Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Melancholisch, maar nooit melodramatisch

Eus Wijnhoven 24 augustus 2024
In 1986 richtte Jan Geurt Gaarlandt (Rotterdam, 1946) Balans op, een uitgeverij gespecialiseerd in non-fictie. Gaarlandt – pseudoniem Otto de Kat – debuteerde in 1975 bij uitgeverij Van Oorschot met de dichtbundel Het ironisch handvest. Zijn eerste roman Man in de verte verscheen in 1998 bij dezelfde uitgeverij.

“Tussen toen en nu liggen veertien jaar. Veel is dat niet, vergeleken bij de bijna zeventig jaar dat mijn moeder in haar flat woonde.”

Veertien jaar nadat Jan Geurt en zijn broer Karel het huis van zijn ouders – moeder is in 2010 overleden, vader stierf op negenenvijftig jarige leeftijd al in 1974 – hebben leeggeruimd, besluit hij de flat waarin hij de eerste achttien jaar van zijn leven opgroeide te kopen. In Autobiografie van een flat neemt hij ons mee door de herinneringen uit zijn jeugd. Aan de hand van voorwerpen beschrijft hij zijn emoties.

“Achter ieder ding van je huis zit iemand, meestal jijzelf. Het geheugen vindt houvast in dingen, herinnering slibt erop aan.”

“Zolang er letters zijn en verhalen blijft alles wat ooit is geweest en gedacht.”

“Herinneren is herhalen, is afzwakken, verminderen, onschadelijk maken.”

Melancholie zonder dat het ooit melodramatisch wordt. Bij het leeghalen van het huis vindt hij agenda’s waarin de ouders dagelijks noteerden wat er die dag zoal passeerde, “een samenballing van hun leven”. Bijzondere ontdekkingen doet hij niet. Hoe anders is het met de brieven die hij vindt. Zo blijkt dichter Leo Vroman van kinds af aan zijn moeder ‘Bill’ te hebben aanbeden. Annie, ik had je zo lief! Leo leest hij op de achterkant van een envelop die inmiddels ingelijst in zijn boekenkast staat.

“Het geheugen bewaart wat het wil, herinneringen zijn totaal onbestuurbaar, ongericht, een soep van willekeurig bij elkaar gezette gebeurtenissen. De jaren in de flat waren gelukkig, maar bij het aanwijzen veranderen ze al, terwijl je erover praat weet je al niet meer goed waarom ze zo gelukkig waren en begint het stamelen.”

Autobiografie van een flat is een kleinood om te koesteren, om zelf weer even terug te keren naar je jeugd, naar die jaren vol ontdekkingen; de zorgeloze tijd van weleer.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Eus Wijnhoven

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!