De literaire sensatie uit Duitsland maakt het waar

De lyrische Duitse pers roept het al een jaar: Benedict Wells (1984) is een literair genie. Zijn roman Het einde van de eenzaamheid, in het Nederlands verschenen in de vertaling van Gerda Baardman, staat al ruim een jaar onafgebroken in de Duitse bestsellerlijsten en verovert, mede dankzij het boekenpanel van DWDD nu ook eindelijk Nederland.

In de vierde roman van Wells vertelt Jules wat hem, zijn broer Marty en zus Liz is overkomen en hoe dat hen gevormd heeft. Op jonge leeftijd verliezen zij beide ouders in een auto-ongeluk en worden daarna naar een internaat gestuurd. Het onverwerkte trauma en de nieuwe leefomgeving raakt alle drie de kinderen op een eigen manier en ze verliezen elkaar door de jaren heen uit het oog. Als Jules op latere leeftijd terugkijkt op die tijd, erkent hij dat hij gevangen raakte in het isolement van zijn verdriet.

"Ik werd bang in het donker, bang voor de dood, bang voor de eeuwigheid. Ik was alleen. En toen kwam ik Alva tegen."

De prachtige, maar mysterieuze Alva verandert zijn leven en zorgt ervoor dat het familie-epos overgaat in een hartverscheurende liefdesgeschiedenis. Samen luisteren ze naar oude platen en gaan ze op in literatuur, alles om maar te zorgen dat ze hun traumatische werkelijkheid even kunnen ontvluchten. Totdat hun vriendschap wordt ingehaald door de brute werkelijkheid die zich afspeelt buiten de muren van het internaat.

Marty, Liz en Jules doen in hun studententijd en daarna verwoede pogingen om weer dichter tot elkaar te komen, maar dit vraagt tegelijkertijd om een confrontatie met hun jeugd.

"Een moeilijke jeugd is een onzichtbare vijand, dacht ik. Je weet nooit wanneer hij toeslaat."

Als een fotograaf zoomt hij in op hun levens en probeert hij zijn broer en zus te herkennen in de herinneringen die hij van hun heeft, maar het tragische ongeluk van hun ouders heeft ook op hun blijvende littekens achtergelaten. Na talloze ruzies, voortgebracht door onbegrip en onwetendheid, komen ze bij elkaar en besluiten spontaan aan de drugs te gaan. Het wordt een trip die veel doet voor de band tussen de drie, maar ook voor Jules, die nog steeds niet kan aarden in het leven dat hij verwacht wordt te leiden.

"Dat was een waarheid die ik lang had verdrongen, die als een giftige doorn in me had gezeten en vanuit het donker van mijn onbewuste mijn bestaan had geregeerd."

In een laatste poging terug te keren naar de veiligheid van zijn herinneringen, schrijft hij een brief aan Alva. Gehard door de jaren buiten het internaat, waakt zij ervoor om zich niet te verliezen in een geromantiseerde herschrijving van het verleden en ze is wederom degene die Jules moet confronteren met zijn isolement. Jules koestert desondanks hoop op een toekomst met Alva, maar moet ook inzien dat zijn eeuwige afwachten is afgestraft door de realiteit.

Wells is erin geslaagd om alle personages een karakteristieke stem te geven en het is de licht filosofische toon van Jules die de lezer begeleidt. De onmacht van Jules om alle familiegeheimen en persoonlijke details te ontrafelen, en daarmee dus niet alles aan de lezer uit te kunnen leggen, zorgen ervoor dat de roman nooit te gepolijst wordt. Ruim dertig jaar liefde en leed wordt op zo’n mooie en benaderbare manier verwoord, dat het moeilijk is om niet geraakt te worden door Het einde van de eenzaamheid. Wells is een meester in het creëren van parallellen en telkens wanneer de lezer denkt iets te herkennen, weet het genie er toch weer een draai aan te geven.

Wat deze roman zo geslaagd maakt, is dat alles zo verfijnd en subtiel beschreven is, dat je pas doorhebt hoe zeer je bent meegesleept in een wervelstorm van verdriet, onvoorwaardelijke liefde, gemis en gemiste kansen, als je de laatste pagina hebt omgeslagen.