Het korte verhaal zoals het bedoeld is

Wie als literatuurliefhebber een beetje op de bestsellerlijsten heeft gelet de afgelopen tijd, weet dat er tegenwoordig tussen de Geert Maks en Ferrante’s altijd wel één, twee of zelfs drie Vlaamse vrouwen zijn terug te vinden. Griet Op de Beeck rijgt de successen aan elkaar en om het debuut van Lize Spit kan niemand meer heen. Annelies Verbeke, misschien wel de productiefste in dit gezelschap, is na haar roman Dertig Dagen (2015) terug met een bundel korte verhalen: Halleluja.

In vijftien verhalen voert Verbeke de lezer langs de volle breedte van haar fantasie: van een alwetende huilbaby via de apocalyps naar een auteur die
’s ochtends bij het ontwaken merkt dat ze in een bruine beer is veranderd. Dergelijke prettig absurdistische scenario’s worden afgewisseld met een actueel thema als immigratie in twee verhalen over nieuwkomers die proberen zich staande te houden in een grimmig Brussel. Memorabel is ook de liefdevolle vertelling over een dementerende vrouw met mooi verzorgde handen.

De wisselende perspectieven maken van Halleluja een veelzijdige verzameling verhalen die de lezer geen seconde loslaat. Dit is het korte verhaal zoals het bedoeld is: elke vertelling is een nieuwe wereld die in een paar zinsneden wordt neergezet, waarin we even een kijkje mogen nemen. Verbeke strooit hier en daar met surrealistische ingrediënten, maar nergens wordt dit een kunstje. De menselijkheid van haar karakters staat voorop: hoe ze soms wanhopig en tegen beter weten in door hun levens blijven ploeteren. Halleluja gaat over identiteit, herinnering, en de (on)mogelijkheid om je leven een andere richting te geven.

In al hun tristesse kennen deze verhalen vaak ook een humoristisch tintje. Zo is daar het echtpaar van klassieke musici dat fantaseert over een terugkeer naar de prehistorie. De scènes waarin de twee in het weekend de verwarming uitzetten en gehuld in vachten door hun huis banjeren, zijn treurig en grappig tegelijk. Wanneer ze eenmaal naakt de Serengeti in wandelen, weten we dat dit niet goed kan aflopen.

Openingsverhaal ‘Huilbaby’ is misschien wel het meest origineel. De alwetende baby die hier als verteller fungeert geeft en passant de verklaring voor het fenomeen wiegendood en maakt de lezer erg onbehaaglijk wanneer langzaam duidelijk wordt waarom baby’s eigenlijk zoveel huilen. Hoe ontoereikend is dat aaien over een buikje opeens.

In Verbeke’s handen zijn de mogelijkheden van het korte verhaal onbegrensd. Deze bundel is een feest voor de liefhebber van het genre, en een fantastische kennismaking voor wie nog niet veel verhalenbundels las.