Schurende symboliek met haken en ogen
Lisa Weeda (Rotterdam, 1989) is een getalenteerd auteur, scenarist en literair programmamaker. Na een reis naar Oekraïne, het geboorteland van haar grootmoeder, gaf ze een hierover een literair reisverslag uit onder de titel De benen van Petrovski (2016). In 2021 verscheen haar debuutroman Alexandra, die genomineerd werd voor de Libris Literatuurprijs 2022 en de Bronzen Uil 2022 won. Oekraïne is een terugkerend onderwerp en thema in haar werk, zo ook in haar tweede roman Dans dans revolutie.
'Weeda weet met dit boek wel goed te laten zien waar het precies schuurt.' – recensent Evelien
Als de landen Besulia en Tenebria zeven maanden met elkaar in oorlog zijn, verschijnen er in naburige landen ineens lijken in huizen van nietsvermoedende burgers. In badkuipen, onder tafels en in kasten, overal zijn ze te vinden. Ze worden gebracht door een wezen dat in de traditionele Besuliaanse volksverhalen bekend staat als de Notsjnik. Ze kunnen weer tot leven worden gebracht door een oude volksdans te dansen, de svaboda samoverzjenja. Deze dans is te leren via een YouTube-kanaal dat onderhouden wordt door een Besuliaans meisje. Haar oma is nog een van de weinigen die weet hoe de dans gaat en zij leert het aan de duizenden volgers van haar kleindochter. Maar wat te doen met de uit de dood teruggekeerde Besulianen? Ze hebben onderdak nodig, voedsel, werk. Dat maakt het lastig. Daarom worden er body-drop-off centra geopend waar de gevonden lijken tegen betaling naartoe gebracht kunnen worden. Wegkijken is gemakkelijker dan iets doen.
'"Meisje, voor sommigen staat hulp bieden aan onbekenden gelijk aan gevaar," zei ze, "wie weet wat je in huis haalt als je zomaar iemand met open armen ontvangt. Mensen denken eerder aan de duivel dan aan bevrijdende vriendelijkheid."'
Het is niet zo moeilijk om in dit allegorische verhaal te ontdekken dat het fictieve Besulia staat voor Oekraïne en dat de opduikende lijken symbool staan voor de stroom vluchtelingen naar het Westen. De eerste groepen krijgen een warm onthaal, worden bijna dansend ontvangen. Maar hoe meer er komen, hoe meer de oorlogsmoeheid bij de westerlingen toeslaat en al snel is het enthousiasme eraf. Deze constatering maakt Weeda meer dan terecht en het geeft de lezer een ongemakkelijk gevoel. Echter, de manier waarop de auteur dit verhaal brengt, heeft wel wat haken en ogen, ondanks dat het vlot wegleest.
Er zijn vier verhaallijnen die min of meer achterstevoren in de tijd verteld worden. Toni werkt voor een body-drop-off centrum, brengt haar vrachten zonder emoties naar het centrum, tot ze twee kinderen moet ophalen. Dan zijn er Emma en Sara, die met een lijk in hun appartement zitten en de situatie tot grote schrik van de Notsjnik met veel sarcasme benaderen. Maar er is ook de andere kant, die van de tot leven gewekte doden: Maks en Danylo die veel moeite hebben om zich staande te houden in hun nieuwe leven. En de inwoners van Besulia zelf, die met man en macht om hulp blijven vragen, roepen. Door middel van Anna's YouTube filmpjes wordt de hele wereld de oorlog ingetrokken.
Helaas komen deze vier lijnen niet echt bij elkaar. Het zijn vier nogal verwarrende en oppervlakkige verhalen. De personages blijven vlak en de truc van de sprookjesfiguren en magisch-realistische elementen werkt maar matig. Hierdoor wekt het boek de indruk dat er maar twee kanten zijn: goed of slecht, de overledenen wakker dansen of de lijken laten ophalen. De chronologie werkt ook niet echt mee, het achterstevoren vertellen in de tijd maakt dat je als lezer steeds moet bedenken waar het verhaal zich op de tijdlijn bevindt.
Weeda weet met dit boek wel goed te laten zien waar het precies schuurt. Als je er zelf niet middenin zit, ben je slecht nieuws in het algemeen en oorlogsnieuws in het bijzonder al snel beu. Je gaat wegkijken en het er niet meer over hebben. Maar we weten ook dat dit in de echte wereld veel genuanceerder ligt. We willen echt wel, maar het is dweilen met de kraan open.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een mysterieus boek' en 'Lees een gevaarlijk boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Evelien Walravens
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
