Feiten plus fictie maakt een mooi boek

Tan Twan Eng (1972) is een auteur uit Maleisië die in het Engels schrijft. Hij heeft Chinese roots en schreef drie romans waarvan de eerste, The Gift of Rain (2007) meteen op de longlist van de Man Booker Prize terechtkwam. In 2013 verscheen zijn tweede roman, De tuin van avondnevel, in Nederland. Dit boek haalde de shortlist van de Man Booker Prize 2012. En ook zijn langverwachte derde roman, Het huis met de deuren, staat inmiddels op de longlist voor de Booker Prize 2023. Eng is een van de juryleden van de International Booker Prize 2023, als eerste Maleisische auteur ooit. Voor de Nederlandse vertaling van Het huis met de deuren mocht Marion Drolsbach de pen ter hand nemen.

We schrijven 1947. Lesley Hamlyn ontvangt een pakketje dat al de halve wereld over is geweest voordat het haar bungalow in Doornfontein in Zuid-Afrika weet te bereiken. In 1922 is ze hier met haar man Robert vanuit Penang (tegenwoordig in Maleisië) naartoe vertrokken omdat het klimaat beter voor hem zou zijn. Ze betrokken een huisje op het terrein van Roberts jongere broer Bernard. Lesley is er blijven wonen nadat Robert ruim tien jaar geleden overleed. Uit het pakket haalt ze een boek, The Casuarina Tree van William Somerset Maugham, een oude vriend van haar man. Door het boek nemen herinneringen haar weer mee naar 1921, toen de Britse auteur twee weken bij hen verbleef in hun huis vlak bij zee in Penang.

In 1921 bezoekt 'Willie' hen met zijn assistent Gerald, in een periode in zijn leven waarin het hem niet zo voor de wind gaat. Slechte financiële investeringen en strubbelingen in zijn huwelijk met Syrie drijven hem al een tijd door het verre oosten, op zoek naar nieuwe inspiratie voor zijn verhalen. Bij Lesley en Robert komt Willie weer een beetje tot rust en sluit hij vriendschap met Lesley. Ze blijken beiden hun geheimen te hebben, genoeg om een bijzondere band op te bouwen.

Eng heeft verschillende historische figuren en gebeurtenissen geïntegreerd in zijn goed beschreven schets van de society van het vooroorlogse Maleisië. De naam van de Britse auteur William Somerset Maugham (1874 -1965) komt misschien al bekend voor. In 1921 vertelt Lesley aan hem hoe zij in 1910 betrokken raakte bij een groep revolutionaire Chinezen onder leiding van Sun Yat-Sen (1866-1925). Deze laatste is de geschiedenis in gegaan als medeoprichter van de Kwomintang en de grondlegger van de Volksrepubliek China. In 1910 verbleef hij ook enige tijd als balling in Penang.

Tijdens de bijeenkomsten bij de revolutionairen ontvouwt er in Lesleys leven een buitenechtelijke affaire met een van hen. De auteur weet de spanning er in te houden door pas laat in het verhaal te onthullen met wie en de titel van het boek heeft een mooie connectie met deze verhouding. Daarnaast speelt er ook nog de kwestie van Ethel Proudlock, een goede vriendin van Lesley. Zij wordt beschuldigd van moord op een blanke man en zal als eerste blanke vrouw door een Maleisische rechtbank veroordeeld moeten worden. Dit brengt veel onrust in de blanke gemeenschap in Penang.

De steeds afwisselende perspectieven tussen Lesley en Willie en ook de sprongen in de tijd naar 1910, 1921 en 1947 geven het verhaal een goede spanningsboog en maakt dat je graag door wil lezen. Eng heeft een fijne schrijfstijl, erg beeldend in de omschrijvingen van de natuur en het landschap, maar ook heel invoelend in de al dan niet fictieve, maar zeer menselijke personages die hij weet neer te zetten.

'… de waarheden die we dolgraag zouden willen bespreken werden teruggedreven in onze keel, terug in de diepste, donkerste hoeken van ons hart.'

Het huis met de deuren is een erg fijne leeservaring. De geschiedenis vermengd met fictie maakt dat je misschien soms een beetje verloren raakt in alle gebeurtenissen, maar uiteindelijk heb je een gewoon een mooi boek gelezen.