De sterren niet van de hemel geschreven

De Bulgaarse Ina Valcanova is journaliste, producer en auteur. Naast internationaal bekroonde hoorspelen, schrijft ze ook romans. Verdronken stad Sozopol, haar eerste roman, werd verfilmd en deze verfilming werd meerdere malen bekroond. De derde roman van de hand van Valcanova heet Asja en de astrologe (vertaald door Roel Schuyt) en won in 2017 de EU-Literatuurprijs.

Asja en de astrologe vertelt het verhaal van twee vrouwen. Asja is een impulsieve vrouw en ze is ontevreden over haar leven. Daarom vertrekt ze voor een periode van vier weken naar het huis van haar ex-man en zijn nieuwe vrouw. Dit huis is gelegen op een idyllisch Kroatisch eiland. Daarnaast is er Radost, Asja’s collega, die erg geïnteresseerd is in astrologie. De sterren hebben Radost getoond dat ze een speciale astrale band heeft met Asja. Als ze vervolgens in de coïncidenties en vibraties van de sterren en planeten ziet dat er gevaar op de loer ligt in Asja’s leven, besluit ze in te grijpen. 

Het verhaal bestaat uit twee delen en wordt in de eerste persoon verteld. Dit gebeurt vanuit zowel Asja als Radost. Beide verhaallijnen zijn gemakkelijk uit elkaar te houden; dit wordt door middel van een witregel en een ander lettertype gedaan. Het duurt echter lang voordat je de vrouwen goed leert kennen. Het verhaal start namelijk zonder enige introductie of kennismaking met de personages. Het kost je als lezer daardoor wat moeite om een beeld van en een band met de personages te krijgen. En wat is hun relatie tot elkaar? De flaptekst is daarbij noodzakelijk om het verhaal te kunnen kaderen. 

“Het eerste wat me opvalt, is dat beide transits van Saturnus alles activeren wat in deze sterrenkaart geactiveerd kan worden. (…) Dit is een van de momenten waarop het hele Lot tot leven komt. Het Lot ontwaakt uit zijn sluimer en er zullen coïncidenties optreden.”

De insteek van het boek is origineel en de beschrijvingen van het lezen van sterren en planeten intrigerend. De contrasten tussen beide vrouwen, die worden versterkt door de toevoeging van astrologie, hadden tot een sterk en interessant verhaal kunnen leiden. Helaas is de uitwerking van de plot niet bevredigend. Er vinden enkele vreemde overgangen plaats, waar meer woorden voor nodig waren om het voor de lezer begrijpelijk en goed te volgen te maken. Zo eindigt het eerste deel met een voorval dat waarschijnlijk cruciaal voor de verhaallijn van Radost had moeten zijn. Toch blijft het onduidelijk wat er precies voorvalt en hoe dit de levens van beide vrouwen beïnvloedt. Zonde! Daarnaast wordt toegewerkt naar een zogenaamd gevaar dat zou dreigen voor Asja. Radost moet dat hoe dan ook zien te voorkomen. Het blijft echter onduidelijk wat dit gevaar inhoudt: draait het om een dodelijk ongeluk of een natuurramp? De grote nadruk die op het gevaar wordt gelegd, gecombineerd met het gemak waarmee eraan voorbij wordt gegaan, zorgt voor frustratie.  

Helaas heeft Valcanova niet overtuigd met Asja en de astrologe. Het verhaal had zeker potentie, maar de uitwerking -of het gebrek daaraan- liet te wensen over. Het boek lijkt op een incomplete puzzel: de randjes zijn aanwezig, maar de helft van de stukjes die de plaat compleet maken missen. Misschien zijn de ontbrekende puzzelstukjes tussen de sterren te vinden, maar in elk geval niet in dit boek.