Het wordt meer duister, meer verdraaid

Het Rad des Tijds draait, tijdperken komen en gaan, die herinneringen aan legendes achterlaat. Legendes worden mythe, maar zelfs mythe is lang vergeten wanneer het tijdperk waarin de herinnering was geboren opnieuw begint.

(Sommige woorden zijn letterlijk uit het Engels vertaald en kunnen afwijken van de vertaling uit de boeken!)

Hoewel Het Oog van de Wereld veel gelijkenis vertoont met Tolkien's In de Ban van de Ring, slaat Robert Jordan in dit tweede deel van "Het Rad des Tijds" een andere weg in en maakt hij de serie steeds meer tot zijn eigen creatie. Hij wijkt af van de bekende verhaallijnen uit In de Ban van de Ring. We krijgen een dieper (en duisterder) inzicht in de hoofdpersonen. Bijpersonages beginnen een grotere rol te spelen, waardoor de verhaallijnen worden verdiept en de lezer meer krijgt om over na te denken. Op deze manier worden er veel lagen aan het verhaal toegevoegd, en ligt het vaak aan de lezer om te bepalen wie het Licht steunt en wie de Schaduw. Geen enkel personage is volledig Licht of volledig Schaduw.

De serie bevat alle elementen die een grote epische fantasy nodig heeft: hoge inzet, grote beloningen. Maar ook vriendschap, moeilijke tijden en duisternis, verraad, samenzwering, vreugde, vooruitgang, moed, eer en al die andere emoties die het leven biedt. In de serie heeft Robert Jordan veel filosofische ideeën van verschillende culturen verwerkt: keizerlijk China, het Romeinse Rijk en Japan, onder andere. Hoewel het niet altijd zo voelt, is de setting van de serie gebaseerd op renaissance-Frankrijk en niet op de middeleeuwen, wat vaker voorkomt in epische fantasy. De verschillen zijn subtiel, maar aanwezig, en worden in de latere boeken duidelijker. Het is ook een van de weinige epische fantasyreeksen met een afgerond einde.

Robert Jordan beschreef bijna alles in detail, vooral personen, omdat hij sterk geloofde dat de kleding die iemand draagt iets zegt over wie en wat die persoon is. Bijna elk personage dat je tegenkomt heeft een naam, zelfs als dat personage maar één keer voorkomt. Dit maakt het soms lastig om de verschillende bijpersonages uit elkaar te houden. De gedetailleerde beschrijvingen nemen je mee door het boek en de personages komen levensecht over in wat ze doen en weten.

Om de lezer verder onder te dompelen, creëerde Robert Jordan veel zelfverklarende uitdrukkingen die zijn personages gebruiken. Deze uitdrukkingen zijn gerelateerd aan de tijdsperiode die hij beschrijft en worden steeds beter en gemakkelijker te begrijpen naarmate de lezer verder komt in "Het Rad des Tijds".

De hoofdstukken in deze boeken zijn lang en variëren in lengte. Sommige prologen zijn wel 100 pagina’s lang! Gelukkig bevatten deze prologen meestal meerdere perspectieven van verschillende personages, met pauzes tussen deze perspectieven.

Ik zal de boeken herlezen in de volgorde waarin ze zijn gepubliceerd, wat ook de volgorde is die Robert Jordan aanbeveelt. Ik zal daar meer over zeggen wanneer ik Een Nieuw Begin bespreek, en uitleggen waarom ik het daarmee eens ben. Dat zal echter ook een spoiler bevatten, dus wees gewaarschuwd.

Het gebruik van mentale beelden voor zwaardgevechten wordt versterkt in De Grote Jacht. Robert Jordan gebruikt geen termen als "hakken" of "uitvallen", maar eerder zinnen zoals: "de golven splijten" of "de kat danst op heet zand". Door het op deze manier te beschrijven, blijven de details aan de verbeelding van de lezer over, terwijl het algemene beeld voor iedereen hetzelfde blijft. Een zeer slimme manier om zwaardgevechten te beschrijven.

Het Magiesysteem
In "Het Rad des Tijds" komt magie voort uit De Ene Kracht, die wordt gehaald uit de essentie van het universum, ofwel de Ware Kracht. Deze wordt gesymboliseerd als een immens, voortdurend draaiend wiel dat de levensdraden van alle levende wezens weeft tot een groot wandtapijt. Mensen die de Ene Kracht kunnen hanteren, worden Aes Sedai genoemd. De Ene Kracht is verdeeld in twee delen: Saidin, de mannelijke helft, en Saidar, de vrouwelijke helft. Toen Lews Therin Telamon, de eerste Draak uit de Legendes, de Duistere opsloot in De Breuk, sloeg de Duistere terug en werd de mannelijke helft van de Ene Kracht, Saidin, bezoedeld. Iedere mannelijke Aes Sedai die Saidin hanteerde, werd langzaam krankzinnig. Sommigen probeerden helemaal te stoppen met het gebruiken van de Ene Kracht, maar het niet gebruiken van Saidin was alsof men niet leefde.
De Ene Kracht bestaat uit vijf draden: Vuur, Aarde, Water, Lucht (soms Wind genoemd) en Geest. Een gebruiker heeft meestal meer talent in een van deze draden, soms in twee, maar een beheersing van drie is al uiterst zeldzaam. Zelfs in de Legendes werd het beheersen van alle vijf de draden als buitengewoon zeldzaam beschouwd.

Hoewel de kracht om de Ene Kracht te hanteren vooral bij vrouwen ligt, die zijn samengebracht in Tar Valon, neemt het aantal vrouwen dat deze kracht kan gebruiken al decennia af. Niet alleen het aantal vrouwen daalt, ook de hoeveelheid kracht die ze kunnen hanteren, neemt af. Omdat de Aes Sedai zich met de zaken van alle volkeren bemoeien – en door velen worden gevreesd – worden ze bovendien met wantrouwen bekeken.

Na de gebeurtenissen in Het Oog van de Wereld rusten de personages uit in Fal Dara. Maar die rust is van korte duur. Duistervrienden vallen het kasteel van de stad aan, bevrijden Padan Fain, en nemen de Hoorn van Valere en Mats dolk mee, de dolk die Mat meenam uit Shadar Logoth. De Aes Sedai hebben hem deels genezen van de invloed van de dolk, maar hij kan er nog niet van worden gescheiden. Zonder de dolk heeft Mat nog maar enkele maanden te leven. Ze moeten de Hoorn en de dolk terugvinden. Mat, die als enige de dolk 'veilig' kan hanteren, moet mee, ondanks dat hij zwak is van de genezing.

Het Rad des Tijds:
Het Oog van de Wereld - Boek 1: https://www.hebban.nl/recensie/ericwijnen-over-het-oog-van-de-wereld

Ondersteunende Blogs:
Robert Jordan en het Rad des Tijds: https://www.hebban.nl/blogs/robert-jordan-en-het-rad-des-tijds
Het Rad des Tijds: De Ene Kracht: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-de-ene-kracht
Het Rad des Tijds: De Duistere: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-de-duistere
Het Rad des Tijds: Aes Sedai: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-aes-sedai
Het Rad des Tijds: De Herrezen Draak: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-de-herrezen-draak
Het Rad des Tijds: Schaduwgedrochten: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-schaduwgedrochten
Het Rad des Tijds: Shadar Logoth: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-shadar-logoth
Het Rad des Tijds (RdT): De Kinderen van het Licht: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-rdt-de-kinderen-van-het-licht
Het Rad des Tijds (RdT): Ogier: https://www.hebban.nl/blogs/het-rad-des-tijds-rdt-ogier
RdT: De Wegen: https://www.hebban.nl/blogs/rdt-de-wegen


***** ONTHULLINGEN VERDEROP (SPOILERS) !!! *****

***** START SAMENVATTING VOOR HET OOG VAN DE WERELD *****

Het dorp Emondsveld, waar Rand, Mat, Perrin, Egwene en Nynaeve wonen, wordt net voor Bel Tine aangevallen door Trolloks. Rands vader, Tam, raakt dodelijk gewond en Rand vraagt Moiraine Sedai om hem te genezen. Ze stemt toe en overtuigt Rand, Mat en Perrin om het dorp achter te laten, omdat een van hen de Herrezen Draak is en dit de enige manier is om het dorp te redden.

Gevolgd door Trolloks, een Myrddraal en een Draghkar vertrekken ze naar Tar Valon, waar ze veilig zouden moeten zijn. Thom en Egwene voegen zich net voor vertrek bij hun gezelschap. Tijdens de reis leert Lan Rand en Perrin hoe ze hun respectieve wapens moeten hanteren. Moiraine vertelt Egwene dat ze in staat is de Ene Kracht te hanteren.

Bij aankomst in Baerlon dromen Rand en Perrin over een man met vlammen als ogen en mond. Daar ontmoeten ze ook Min, die beweert aura's rond mensen te kunnen zien. 's Nachts worden ze ontdekt door een Myrddraal en vluchten ze opnieuw. Nynaeve, die net is aangekomen om hen naar huis te brengen, sluit zich bij de groep aan.

De Myrddraal en zijn Trolloks drijven hen naar Shadar Logoth, waar Rand en Mat Mordeth ontdekken. Hij vraagt hun hulp, maar even gemakkelijk als ze hem gevonden hebben, is hij weer spoorloos verdwenen. 's Nachts wordt het gezelschap door Mashadar, de Zwarte Wind, uit elkaar gedreven.

Perrin en Egwene vinden elkaar aan de andere kant van de rivier. Ze ontmoeten Elyas, die beweert met wolven te kunnen praten en beweert dat Perrin dit ook kan. Ze hebben rondgedwaald voordat ze Elyas vonden, maar hij stemt ermee in hen naar het zuiden te begeleiden. Onderweg ontmoeten ze een groep Reizigers of Tuatha'an en reizen een tijdje met hen mee. De Reizigers vertellen een verhaal over een maagd van de speer met een boodschap: Bladverbrander wil Het Oog van de Wereld verblinden.

Ze blijven een tijdje bij de Tuatha'an, en Perrin droomt over Ba'alzamon.

Rand, Mat en Thom belanden op het schip van Bayle Domon, waar ze zich voordoen als leerlingen van Thom. Thom leert hen jongleren en fluit spelen. Rand droomt opnieuw van Ba’alzamon en ontdekt dat Mat een dolk uit Shadar Logoth heeft meegenomen. In Witbrug horen ze over de valse Draak Logain, een man die de Ene Kracht kan hanteren. Wanneer ze naar Caemlyn willen vertrekken, worden ze onderschept en neemt Thom het op tegen een Myrddraal, terwijl Rand en Mat vluchten.

Nynaeve, Moiraine en Lan komen ook aan in Witbrug en zien de chaos die door de Myrddraal is veroorzaakt tijdens hun zoektocht naar Rand, Mat en Thom. Ze zetten hun reis voort naar Caemlyn.

Na zich losgemaakt te hebben van de Reizigers om naar Caemlyn te gaan, begint Perrin de aanwezigheid van de wolven steeds sterker te voelen. Ze worden gevolgd door raven, de ogen van de Duistere, en vluchten een stedding binnen. Daar worden ze ontdekt door een groep Kinderen van het Licht, die hen gevangennemen, maar niet voordat Perrin twee van hen doodt.

Rand en Mat reizen verder naar Caemlyn en overleven door te jongleren en fluit te spelen in herbergen. In Vier Koningen worden ze belegerd door Duistervrienden en de herbergier. Wanneer ze in een kamer worden opgesloten, slaat een bliksemschicht door de muur, waardoor ze kunnen ontsnappen. Onderweg wordt Rand ziek en wordt hij tijdens het uitrusten gekweld door dromen over Ba’alzamon. Ba’alzamon vertelt hem dat Het Oog van de Wereld hem nooit zal dienen.

Bij aankomst in De Zegen van de Koningin, de herberg waar Thom hen over vertelde, trekt Mat zich terug in hun kamer en ontmoet Rand Loial, een reizende Ogier. Loial vertelt Rand dat hij een ta’veren is: een persoon wiens draad door het Patroon zo geweven wordt dat het de draden van anderen om zich heen beïnvloedt.

Morraine, Lan en Nynaeve hebben Perrin en Egwene gevolgd en bevrijden hen uit de greep van de Kinderen van het Licht.

Rand klimt een muur op om naar Logain te kijken, maar valt in de kasteeltuin en raakt bewusteloos. Wanneer hij weer bij bewustzijn komt, wordt hij verzorgd door Elayne, de dochter-erfgenaam van Andor. Ze worden naar Koningin Morgase gebracht, waar Elaida Sedai een Voorspelling doet over Rand, die in het midden van de tumult zal staan. Rand wordt naar de deur begeleid en wanneer hij de herberg bereikt, wordt hij herenigd met Moiraine, Lan en Nynaeve. Ze herkent meteen dat Mat besmet is door de dolk uit Shadar Logoth en vertelt hen dat Duistervrienden de duisternis in hem zullen voelen. Het kwaad van Shadar Logoth zal hem doden als hij niet snel wordt behandeld. Lan heeft al opgemerkt dat Trollocs en Myrddraal Caemlyn omringen. Ze moeten snel vertrekken. Terwijl Moiraine Mat helpt, stelt Rand Loial aan de anderen voor. Wanneer Moiraine zich weer bij de groep voegt, vertelt Loial een verhaal over een man die naar de stedding kwam en zei dat de Duistere probeert het Oog van de Wereld te verblinden. Dit triggert Rand, Mat en Perrin, die nu ook vertellen dat Ba'alzamon in hun dromen het Oog van de Wereld noemde.

Hoewel de Wegen behekst en gevaarlijk zijn, is Loial overtuigd om hen te helpen naar de Verwording te reizen – in slechts een paar dagen in plaats van maanden – door de Wegen te gebruiken.

Vlak voor zonsopgang verlaten ze via de Wegen Caemlyn. De Wegen zijn donker en benauwend. Alles lijkt vergaan en in verval. Ze kunnen niet meer dan tien stappen voor zich zien met behulp van het licht van een lantaarn. Ze moeten slapen in de Wegen, voor zover je daar überhaupt kunt slapen. Lan vindt ook tekenen dat iemand hen volgt. Vlak voor ze de Wegen verlaten, worden ze opgemerkt door Machin Shin – de Zwarte Wind – en ontsnappen ze op het nippertje.

Wanneer de groep bij Heer Agelmar aankomt, worden ze onderbroken en vertelt dat Fain gevangen is genomen. Hij lijkt duidelijk gek en een Duistervriend, en Moiraine wil hem ondervragen. Fain heeft de jongens al drie jaar opgejaagd, sinds hij werd opgeroepen naar Shayol Ghul om zijn instructies van Ba’alzamon te ontvangen. Fain vond hen in de Twee Rivieren en leidde de Trolloks naar Emondsveld. Hij had hen de hele tijd gevolgd. Ze tastten in het duister naar de reden waarom Machin Shin hem liet gaan. Ze zullen de volgende ochtend vroeg naar de Verwording vertrekken.

Ze trekken door de Verwording en vechten tegen de schaduwgedrochten totdat ze het huis van de Groene Man bereiken. Wanneer ze de Groene Man vragen om hen naar Het Oog van de Wereld te brengen, stemt hij in. Het Oog van de Wereld is een deel van de gevangenis van de Duistere en een onbezoedeld reservoir van Saidin. Wanneer ze de plek betreden, verschijnen twee Verlorenen: Aginor en Balthamel. Een gevecht breekt uit, waarbij de Groene Man Balthamel aanvalt, en beiden sterven. Moiraine valt Aginor aan, en de rest vlucht.

Aginor vindt Rand. Rand ziet een gloeiende koord dat hem verbindt met iets in de verte. Plotseling bereikt een vingerdikke draad hem, en lijkt hij zich plotseling in Tarwin's Gap te bevinden, waar de legers van Lord Agelmar vechten tegen schaduwgedrochten. Wanneer de schaduwgedrochten door vuur worden vernietigd, hoort Rand een stem en ziet hij oprijzende trappen. Aan het einde van de trappen vindt hij Ba'alzamon voor een open haard. Hij heeft ook een koord, maar het is zwart. Rand snijdt het koord door en wordt door de duisternis teruggeworpen.

Wanneer Rand terugkomt bij Het Oog van de Wereld, vindt hij de groep, samen met Lews Therin's Drakenvlag, de Hoorn van Valere en een gebroken schijf van cuendillar, die niet in staat zou moeten zijn te breken, en die een van de zegels van de gevangenis van de Duistere was.

***** EINDE SAMENVATTING VAN HET OOG VAN DE WERELD *****

De grote Jacht richt zich op Rand, die is verteld dat hij de Herboren Draak is, en tekenen ziet die dit bevestigen. Rand wil vooral gescheiden worden van zijn vrienden. Hij voelt dat hij gevaarlijk is om in de buurt te zijn, een man die de Ene Kracht kan gebruiken. Maar hij kan de Ene Kracht niet echt gebruiken. Elke keer dat hij het doet, weet hij niet echt wat hij heeft gedaan. Hij weet alleen dat als hij het vaker doet, hij gek zal worden en zijn vrienden in het proces zal kwetsen. Hij is nog steeds bang voor de Aes Sedai, zelfs de Amyrlin Stoel weet het, en vertelt hem dat hij de Herboren Draak is, maar geen actie tegen hem zal ondernemen.

Als klap op de vuurpijl manipuleren de Aes Sedai Rand nog steeds, verbranden al zijn oude kleren en vervangen ze door fijnere kleren die bij een heer passen. Zelfs zijn vrienden denken dat hij zich als een heer gedraagt. Maar wanneer Fain wordt bevrijd, de Hoorn van Valere wordt gestolen en de dolk van Mat erbij wordt meegenomen, moet hij zijn vriend Mat helpen. Daarom sluit hij zich aan bij de groep die op zoek gaat naar de Hoorn en de dolk. Door het boek heen worstelt Rand met dit dilemma: hij wil zijn vrienden helpen, maar denkt dat dit onmogelijk is zonder hen op een bepaalde manier te schaden, en tegelijkertijd wil hij nog steeds niet geloven dat hij de Herboren Draak is.

Het verhaal wordt steeds duisterder, en een manier om dit te beoordelen is door de aanwezigheid van Fain. Fain is een Duistervriend, die door de Duistere zelf is aangeraakt, om te functioneren als zijn hond bij het vinden van de Herboren Draak. Doordrongen door Mashadar van Shadar Logoth en gecorrumpeerd door Machin Shin van de Wegen. Die corruptie en verdraaiing komen naar buiten wanneer hij wordt bevrijd. Hij spijkert een Myrddraal (of Fade) aan een deur en slaat spijkers in zijn oogkassen. Een Myrddraal of Fade is een leider van een groep Trolloks en onderdrukt hen om zijn wil te doen. Hij heeft een aura van angst om zich heen. Nogmaals, zeg ik het: hij spijkert een Fade aan een deur en slaat spijkers in zijn oogkassen. Hoe duister en verdraaid kun je worden?