Verdrietparasieten

Vanzelfsprekend is het louter toeval, maar als je niet beter zou weten, zou je geloven dat het egoïstische klootjesvolk dat in Bloemendaal de komst van een hospice heeft verhinderd, een promotiestunt is van uitgeverij Prometheus. Uitgever Mai Spijkers zou het in scène gezet kunnen hebben.

De half-Surinaamse stemactrice Grace Kelly Rainville brengt dochtertje Norah naar haar ex Dave Martha, een jongen uit Curaçao die het inmiddels gemaakt heeft als vastgoedhandelaar. Op zeker moment verliest Grace de macht over het stuur en veroorzaakt een dodelijk ongeval. Hoe dat heeft kunnen gebeuren, blijft volstrekt onduidelijk. Ze kan zich niets van het voorval herinneren. Het ongeluk brengt een reeks ontwikkelingen op gang, die zij tot dan voor onmogelijk hadden gehouden.

Black-out speelt in een omzoomde wijk in het fictieve Blankendaal. Zowel oud als nieuw geld wonen in de enclave, in vrijstaande villa’s, op percelen van 1000 m2 of meer. Met name de nieuwe rijken pronken met hun vermogen wat zich uit in decadentie en protserige auto’s. Wat is geld echter waard als het dierbaarste wat je bezit je wordt ontnomen?
Terwijl topjurist Mark Blijenberg zich voor zaken in Singapore bevindt, viert zijn vrouw Tessel van Alkemade een kinderfeestje ter ere van de overgang naar groep 3 van hun 5-jarige dochter Pippa. Dan boort zich een SUV door de omheining van hun terrein, waarbij het meisje overlijdt. Natuurlijk is Mark verdrietig als hij dit verneemt, maar wellicht overheerst de ergernis dat het niet zo gelopen is als hij had gepland. Hij is gewend dat iedereen naar zijn pijpen danst, dat alles geschiedt zoals hij wil. Tessels leven is verwoest, terwijl Mark tevergeefs de regie probeert te behouden.

“Hij heeft medelijden met Tessel, dat ze hem niet kan bereiken, maar hij kan niet zwak zijn, sorry, hij kan het niet. … Uiteindelijk gebeurt er toch wel wat hij wil. Zo is hij het gewend.”

Grace ondertussen heeft een enorm schuldgevoel, al kan zij de opluchting dat het Norah niet is overkomen nauwelijks onderdrukken. Aangezien de SUV waarin Grace reed op zijn naam staat, is Dave bang voor zijn reputatie. Wat als zij veroordeeld wordt? Hoe moet het dan met Norah? Zal Dave haar dochtertje van haar afnemen?
Het hele gebeuren legt de sociale verhoudingen en sluimerende gevoelens en ideeën in de villawijk bloot. Ingehouden racisme wordt openlijk beleden, frustraties van historisch machtigen jegens de nieuwe patjepeeërs komt naar boven. Ondertussen zijn de vrouwen wellicht de enigen die de boel nog enigszins tot redelijke proporties kunnen terugbrengen.

Black-out is een prachtige roman, spannend en wreed, maar ook een spiegel die ons wordt voorgehouden. Zoals Thomése het op radio 1 verwoordde: het is zijn wraak op de ‘verdrietparasieten’, mensen die vooral met zichzelf bezig zijn onder het mom jou te steunen en te troosten. Als geen ander kent hij dergelijke ‘vrienden’ die zich na de dood van zijn dochtertje Isa aldus manifesteerden (beschreven in de novelle Schaduwkind; 2003).