Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Mooi verhaal over de nasleep van WOII maar ik miste wat diepgang.

Els Van Daele 07 juli 2024
Nadagen van Claire Deya gaat over een zomer in het naoorlogse Frankrijk, in de nadagen dus van de Tweede Wereldoorlog. Iedereen probeert zijn leven opnieuw op te bouwen en de brokstukken letterlijk en figuurlijk op te ruimen. Verschillende mensen komen elkaar tegen: Duitsers die nu krijgsgevangen zijn in Frankrijk, Fransen die terugkeren uit de kampen, collaborateurs die hun verleden proberen te verbergen…

Vincent is een van die teruggekeerde gevangenen en hij probeert zijn geliefde Ariane terug te vinden die in de oorlog spoorloos is verdwenen. Hiertoe sluit hij zich aan bij de mijnenruimers, een groep Franse vrijwilligers die samen met Duitse krijgsgevangen de mijnen opruimen die de Duitsers ingroeven op de stranden van Zuid-Frankrijk.

Opvallend is ook het nevenverhaal van Saskia, een jonge Joodse vrouw die als enige van haar gezin de concentratiekampen overleefde. Bij haar terugkomst blijkt dat het huis en alle bezittingen van haar familie zijn ingenomen door andere mensen. Ze wil weten wie haar gezin verraden heeft en bij die zoektocht zal haar verhaal samenkomen met dat van Vincent.

Ik snap wel waarom voor de cover van het boek gekozen is, een schelp die je kan terugvinden op het strand, en de mooie handen van een vrouw, waarschijnlijk refererend naar Ariane.
Maar langs de andere kant vind ik die afbeelding dan weer te mooi en te zacht voor de inhoud van het boek. Het gaat over oorlog en de gevolgen ervan, en op het strand vinden ze geen mooie schelpen, maar mijnen die voor vele doden zorgen. Maar daarvoor dient dan misschien het zwart op de rest van de cover.

De auteur zorgt dat er veel afwisseling is door vanuit verschillende personages en perspectieven te vertellen. Ik hou wel van deze manier van vertellen, omdat je zo veel meer te weten kan komen over elk personage. Je leest hun gedachten en gevoelens, anders volg je hun verhaal alleen maar via de observatie van iemand anders en dat kan nooit zo diep gaan.
Ook werkt ze veel met verwijzingen naar het verleden, wat maakt dat je geleidelijk aan alsmaar meer te weten komt, maar ook dat je je aandacht er moet bij houden, want wie wist nu weer wat en wanneer...

Je voelt in het boek duidelijk dat de rollen tussen Fransen en Duitsers nu omgekeerd zijn. De Fransen bewaken nu de krijgsgevangen en behandelen hen vaak ook sarcastisch. Een van de personages zegt het zelfs eens in het boek, dat zij nu de Duitsers behandelen zoals die hen behandeld hebben en vraagt zich ook af of dit wel altijd terecht is. De Duitsers staan nu duidelijk in de underdogpositie, zij zitten nu gevangen en moeten gehoorzamen. Maar straf je dan wel altijd diegenen die die straf verdienen?

De Fransen en Duisters zijn bij het mijnen ruimen op elkaar aangewezen, maar in het begin van het verhaal is het echt nog 'hen' tegen 'wij'. De Fransen willen totaal niet met die Duitsers samenwerken en houden er afstand van. De Duitsers moeten ook de laatste controle doen door nog eens over het opgeruimde strand te wandelen waardoor ze echt in levensgevaar zijn. Het is pas nadat iemand toenadering zocht tot de Duitsers en er een zwaar ongeluk gebeurde, dat ze wat dichter bij elkaar komen en dat ze beseffen dat dat mijnen ruimen iets is waar ze samen voor staan en door moeten.

Het boek heeft me zeker wat geleerd over de Franse geschiedenis. Ik realiseerde me bij het lezen dat ik eigenlijk misschien nog nooit boeken las over de tweede wereldoorlog in Frankrijk, is een geschiedenis die ik echt niet goed ken. Zo vind ik het nog altijd ingewikkeld wat de rol van de Vichy-regering daarin speelde, hun collaboratie met de Duitsers. En het boek leerde ik me nog iets dat ik me niet realiseerde: dat alle stranden ook vol lagen met mijnen en dat die inderdaad ook nog moesten geruimd worden vooraleer het normale leven kon hervatten.

De opbouw en plotontwikkeling zitten redelijk logisch in elkaar. De kernactiviteit is het mijnen ruimen, en daarrond worden de verhalen van de andere personages uitgewerkt. Alleen het verhaal van Saskia stond daar wat naast, alhoewel het dan op het einde wel samenvalt.

Opvallend is dat de hoofdstukken in het boek geen naam en ook geen nummer hebben. In het begin vond ik dat wat vervelend, maar uiteindelijk heeft het me niet zo erg gestoord, was ik het al snel gewoon.

Het einde is heel hoopvol, het geeft aan dat iedereen opnieuw bij iemand de liefde zal vinden en dat ze samen aan de wederopbouw zullen beginnen. Maar het zijn wel heel veel toevalligheden die samenkomen. En ik miste ook het lot van de andere krijgsgevangen, wat gebeurt er met hen, moeten ze nog lang in Frankrijk blijven?

Nadagen is de debuutroman van de Franse schrijfster Claire Deya. Zij woont ook in Zuid-Frankrijk. Ze studeerde Geschiedenis en Letterkunde en werkte als scenarioschrijfster aan vele bekroonde tv-series en films.

Het boek heeft me zeker geraakt, door zijn inhoud en de vreselijke zaken die er in gebeuren. De verwachtingen die ik over het boek had zijn gedeeltelijk uitgekomen. Ik wou meer te weten komen over dat mijnen ruimen en dat is zeker beantwoord. Maar het heeft me niet echt diep geraakt, ik kan er de vinger niet opleggen waarom, maar ik miste een ziel en diepgang in het verhaal, het bleef me soms te oppervlakkig.

Maar al bij al is het zeker een mooi verhaal over de nasleep van een oorlog en wat dat met mensen doet.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Els Van Daele

Gesponsord

Leen (27) zit gevangen in een kelder. Pas als hij zelf begrijpt waarom, zal zijn moeder hem vrijlaten. Literaire thriller. Spannend en aangrijpend. Vakantietip!

Stemmen laat de kracht van taal laat zien. Bijzonder knap hoe Boekwijt erin slaagt warmte en kou en hoop en verdriet in enkele zinnen te vangen.