Gedurfd, rauw en onvergetelijk

Overal Vogelzang is de lieflijk klinkende titel van het tweede boek van de Brits-Australische Evie Wyld (1980). Mocht dat verwachtingen oproepen van een vleugje romantiek, wees dan gewaarschuwd. Wyld schrijft prachtig, maar wat ze beschrijft is modder, maden en dood. Net als haar debuut viel ook de opvolger al meermalen in de prijzen, en terecht. Overal Vogelzang is een leeservaring die je zintuigen prikkelt en je hart in je keel doet kloppen.

Jake woont op een kleine boerderij op een koud Brits eiland. Ze is omgeven door water en wind. Ze houdt schapen en praat tegen haar hond Dog. Verder ziet ze bijna niemand, en daar heeft ze zo haar redenen voor. Buurman Don probeert haar over te halen een keer naar de plaatselijke pub te gaan. Daar zou ze een leuke jonge boer aan de haak kunnen slaan, want zo’n vrouw alleen op een boerenbedrijf, dat is niks. Maar Jake vindt het goed zo. Totdat ze haar schapen opengereten in het weiland begint te vinden. Zijn het de eilandpubers die zich vervelen? Of huist er iets in het bos dat geen mens is, en veel groter is dan een vos?

Met Jake creëert de auteur een memorabele hoofdpersoon. Ze is een stoere vrouw met sterke armen en handen als kolenschoppen, die met gemak een schaap scheert en die haar eigen haar scheef knipt. Toch is ze bang: ze slaapt met een hamer onder haar kussen en sluit de gordijnen tegen de starende ogen die haar vanuit het bos zouden kunnen bekijken. Wyld vervlecht twee vertellingen en wisselt Jakes heden in Engeland af met haar verleden in Australië. In Engeland gebeuren steeds onheilspellender dingen, terwijl de Australische hoofdstukken telkens een stapje terug in de tijd zetten. Zo wordt langzaam duidelijk waarom Jake helemaal naar de andere kant van de wereld is gevlucht.

Wyld is een auteur die risico’s neemt, zowel met de structuur van het boek als met haar taalgebruik.  Haar zinnen zijn robuust en ze strooit met goede vondsten. Zo bubbelt het duister in een schuur en loeit de wind langs een open mond. Niet elke keuze werkt: zo is de plotwending waarin Jake een man in huis neemt die ze dronken in haar hooi vindt een dissonant, aangezien Wyld steeds heeft benadrukt hoe wantrouwig haar hoofdpersoon is.

Op momenten heeft Overal Vogelzang veel weg van een thriller of zelfs van een horrorverhaal. Dat doet Wyld goed: de scène waarin Jake in bad ligt en er iets ademt aan de andere kant van de deur zet je haren overeind. Maar deze roman is veel meer dan een spannend mysterie. Dit is een rauw boek, met karakters die grote gebreken hebben, en die alleen zijn in hun strijd tegen de demonen. Dit is ook een wild boek, waarin de elementen vrij spel hebben en je het ene moment verkild raakt tot in je botten op een nat eiland, en het volgende moment probeert te ontsnappen aan de drukkende hitte in een met rood stof bedekt Australië. Voor Wyld zijn de dieren even belangrijk als de menselijke personages; kraaien zitten als donkere vlekken in de bomen en volgen elke beweging, en een hond uit Jakes herinneringen is één van de engste karakters.

Overal Vogelzang is een gedurfde roman die knispert van originaliteit; de weinige minpunten vallen daarbij in het niet. Het is spannend genoeg om je door de pagina’s te jagen, maar zo goed geschreven dat je voor elke zin de tijd wilt nemen. Evie Wyld is een groot talent.