Een mooi verhaal over vriendschap en wraak

In 1995 verscheen in Noorwegen het eerste boek van Karin Fossum met inspecteur Konrad Sejer in de hoofdrol. Drie jaar later werd het als Eva’s oog vertaald en het werd het begin van een meer dan uitstekende serie die menig liefhebber van politieromans en thrillers tot een fanatiek geloof in Scandinavische schrijvers wist te bekeren. Karin Fossum staat daarin, samen met Henning Mankell, absoluut aan de top en weet daarmee het duurzame erfgoed van het schrijversechtpaar Sjöwall & Wahlöö met liefde en respect te beheren. Voor mij persoonlijk behoort Karin Fossum tot het allerbeste wat de misdaadliteratuur de laatste jaren te bieden heeft, en Eva’s oog weet deze stelling zonder moeite te onderbouwen.
De kunstenares Eva Magnus heeft moeite om financieel rond te komen en haar dochtertje Emma te onderhouden, als haar man het gezin verlaat om een relatie met een andere vrouw te beginnen. Haar schilderijen verkopen niet of nauwelijks en aangezien de door haar aangevraagde subsidie lang op zich laat wachten, heeft ze geen geld om haar rekeningen te betalen. Dan ontmoet ze na ruim vijfentwintig jaar plotseling haar jeugdvriendin Maja, die op het oog in het geld lijkt te zwemmen. De oude vriendschapsbanden worden meteen weer aangehaald en Maja stelt aan Eva voor om net als haar op een vrij snelle manier haar geld te gaan verdienen: als prostituee. Maar als Maja bruut door een klant wordt vermoord, blijkt Eva Magnus plotseling meer problemen te krijgen dan ze ooit voor mogelijk heeft gehouden.
In Eva's oog komt voor het eerst Konrad Sejer in beeld in een boek van Karin Fossum. Tevens is er een heel klein rolletje voor Jacob Skarre weggelegd, maar nog niets dat er op wijst dat hij in latere boeken veel prominenter aanwezig zal zijn. Sejer is al een aantal jaar weduwnaar en vanaf de eerste introductie in het boek een krachtige man met een groot overwicht op zijn collega’s en de mensen die hij ondervraagd. De meeste personen in het boek worden prachtig uitgediept en gaan voor de lezer ook echt leven. Het dochtertje van Eva bijvoorbeeld, maar ook haar gepensioneerde en ziekelijke vader. In het begin kabbelt het verhaal rustig verder en krijg je alle kans om aan alle personen te wennen, maar dan komt het verhaal plotseling in een stroomversnelling terecht. Eva Magnus krijgt meer problemen dan haar lief is en kan het tij niet meer keren. Ze neemt steeds weer verkeerde beslissingen, waarbij de zorg voor haar dochtertje, haar strijd tegen de armoede en haar zoektocht naar rechtvaardigheid de belangrijkste drijfveren zijn. Maar ook de aantrekkingskracht van veel geld, dat voor veel mensen het nemen van juiste keuzes extra moeilijk maakt, heeft een centrale rol in het boek.
Eva’s oog is een mooi verhaal over vriendschap en wraak. En een duidelijke waarschuwing om nooit te snel bepaalde conclusies te trekken, omdat niet alles altijd is waar het in eerste instantie misschien op lijkt. Het gaat over het effect dat een leugen kan hebben en hoe daarmee andere leugens noodzakelijk worden. En hoe gecompliceerd alles dan uiteindelijk gaat worden. En daarnaast vertelt Karin Fossum heel mooi hoe kinderen in zo’n geval vaak het slachtoffer kunnen worden, door het verlies van een vader of een moeder. Fossum won voor dit boek in haar eigen land een aantal belangrijke prijzen en die zijn in mijn ogen allemaal terecht. Sterker nog: er zijn volgens mij niet genoeg onderscheidingen te bedenken en uit te reiken om de klasse van Karin Fossum te onderstrepen.
Fossum is een auteur die binnen dit genre haar gelijke nauwelijks heeft!