Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Lichte Jaren: geen lichtgewicht in z’n soort

Esa Denaux 26 juni 2017

In de jaren 1990 tot 1995 pende Elizabeth Jane Howard (1923-2014) de eerste vier delen van de familiesaga van de Cazalets neer. BBC television maakte er begin jaren 2000 een serie van en in 2013 pikte BBC 4 de serie op voor 45 podcasts. Dat de Cazalets fans hebben in het land van de Brexit is duidelijk. Dankzij vertaler Inge Kok en Uitgeverij Atlas Contact is nu ook het eerste deel Lichte Jaren beschikbaar in het Nederlands en de vertaling van de andere delen staat gepland.

Het eerste deel grijpt terug naar de eerste twee jaren voor WO II en is vooral bedoeld als een introductie van de personages: de drie broers Cazalet (Hugh, Rupert en Edward), ouders, aangetrouwden en kinderen met daarnaast nog een aantal nevenfiguren zoals de bedienden. Alle lagen van de samenleving krijgen een plaatsje, maar belangrijker dan het geven van een stem aan de verschillende personages is hun samenspel. Daarom is het boek vooral een vertelling van twee opeenvolgende zomers waarin alle personages in het buitenverblijf van de Cazalets hun vakantie doorbrengen. De broeierige zomers worden overschaduwd door de erfenis van WO I en de angst voor een nieuwe ‘grote oorlog’ die naar alle waarschijnlijkheid in deel twee van deze serie uitgebreider aan bod zal komen.

De achterflap pronkt met een quote die de boeken beschrijft als ‘de perfecte mengeling van Mrs. Dalloway en Downton Abbey’. Mrs. Dalloway lijkt hoog gegrepen aangezien Howard zelden dezelfde literaire kwaliteiten vertoont als Virginia Woolf (1882-1941), maar een vergelijking met de betere kostuumdrama’s gaat wel op. Zoals kostuumdrama’s heeft Howards boek kleurrijke beschrijvingen van de garderobes van de belangrijkste personages en de gebouwen die ze betreden. Ook de tijdsgeest wordt met een grote nauwkeurigheid geschetst. Vrouwen roken en drinken tijdens de zwangerschap, meisjes fantaseren op hun dertiende al over trouwen en getrouwde vrouwen hebben onbevredigende seks:

“… Edward zou geen gemakkelijke man zijn om nee tegen te zeggen, wat je trouwens sowieso niet hoorde te doen.”


Over het algemeen weet de vertaler die tijdsgeest ook kundig in het Nederlands weer te geven. Af en toe slaat ze de bal evenwel mis door er taal zoals ‘Alles kits?’ of ‘mieters’ in te verwerken.

Zoals bij kostuumdrama’s ligt er een sterke nadruk op de typering van de verschillende personages en komen (de veelal banale) gebeurtenissen op de tweede plaats. Door de snelle perspectiefwisselingen waarbij een personage vaak maar enkele pagina’s aan het woord komt, is het moeilijk een echte binding met de personages te creëren. Daarenboven klinken de meeste kinderen te jong of te oud voor hun leeftijd en duiken clichés op zoals personages die Shakespeare quoten. Wel weet de schrijfster emoties op te roepen met accurate details zoals de beschrijving van Hugh die zijn zoontje voorleest tijdens een astma-aanval. Hierbij worden de scènes nooit sentimenteel, wat de kunde van de schrijfster onderstreept. Bovendien zorgen de verschillende perspectieven voor een ongeziene variatie en biedt de stamboom aan het begin van het boek houvast.

Al met al leest het boek lekker weg en blijft het boeien doordat Howard kundig inzoomt op de details die ertoe doen en weer afstand neemt om de context te schetsen: de overgang van auctoriële verteller naar een personeel perspectief voelt nooit geforceerd aan. Het eerste deel heeft geen grote gebeurtenissen, maar legt wel de basis voor de rest van de saga. Of je nog minstens 1500 pagina’s in het strakke keurslijf van de English High Society in de jaren ’30 wil vertoeven, moet je natuurlijk zelf weten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Esa Denaux

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.