Moderne klassieker

Tom Clancy behoeft geen voorstelling meer, denk ik. Deze erg op zijn privacy gesteld Amerikaan die vooral veel succes had met zijn Jack Ryan serie, vergooide zijn goede reputatie als auteur door zijn naam te verbinden aan verschillende reeksen van mindere kwaliteit, zoals Op-center; Power plays en Netforce.
De jacht op de Red October is het boek waar het in 1984 allemaal mee begon en is – net zoals een aantal andere boeken uit de reeks met Jack Ryan in de hoofdrol – niet alleen een literair succes, maar ook een blockbuster op het witte doek. Ter gelegenheid van haar 140-jarig bestaan heeft uitgeverij Bruna deze moderne klassieker opnieuw op de markt gebracht, in een scherp geprijsde gebonden uitgave voorzien van een leeslint.
In het boek volgen we de Russische duikbootbevelhebber Marko Ramius, die tijdens de maagdentocht van een nieuwe, geavanceerde, duikboot zijn vaarorders negeert en koers zet naar de Verenigde Staten van Amerika, om daar een nieuw leven te beginnen. Zijn koerswijziging blijft niet onopgemerkt, en als zijn bedoelingen bekend raken, wordt zowat de halve Russische vloot de Atlantische oceaan opgestuurd om kost wat kost te voorkomen dat Red October in handen van het Westen valt. Zo’n massale onaangekondigde beweging van schepen valt natuurlijk ook op bij de Amerikaanse marine. Een hoog spel op drie fronten – politiek; spionage en militair – kan beginnen, want de Amerikanen willen de kans om een moderne duikboot van de tegenstander eens binnenste buiten te keren niet laten ontglippen...
Deze verzekeringsmakelaar moet of een natuurtalent zijn, of heel lang aan dit boek gewerkt hebben, want er is zeer weinig op te merken aan dit debuut. De schrijfstijl komt zeer volwassen over voor een eersteling, wat het leesplezier enkel maar ten goede komt.
Ook over de uitwerking van het verhaal is amper iets op te merken. Alleen de motivatie van Marko Ramius om zijn duikboot richting aartsvijand Amerika te sturen is wat aan de magere kant, maar dat is spijkers zoeken op laag water. In dit – op een paar secretaresses na – van vrouwelijke personages verstoken boek laat Tom Clancy de lezer op een zeer geloofwaardige wijze kennis maken met de werking van de inlichtingendiensten, en hun politieke entourage, ten tijde van de koude oorlog.
Nu, vierentwintig jaar na het verschijnen van de eerste druk, heeft de tijd het boek jammer genoeg een beetje ingehaald. Ondertussen is de machtige wereldmacht, die de USSR toendertijd was, verbrokkeld waardoor ze heden ten dage niet meer de hoofdrol speelt die haar in het boek toebedeeld werd. Maar toch kan de iets oudere lezer zich nog met een ongelooflijk gemak inleven in deze degelijke en spannende spionage- en actieroman uit vervlogen tijden. Voor de jonge lezer ligt dit waarschijnlijk iets moeilijker.
Tot slot wil ik nog een lans breken voor het leeslint, dat tegenwoordig in praktisch geen enkel boek meer terug te vinden is, maar toch zo handig is in gebruik. Wat een gemak dat er deze keer eens geen gesukkel was met bladwijzers die uit boeken vallen zodat men niet meer weet waar men gebleven was; of bladwijzers die tijdens het lezen steevast verdwijnen. Bij deze: uitgevers, voorzie elk boek alsjeblieft weer van dit kleinood dat het lezersleven zoveel makkelijker maakt.
De jacht op deRed October is stilaan op weg – als hij het nog niet is, tenminste - uit te groeien tot een klassieker. En klassiekers moet iedereen in huis hebben en liefst ook nog gelezen hebben. Sommige van deze werken zijn zware, bijna niet door te komen, dobbers, maar dat is allerminst het geval met Tom Clancy’s debuut. Hier ga je veel plezier aan beleven terwijl je meegesleept wordt in een van de spannendste onderwateravonturen die ooit op de markt verschenen zijn.