Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Gered uit het vooroorlogse Wenen

Els Van Daele 20 augustus 2024
Julian Borger is een ervaren Britse journalist en nu al jaren actief als redacteur bij The Guardian, een van de bekendste kranten in het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor was hij internationaal correspondent in de Verenigde Staten, Oost-Europa, de Balkan, het Midden-Oosten en Iran. Voor de BBC deed hij verslag van de Bosnische oorlog. Hij is ook bekend van zijn boek ‘The Butcher’s Trail’ uit 2016, waarin hij de jacht onderzocht op oorlogsmisdadigers uit de Balkanoorlogen van de jaren ’90. Het boek kreeg heel goede commentaren vanwege zijn grondige onderzoeksjournalistiek en inzicht in internationale rechtspraak.

Aan zijn nieuwste boek, Ik zoek een vriendelijk mens, ging ook heel wat onderzoek vooraf, maar in dit boek gaat hij veel meer de persoonlijke toer op. Zijn vader is als kind vanuit Wenen naar Groot-Brittannië gevlucht om als Joodse jongen aan de nazi’s te ontkomen. Toen Julian nog een kind was, heeft zijn vader Robert zich van het leven beroofd. ‘Nog een slachtoffer van de nazi’s’, was de reactie van Roberts pleegmoeder, die hem opving toen hij als 11-jarige in Groot-Brittannië aankwam. Robert Borger praatte bijna nooit over zijn verleden met zijn kinderen en al zeker niet over zijn traumatische Weense jeugd.

Jaren later stuit Julian Borger op een advertentie die in 1938 in de Manchester Guardian werd geplaatst, waarin zijn grootouders ‘een vriendelijk mens’ zochten in Groot-Brittannië die hun zoon in huis wou nemen en hem zo kon redden van vervolging. Julians vader was niet het enige kind voor wie die dag een advertentie werd geplaatst. Vele Joodse gezinnen uit Wenen probeerden op die manier hun kind het land uit te krijgen.

Julian Borger gaat op zoek naar het verhaal van zijn vader en dat van de zeven andere kinderen voor wie op diezelfde dag een advertentie verscheen. Leven ze nu nog? Zijn ze tijdig in Engeland geraakt? Wat was hun verhaal in Wenen en wat gebeurde er verder met hen nadat ze gered waren?

‘Ik zoek een vriendelijk mens’ is een boek dat echt wel onder je huid gaat zitten. Je moet er ook de tijd voor nemen om het te lezen en er je volle aandacht bijhouden. Het leest niet altijd supervlot, je moet vaak even nadenken naar wiens verhaal de auteur is overgeschakeld. Maar het is heel boeiend en ook confronterend. En het leert ons heel wat bij over nog een stuk geschiedenis van het naziregime en de Tweede Wereldoorlog, waar ik niet veel van wist. Het vertelt ons ook veel over de rol van Oostenrijk tijdens de oorlog, iets waar niet altijd veel over verschijnt. Ik vond het opmerkelijk dat zoveel Weense burgers de komst van de nazi’s toejuichten en plots heel minachtend deden over hun Joodse stadsgenoten. Het moet ook enorm moeilijk geweest zijn voor deze Joodse ouders om hun kinderen op de trein te zetten richting Engeland en hen toe te vertrouwen aan vreemden, wat een moedige beslissing!

Bij het lezen van het boek realiseerde ik me wat een prachtige stad Wenen ook in die tijd moet zijn geweest en hoeveel ook de Joodse burgers van hun stad hielden, waar ze plots van de ene dag op de andere geen deel meer van mochten uitmaken. Hun bezittingen werden aangeslagen en velen verdwenen naar de concentratiekampen.
Julian Borger verraste ook vele kinderen en kleinkinderen van de geredde kinderen met de advertentie van hun ouders. Velen van hen hadden er immers net als Julians vader nauwelijks iets aan hun kinderen over verteld en nu kwam hun verhaal tot leven.

Ik vond ‘Ik zoek een vriendelijk mens’ geen eenvoudig boek om te lezen, maar het heeft me wel enorm geboeid. Ik ontdekte nog een nieuw luik van de oorlog en ben blij dat het verhaal van deze kinderen zovele jaren later alsnog verteld werd.

Deze recensie verscheen eerst op In de Boekenkast: https://indeboekenkast.com/2024/08/15/ik-zoek-een-vriendelijk-mens/

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Els Van Daele

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!