Dit is niet doen alsof

De journaliste Camille Anseaume kan sinds kort een nieuwe kwalificatie aan haar CV toevoegen. En niet zomaar een, nee, die van romanschrijfster wel te verstaan. Camille is bekend van haar blog Café de filles, die door de redactie van de Franse ELLE bekroond is met de Blog Coup de Coeur  (een toonaangevende prijs voor populaire blogs). Dat schrijven haar vak is, bewijst ze met haar debuutroman Alsof het niets is.

In Alsof het niets is raakt de hoofdpersoon, een jonge vrouw, onverwacht zwanger. Vervolgens wordt ze meegetrokken in een sleur van elkaar afwisselende emoties en gedachten. Ze wanhoopt, ze twijfelt, en is dan weer dolgelukkig. Langzaam wordt ze zich gewaar van het kindje dat in haar buik groeit. Als ze echt beseft dat ze moeder zal worden, weet ze dat ze eigenlijk niet anders kan en wil.

Anseaume verhaalt in kunstig opgebouwde zinnen waarin uitdrukkingen tot leven komen. Bijvoorbeeld in een fragment waarin de hoofdpersoon zich neerlegt bij een besluit. Zij vindt daarin rust en tegelijkertijd gaat ze op bed liggen. Of: "Ik wilde je niet wakker maken maar ik veroorzaakte een storm. Ik had de sluisdeuren opengezet en kon je alleen nog maar storen, de golven die ik veroorzaakte liepen aan alle kanten over van liefde, schuld, angst, opluchting; ik voelde ze rommelen in mijn buik en via mijn ogen naar buiten komen." Hierin wordt de ik-persoon letterlijk overspoeld door emoties.

Door de korte stukjes tekst zou je denken dat je het boek snel uit hebt, maar wil je écht lezen – wat wil zeggen: weten wat er staat, de diepere laag analyseren-  dan moet je langer de tijd nemen om de bladzijden door te ploegen, en zo nu en dan een fragment herlezen.

De roman neigt sterk naar een autobiografie. Precies twee keer wordt de ik-persoon aangesproken met haar naam ‘Camille’, gelijk aan de naam van de schrijfster. De hoofdpersoon wil het anders doen dan anderen tot nu toe gedaan hebben. Deze ‘vernieuwing’  is een steeds terugkerend motief. De schrijfster heeft dezelfde intentie, om vernieuwend en anders te zijn. Er bestaan niet veel romans in deze vorm: de korte stukjes tekst, de manier van vertellen, zelfs de 'danklijst' voldoet niet aan de norm. Misschien zijn dit aanwijzingen die verhullen dat de hoofdpersoon en de schijfster van de roman dezelfde persoon zijn. Misschien ook niet. Het doet er ook eigenlijk niet zo veel toe. Dit verhaal is geen zoektocht naar de identiteit van de hoofdpersoon. Dit is een bewijsstuk van een literair talent.

Minpuntje van het boek is het open einde, waarin de naam van de baby onbekend blijft. Je hebt zo meegeleefd naar het moment van de geboorte, dat er best een bedankje af mocht – namelijk het weten van de naam. Daarnaast stijgt wellicht het poëtische karakter van de roman je een beetje naar het hoofd: het verhaal lijkt dan wat gemaakt, alsof rechtstreekse gedachten van de schrijver op papier staan gedrukt. Dat zal niet iedere lezer bekoren. Erg knap hoe de roman is vormgegeven, maar het spreekt niet zodanig aan, dat je er helemaal weg van bent. Heeft dat te maken met het feit dat onbekende dingen niet door ieder mens met open armen worden ontvangen? Maar ‘nieuw’, ‘onbekend’, ‘anders’, kan ook ‘interessant’, ‘origineel’ en ‘vernieuwend’ zijn. Dat is van Anseaume wel aan te nemen. Over het onderwerp – onverwachte zwangerschap- is al veel geschreven, maar een verslaggeving in deze vorm is bijzonder. Dus, ben je eens toe aan wat nieuws? Dan is dit boek zeker een aanrader.