Literair saluut bezield met gemis

Ieder rouwt en neemt afscheid op eigen wijze. Lara Taveirne doet het in ‘Wolf’ op háár manier: schrijvend. Intiem en kwetsbaar geeft ze sprankelend woorden aan het leven, abrupte afscheid en aanhoudend gemis van haar jongste broer Wolf. Met verhalen als houvast laat ze een literair saluut klinken dat je danig van je stuk brengt. En waarna ‘On the road’ nooit meer hetzelfde is.

De feiten in ‘Wolf’ zijn even pijnlijk als hartverscheurend: de achttienjarige Wolf trekt half december 2012 de deur van zijn studentenhuis in Gent achter zich dicht. Om er nooit meer terug te keren. Via Breskens en Amsterdam reist hij naar het hoge noorden van Zweden. Daar loopt hij de wildernis van het poolgebied in en gaat doelbewust op de ijskoude bosgrond liggen, wachten, sterven. Wolf’s laatste reis is goed en verhalend gedocumenteerd: hij had graag schrijver geworden.

Dat ‘duistere land Moleskine’ zoals Taveirne zijn laatste dagboek noemt, bepaalt ze voor haarzelf lange tijd verboden terrein. Zijn zelfverkozen dood triggert haar in eerste instantie werk van haar eigen schrijf-amibitie te maken. “Ik zal jouw wensen blijven wensen.” Schrijven blijkt ‘jezelf wegschrijven’ en zo ook een soort vlucht. Bij iedere publicatie wisselen trots en schuldgevoelens elkaar af. Tien jaar neemt Taveirne uiteindelijk de tijd om haar verdriet te laten besterven en om nu in ‘Wolf’ tot de kern te komen.

Het ‘terugschrijven’ van haar jongste broer tegen de vergetelheid verwordt tot een reis van rouw en bezinning voor Taveirne zelf. Haar verhaal leest als een monoloog, intiem en liefdevol, van zus tot broer. Ze vertelt hem wat haar is overkomen met zijn vertrek, zonder verwijt. Op hoeveel manieren ze haar broer sindsdien zoekt en tegelijk kwijt raakt. Vele witregels vallen als adempauzes tussen haar woorden. Over haar schouder laat ze dagboekfragmenten meelezen.

‘Wolf’ is ondanks de heftige thema’s van suicide en rouw niet persé een donker en zwaar verhaal. Taveirne schrijft als altijd elegant, open en in sprankelende zinnen waar de Vlaamse tong soms in doorklinkt. Haar verdriet en gemis bezielen het verhaal terwijl ze troost en houvast zoekt in de wereld van verhalen en literatuur. Het saluut aan haar broer, wiens geboorte werd aangekondigd met een citaat van Tom Lanoye en die ‘On the road’ van Jack Kerouac als zijn laatste metgezel koos, had niet fraaier kunnen klinken.

Met geciteerde passages van en bespiegelingen op ondermeer Kerouac, ‘Catcher in the Rye’, Anne Frank, ‘Into the Wild’ en Bernlef schrijft Taveirne een nieuw verhaal voor Wolf, over Wolf. Met het nadrukkelijke besef dat dit háár verhaal is. “Ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik jou hertekend heb. Herschreven. Dat ik je lichaam in een verhaal heb gewikkeld. Een verhaal in een verhaal in een verhaal in een verhaal. Alles om je te beschermen tegen de kou. Alles om je te beschermen tegen het echte verdwijnen.”(234)

Verhalen zijn machtig: ze kunnen je gemoed oplichten, je verrijken. Even zo goed kunnen ze je de weg wijzen naar duistere kronkels. ‘Wolf’ troost en bezint. En brengt een beklijvende, ontroerende leesreis. Dat het boek is vormgegeven als een moleskine versterkt die intense beleving. Taveirne mag oprecht fier zijn, zonder schuldgevoel.