Pareltje voor alle leeftijden
Jongstebroer heeft zijn vijf oudere broers naar de oorlog zien vertrekken. Elke broer moet bij wachtpost 7787, net voor de oorlog start, een gift voor de Vrede achterlaten, maar aangezien ze het weinige van waarde dat ze hadden, achtergelaten hebben bij Jongstebroer, kunnen ze de wacht enkel betalen met verhalen. Hoe kunnen verhalen nu een waarde bezitten? Hoe kunnen die verhalen nu een bijdrage leveren voor de Vrede?
Soms krijg je al door naar de cover van een boek te krijgen een bepaald gevoel en dat is ook het geval bij Hele verhalen voor een halve soldaat. De kleuren die gekozen zijn, de rand met postzegels en de openstaande slagboom met niets dan verlatenheid erachter, stralen een sfeer van afstand en eenzaamheid uit. Het lijkt op de ruimte die in ieders hart achterblijft als een geliefde ons verlaat, al dan niet vrijwillig, en deze cover zorgt dan ook bijna voor een fysieke reactie door de aanblik alleen. Alsof er iets in je binnenste samenknijpt.
Het gevoel dat de cover uitstraalt blijft ook behouden tijdens het lezen. De schrijfstijl van Benny Lindelauf (1964) creëert een soort holle ruimte. Het lijkt alsof er tijdens het lezen een stilte over je neerdaalt en je in een cocon terechtkomt. De niet uitgeschreven tekst die tussen de regels door te vinden is, wordt op die manier even belangrijk als de woorden zelf. Er is een moment, na met name het verhaal van Oudstebroer, dat je je afvraagt of dit echt een jeugdboek is en toch maar even opzoekt wat de doelgroep is. De NUR-code geeft 13 tot 15 jaar aan en dat voelt ook logisch, met name door de impact die het boek heeft tijdens het lezen, in combinatie met de wat eenvoudigere schrijfstijl. En toch dekt dat ‘eenvoudige’ helemaal niet de lading, want ook al is Hele verhalen voor een halve soldaat vlot te lezen, sommige passages zijn echte taalkunstwerkjes waar ook echte volwassen fijnproevers van kunnen genieten.
'En het zand huilde en het brulde en hishiste, het wervelde omhoog en het tuimelde omlaag, het sloeg alles binnenstebuiten, achterstevoren, het was gekrijs en gefluister tegelijk. Het vulde alle hoeken, alle gaten. Het sloeg om zich heen met vlagen die het verstand uit een man sloegen, die zijn huid afstroopten en hem voorgoed de adem benamen. En het zand huilde en het brulde en hishiste, het nam man en vrouw, have en goed en verzwolg alles.'
Ludwig Volbeda (1990) heeft zijn sporen al verdiend als illustrator met als toppunt Het Gouden Penseel in 2018 voor Fabeldieren. In Hele verhalen voor een halve soldaat laat hij wederom zien waarom hij bekroond is. Hij bezit de mogelijkheid om de tekst van Lindelauf perfect weer te geven en zelfs nog te versterken door middel van zijn paginagrote, en soms hele spreads vullende, tekeningen. De zachte kleuren en de techniek waarbij geen grove penstreek te vinden is, geven het geheel een dromerig, melancholisch aspect. De illustraties waarbij vlaktes, met al dan niet een eenzame figuur erop, worden weergegeven, zijn diegenen die het langste in het geheugen blijven hangen. De tekeningen vertellen de verhalen niet, maar ze ondersteunen het gevoel dat erbij hoort.
De verhalen die de broers en de wacht vertellen in deze raamvertelling zijn volledig op zichzelf staand en belichten allemaal een andere kant van de menselijke aard. Morele lessen genoeg te vinden, maar niet zo opvallend als je bijvoorbeeld in klassieke sprookjesboeken aantreft. Lindelauf verwerkt kritiek en wijsheid op een dieper niveau en dat geeft de lezer de mogelijkheid om ook gewoon van de verhalen te genieten zonder het gevoel te hebben dat je vader je op je vingers staat te tikken. Wellicht is dit zo een boek waarbij je, als je het een tweede keer leest, weer een heleboel nieuwe dingen ontdekt.
Pareltjes voor alle leeftijden komen niet zo vaak voorbij en het is moeilijk te omschrijven wat Hele verhalen voor een halve soldaat zo speciaal maakt. Het is de combinatie van een vakkundige schrijfstijl die je de wereld laat vergeten en toch moeiteloos aanvoelt, de naadloos daarop aansluitende illustraties en gewoonweg het feit dat je méér wil wanneer je de laatste pagina omslaat. Dat méér kan je vinden in Hoe Tortot zijn vissenhart verloor, want Hele verhalen voor een halve soldaat is eigenlijk een prequel op dit boek. Een prequel die Lindelauf misschien wel weer de Woutertje Pieterse Prijs oplevert, net zoals in 2011 toen hij de prijs ontving voor De hemel van Heivisj.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Evy De Brabander
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
