Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Verslag van een verbeelding

Evelien Walravens 03 maart 2021 Hebban Recensent

Gerald Murnane (25 februari 1939, Coburg, Victoria, Australië) is misschien wel de grootste Engelstalige schrijver waar bijna niemand van gehoord heeft. Hij schreef zo’n vijftien boeken waarvan alleen De vlakte, oorspronkelijk uit 1982, in het Nederlands verscheen. In 2019 werd hij zelfs voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, maar won deze uiteindelijk niet. En nu is daar dan Grensgebieden, kundig vertaald door Thijs van Nimwegen.

Dat Murnane niet zo bekend is in de literaire wereld is niet zo vreemd als je weet dat de man in zijn leven nog nooit de Australische staat Victoria, waar hij geboren en getogen is, heeft verlaten. Hij woont afgelegen, heeft geen tv en geen computer. Zijn teksten tikt hij met een vinger op een typemachine. Hij geeft bijna geen interviews.

Grensgebieden is een bijzonder boek en zal niet bij iedere lezer in de smaak vallen. Het is eigenlijk een verslag van de gedachten, de verbeelding van de ik-figuur. Dat verslag begint als hij op een dag langs de kleine kerk in zijn nieuwe woonplaats loopt, vlakbij de grens van de staat. Hij ziet een raam met gekleurd glas en op dat moment begint zijn stroom van gedachten te lopen.

'Had ik al een naam kunnen bedenken voor de flakkerende rijkdom die ik in die eenvoudige ruit zag, dan had ik spoedig daarna een andere naam moeten bedenken voor de net even andere tint van de beide ruiten ernaast, waarin het reeds gedempte licht van precies diezelfde zonsondergang weer anders gebroken werd.'

Van hieruit gaat het alle kanten op, een hele reeks herinneringen passeren de revue en de ene herinnering brengt weer een nieuwe, waarop er vervolgens een andere verschijnt. Er is geen plot, er is kop nog staart te vinden in dit boek. En toch wordt de lezer meegezogen in deze gedachtestroom. Murnane weet het zelfs voor elkaar te krijgen zich dingen voor de geest te halen die (nog) niet bestaan.

'Ik meende vrij duidelijk voor me te zien hoe het huis eruitzag, al had de auteur het zelf nog niet gezien […] Ze zei niets over dergelijke details, maar ik zag het huis direct voor me met een omloopveranda, gekleurde ruiten aan weerszijden van de voordeur en glas-in-loodramen in de grote kamers.'

Rode draad, voor zover die er al is, zijn de vele beelden van gekleurd glas – gebrandschilderd glas, zoals de schrijver het noemt. Waar hij ook was in zijn leven, er was altijd wel een huis, kerk of ander gebouw dat ergens een gekleurde ruit had. Dat hij hier vele herinneringen aan heeft opgehangen is eigenlijk niet zo vreemd. Dat is het ook niet als hij het heeft over de vele boeken die hij las in zijn leven, die stuk voor een stuk weer beelden naar boven laten komen. De ik-figuur probeert zijn verslag nog enigszins structuur te geven door af en toe een nieuwe herinnering aan te kondigen door terug te verwijzen naar eerdere zinnen in het werk.

Grensgebieden mag gerust een autobiografisch werk genoemd worden. De naamloze mannelijke hoofdpersoon in het verhaal is nog niet zo lang geleden verhuisd naar een kleine plaats ver van de stad, aan de rand van de staat. Murmane verhuisde na de dood van zijn vrouw in 2009 vanuit een buitenwijk van Melbourne naar het ver afgelegen plaatsje Goroke. Met wat goede wil herken je er meer zaken uit Murnanes biografie in: de ik-persoon leest graag non-fictie boeken (fictie heeft hij allang achter zich gelaten), hij is groot liefhebber van paardenrennen en ook de verhandeling over de priester die zijn ambt vaarwel zegt in het boek, het is allemaal terug te vinden in het leven van Murnane.

Mocht je na het lezen nog met grote vragen zitten over Grensgebieden dan bieden de columns van Wim Boevink, die eerder verschenen in Trouw en in het boek als nawoord worden opgevoerd, zeker wat meer duidelijkheid. Maar dan heb je je allang laten meevoeren in Murmanes verbeelding.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Evelien Walravens

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.