ zochten in Groot-Brittannië die hun zoon in huis wou nemen en hem zo kon redden van vervolging. Julians vader was niet het enige kind voor wie die dag een advertentie werd geplaatst. Vele Joodse gezinnen uit Wenen probeerden op die manier hun kind het land uit te krijgen.
Julian Borger gaat op zoek naar het verhaal van zijn vader en dat van de zeven andere kinderen voor wie op diezelfde dag een advertentie verscheen. Leven ze nu nog? Zijn ze tijdig in Engeland geraakt? Wat was hun verhaal in Wenen en wat gebeurde er verder met hen nadat ze gered waren?
‘Ik zoek een vriendelijk mens’ is een boek dat echt wel onder je huid gaat zitten. Je moet er ook de tijd voor nemen om het te lezen en er je volle aandacht bijhouden. Het leest niet altijd supervlot, je moet vaak even nadenken naar wiens verhaal de auteur is overgeschakeld. Maar het is heel boeiend en ook confronterend. En het leert ons heel wat bij over nog een stuk geschiedenis van het naziregime en de Tweede Wereldoorlog, waar ik niet veel van wist. Het vertelt ons ook veel over de rol van Oostenrijk tijdens de oorlog, iets waar niet altijd veel over verschijnt. Ik vond het opmerkelijk dat zoveel Weense burgers de komst van de nazi’s toejuichten en plots heel minachtend deden over hun Joodse stadsgenoten. Het moet ook enorm moeilijk geweest zijn voor deze Joodse ouders om hun kinderen op de trein te zetten richting Engeland en hen toe te vertrouwen aan vreemden, wat een moedige beslissing!
Bij het lezen van het boek realiseerde ik me wat een prachtige stad Wenen ook in die tijd moet zijn geweest en hoeveel ook de Joodse burgers van hun stad hielden, waar ze plots van de ene dag op de andere geen deel meer van mochten uitmaken. Hun bezittingen werden aangeslagen en velen verdwenen naar de concentratiekampen.
Julian Borger verraste ook vele kinderen en kleinkinderen van de geredde kinderen met de advertentie van hun ouders. Velen van hen hadden er immers net als Julians vader nauwelijks iets aan hun kinderen over verteld en nu kwam hun verhaal tot leven.
Ik vond ‘Ik zoek een vriendelijk mens’ geen eenvoudig boek om te lezen, maar het heeft me wel enorm geboeid. Ik ontdekte nog een nieuw luik van de oorlog en ben blij dat het verhaal van deze kinderen zovele jaren later alsnog verteld werd.
Deze recensie verscheen eerst op In de Boekenkast: https://indeboekenkast.com/2024/08/15/ik-zoek-een-vriendelijk-mens/
2
Reageer op deze recensie