Magistrale roman

Wessel Stols is een succesvol reclamemaker. In zijn hart wil hij echter schrijver zijn, een oeuvre opbouwen. Hij aanbidt Nabokov, Hermans, Tolstoi. Op 35-jarige leeftijd laat hij zich uitkopen uit het reclamebureau en met het miljoen dat hij ineens op zijn bankrekening heeft staan, besluit hij de daad bij het woord te voegen: hij gaat schrijven, in Zuid Frankrijk. Een enthousiast begin van zijn roman, met als protagonist de Fransman Eugène Poubelle, uitvinder van de vuilnisbak (poubelle in het Frans), strandt al snel in moedeloosheid en strijd. Hij vervreemdt van zijn vrouw Friedl, directrice van een aantal crèches in Amsterdam. Hun ongewild kinderloze huwelijk begint steeds diepere barsten te vertonen. Na enkele maanden reist zij terug naar Amsterdam. Wessel gaat ten slotte naar Rusland om inspiratie op te doen, zit daar zelfs een nacht te schrijven aan Tsjechovs originele werktafel. Ondertussen groeit via speculaties zijn banksaldo exponentieel; totdat het misloopt…

In Rusland belandt Stols min of meer per ongeluk in de kunsthandel. Op discutabele wijze verwerft hij schilderijen van bejaarde Russische schilders en verkoopt de doeken voor veel geld in Nederland. Gestaag raakt zijn bankrekening weer gevuld.
Tegen wil en dank belandt Wessel via vriend Clemens van Dongen in de politiek. Zijn carrière voert hem naar Brussel en Straatsburg: zitting in het Europese Parlement. Wederom trekt hij naar het oosten. Op het Maidanplein in Kiev moedigt hij de Oekraïense burgers aan te kiezen voor Europa. Zonder het te beseffen stookt ook hij het vuur op om president Janoekovitsj te verjagen. Ondertussen neukt hij zich drie slagen in de rondte, laat hij zich voor het karretje spannen van Shell en laat hij zich meevoeren door de heersende mode. Vooral is hij echter op zoek naar zichzelf, naar wat er echt toe doet. Hij beseft meer en meer dat hij helemaal niets heeft met de sociaaldemocratische leuzen die hij uit, dat hij misbruikt wordt door een bedrijf zonder ethische agenda. Op dat moment begint zijn Russische verleden op te spelen, evenals zijn toespraak in Kiev. Porosjenko neemt de macht over in de Oekraïne, Rusland annexeert de Krim, MH-17 wordt uit de lucht geschoten. En Wessel? Hij probeert tussen de strijdende partijen te laveren, op zoek naar een zoon.

Voor Wessel Stols kun je een aantal namen invullen, waarbij de ras opportunist Frans Timmermans mij het meest voor de geest staat. Liegen of het gedrukt staat, wanneer het zo uitkomt. Ook een rolletje voor Olaf Koens, Nederlands dapperste journalist in die dagen van MH-17.
Poubelle is een magistrale roman. Waterdrinker is er in geslaagd de recente geschiedenis van de Oekraïne, maar ook de wanstaltige mores van het Europese Parlement, op onnavolgbare wijze in romanvorm inzichtelijk te maken. Als de redactionele slordigheden voor de volgende oplage worden gecorrigeerd, is dit ongetwijfeld het beste boek van 2016.