Chaotische weergave van een verwrongen moeder-dochterrelatie

Antara heeft van jongs af aan een moeilijke relatie met haar moeder. Haar gevoel van afhankelijkheid werd genegeerd of de kop ingedrukt en dat veranderde de liefde voor haar moeder in iets wat verdacht veel op haat lijkt. Toch is ze in al die jaren nooit helemaal los gekomen van haar moeder en wanneer deze laatste op jonge leeftijd symptomen van Alzheimer vertoont, worstelt Antara dan ook met de vraag of ze de volledige zorg van haar moeder op zich zal nemen. Zeker nu Antara zelf op het punt staat moeder te worden …

Verbrande suiker speelt zich af in India. Dit geeft een bepaalde sfeer mee, maar Avni Doshi helpt de buitenlandse lezer bitter weinig om de cultuur te doorgronden. Typische woorden , plaatselijke gebruiken en omgeving staan in het teken van het verhaal, maar worden helaas niet verklaard of extra uitgelicht. Daarmee maakt de auteur meteen al duidelijk wat zij belangrijk vindt: de hoofdthema’s en de personages. Die krijgen alle ruimte om zich vast te zetten in het hoofd van de lezer, zonder enige opsmuk of tierlantijnen.

De openingsscène van Verbrande suiker is magistraal. Avni Doshi grijpt de lezer bij de kladden in die eerste twintig bladzijden en legt daarmee de lat boven de palen voor de rest van het boek. De stijl, die volwassen aanvoelt, zit op dat punt zo vol venijnige humor dat je stiekem meegniffelt met Antara om de ellende van haar moeder. Zal zij haar moeder op een bepaald punt anders gaan bejegenen? Of blijft er een soort strijd bestaan en wordt die naar een hoogtepunt gestuwd?

Weinig van de verwachtingen die op die eerste bladzijden worden gecreëerd worden ingelost. Teleurstellend? Zeker! Avni Doshi stipt teveel thema’s aan en daardoor lijkt Verbrande suiker regelmatig zijn rode draad te verliezen. Dat zorgt ervoor dat je je als lezer stuurloos voelt en die stuurloosheid wordt niet gecompenseerd door taalgebruik of diepgang in de personages. Het zorgt enkel voor een gevoel van frustratie. Zware thema’s als dementie, huwelijksproblemen, opgroeien met een psychisch onstabiele moeder worden aangereikt, maar krijgen te weinig uitwerking.

De schrijfstijl van Avni Doshi is niet consistent doorheen het hele boek en dat leverde waarschijnlijk ook een grote uitdaging op voor vertalers Luuk Dorresteijn en Maaike Harkink. Waar ze in sommige scènes goede volzinnen schrijft, met een nette interpunctie, valt de lezer in andere scènes ten prooi aan een woordenvloed waar moeilijk een begin en eind in te vinden is. Dit heeft veel invloed op hoe je bepaalde scènes leest en daarmee toont de auteur zich wel bewust van hoe ze de lezer kan sturen richting een bepaald gevoel. Het is met name ook de uitzichtloosheid die over de personages hangt die versterkt wordt hierdoor.

Waar de openingsscène een eindscore belooft van vijf sterren, keldert die gaandeweg het verhaal, gewoonweg omdat je als lezer te weinig houvast krijgt en misschien ook wel omdat je in het begin geproefd hebt van de woordkunst waartoe Avni Doshi in staat is. Het is dan ook uitermate teleurstellend om het venijn en de scherpte die ze in die eerste bladzijden tentoon spreidt, bijna niet meer te zien terugkeren. Toch kaart Doshi in Verbrande suiker mooie thema’s aan en levert de getroubleerde moeder-dochterrelatie uitermate fascinerende scènes op die onder je huid kruipen. Verbrande suiker is een debuut dat niet helemaal aan de verwachtingen kan voldoen, maar het levert wel genoeg discussiemateriaal op.