Aandacht en waardering voor het verzet in de Tweede Wereldoorlog
Deze editie van Het verscholen dorp is een herdruk van de uitgave uit 2005. Toen was de titel overigens Het verborgen dorp. Nadat deze uitgave was verschenen, kwamen er meer verhalen los, kreeg de auteur berichten van getuigen die hij nog niet had gesproken én gingen er archieven open die tot die tijd gesloten waren gebleven. Deze herdruk uit 2019 is nu dus volledig geactualiseerd, en precies 75 jaar na dato.
In de bossen bij Vierhouten op de Veluwe worden onderduikers verborgen gehouden. Eerst nog in vakantiehuisjes en bij mensen thuis, later wordt er midden in het bos een heel dorp gebouwd. Er wonen Joden, verzetsmensen, mannen die de Arbeidseinsatz ontduiken, Engelse en Amerikaanse piloten en zelfs een gedeserteerde Duitse soldaat. Opa Bakker en tante Cor zijn de spil van het netwerk, samen met Eduard Von Baumhauer, een Nederlander met Duitse roots, die ook wel De Boem wordt genoemd. Dankzij de tomeloze inzet van deze -en andere- mensen, is veel onderduikers de ellende van de concentratiekampen of zelfs de dood bespaard gebleven.
Het eerste hoofdstuk leest als een roman, maar de rest van het boek is een geschiedkundige verslaggeving. Het leest echter heel spannend en het is geen moment saai of ingewikkeld. Hooguit in het begin moet je even wennen aan alle plaatsnamen, persoonsnamen, straatnamen en zelfs de namen van de villa’s waar de onderduikers in het begin verborgen zaten. Maar als je de personen eenmaal leert kennen en snapt hoe de omgeving er ongeveer uit moet hebben gezien, leest het prettig verder.
Er is altijd de angst van het ontdekt kunnen worden. De onderlinge relaties zorgen ook voor spanningen, want iedereen leeft in angst en met ca. 80 mensen in een kleine gemeenschap zijn er altijd strubbelingen, helemaal in deze situatie. Dit alles is heel goed overgebracht door de auteur. Omdat er weinig bekend is van de bewoners, is het lastig om een goede karakterschets te maken. Veel bewoners blijven dan ook op de vlakte, maar de belangrijkste personen komen goed uit de verf, zoals opa Bakker en De Boem.
Er zijn maar weinig documenten of verklaringen bewaard gebleven uit deze tijd. Er is geen officiële lijst bijgehouden van wie er allemaal in het dorp gewoond hebben in anderhalf jaar tijd. Bijna alles wat de auteur te weten is gekomen, is door ooggetuigenverslagen en door enkele brieven die, door onder andere mevrouw Von Baumhauer, na de oorlog aan het NIOD zijn geschreven over de gang van zaken. Achterin het boek heeft Thijssen een lijst samengesteld van alle mogelijke bewoners, maar deze is dus waarschijnlijk incompleet.
Wat heel goed duidelijk wordt in dit boek, is wat er allemaal bij komt kijken om mensen voor de wrede Nazi’s verborgen te houden. Het is niet alleen maar een pannetje soep brengen elke dag. Er moet medische zorg komen, bouwmaterialen, voedsel en kleding, maar vooral is er ook geld nodig om dit alles te kunnen regelen. Wat doe je als er een melding komt dat het dorp misschien ontdekt is, waar laat je ineens al deze mensen? Hoe ga je om met roekeloze onderduikers, die de regels niet zo nauw nemen en voor gevaar zorgen? Met ontevreden onderduikers, die altijd wat te klagen hebben? Over al deze zaken moet nagedacht worden en actie voor ondernomen worden. Heel mooi om te lezen is dat de meeste inwoners van Vierhouten en omstreken geweten hebben van het Dorp maar niemand hebben verraden. Veel hebben zelfs geholpen met voedseltransporten en tijdelijke opvang van onderduikers. ‘”Eens kreeg ik een onschuldig pakje per post toegezonden. Dat bleken nota bene 100 kinderlevensmiddelenkaarten te zijn, me door een onbekende toegezonden.”‘
Opa Bakker, Tante Cor en De Boem zijn in mijn ogen echte helden en Het verscholen dorp is dan ook een mooi eerbetoon aan hen en aan al die andere onzelfzuchtige mensen in heel Nederland, die met gevaar voor eigen leven hebben getracht velen van de ondergang te redden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Erica Ganzevles
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
