Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Boeiend onderwerp, matig verhaal

Femke Staal 10 mei 2015

Ik mis mezelf (Still Alice), de bestseller van Lisa Genova, werd zeer lovend ontvangen. Op het omslag staat: ‘een onvergetelijke roman over de vernietigende kracht van alzheimer.’ Het onderwerp op zich is hartstikke boeiend en aangrijpend. De manier waarop het verhaal is geschreven valt echter tegen. Het kan je niet raken door het gebruik van teveel wetenschappelijke taal en te voorspelbare gebeurtenissen. Het is met weinig dynamiek geschreven en de gevoelens van de personages worden niet goed uitgedrukt.

Hoofdpersoon Alice Howland, vijftig jaar oud, is wetenschapper en docent aan Harvard. Haar carrière neemt het grootste deel van haar leven in beslag en heeft haar gevormd tot wie ze nu is. Wanneer ze last krijgt van vergeetachtigheid, schrijft ze dit dan ook in eerste instantie toe aan een burn-out.
 Er is echter meer aan de hand: de diagnose vroege alzheimer valt. Vanaf dat moment staat haar wereld op z’n kop. Ondanks de medicijnen die Alice slikt, boekt ze geen vooruitgang en zet het aftakelingsproces in haar brein zich voort. En niet alleen haar brein takelt af, beetje bij beetje wordt de persoon ‘Alice’ en haar hele leven afgebroken.

Genova, zelf neurowetenschapper, heeft persoonlijke ervaring met alzheimer in haar familie. Daarover zegt ze: “Als familielid vond ik het droevig. Tegelijkertijd vond ik het als wetenschapper fascinerend. Ik kon meekijken met de aftakeling van het brein. Ik vroeg me af wat er binnenin gebeurde, welke moleculaire verbindingen verkeerd gingen en welke tekorten er waren. Ik vroeg me af hoe het moest voelen als de delen van je brein waar je geheugen en je persoonlijke geschiedenis liggen, je zelf en je identiteit, beginnen af te takelen. Wat voor compensatiemechanismen zouden er ontstaan? En hoe voelt het om dat te moeten doormaken?”

(bron: http://www.alzforum.org/early-onset-familial-ad/profiles/interview-lisa-genova)

In Ik mis mezelf legt de schrijfster het afbraakproces in de hersenen uitvoerig uit, tot op de moleculaire verbindingen aan toe. De afspraken bij de neuroloog worden tot in detail beschreven. Tussendoor lees je feiten over onderzoeken en medicijnen. Voor Genova zelf heel interessant, aangezien zij zelf neurowetenschapper is, maar voor de gewone lezer niet echt boeiend. Door dit soort fragmenten krijg je sterk de indruk dat Genova dit boek puur vanuit haar eigen interesse heeft geschreven.

Toch was dit niet haar insteek. Haar doel was om het fenomeen vroege alzheimer te introduceren bij een groter publiek. En dat doet ze op een opmerkelijke manier: het verhaal wordt voorafgegaan door een passage over de neuronen in Alice’s hoofd, die "verstikt werden tot de dood erop volgde", zonder dat "ze haar konden waarschuwen voordat ze afstierven", lang voordat de symptomen zichtbaar werden.

Genova wil duidelijk maken dat veel mensen zich niet bewust zijn van de ziekte die hun welzijn teistert. "Er is een hele lijst met kwalen die aan alzheimer gerelateerd kunnen zijn, zoals oververmoeidheid, overgangsklachten en stress. Veel mensen blijven maar doorhollen omdat ze denken dat hun geheugenverlies en desoriëntatie te wijten zijn aan de eisen van de huidige maatschappij. Terwijl ze eigenlijk te maken hebben met het beginstadium van alzheimer."

Met haar verhaal toont Genova aan dat alzheimer niet leeftijdsgebonden is. Ze laat je inzien wat de ziekte betekent. En ze laat je begrijpen dat het slechts een aandoening van de neuronen is, een bestanddeel van het menselijk lichaam, en dus voor iedereen reëel. Ongeacht leeftijd.

Het kiezen van een wetenschapper als hoofdpersoon is dubieus. Doordat een geleerde centraal staat, gaat het voornamelijk over de theoretische, wetenschappelijke en feitelijke kant – althans in het eerste deel . Slechts een relatief klein gedeelte wordt gewijd aan de gevoelige, emotionele kant van Alice en haar familie. Dat is jammer, want juist emoties en gevoelsbanden spelen een belangrijke rol als het gaat om ziekte.

In het tweede deel komen die aspecten gelukkig meer aan bod. Nu worden er emoties benoemd, waarbij boosheid en onmacht de boventoon voeren. Genova’s vraag: "En hoe voelt het om dat te moeten doormaken?", wordt toch nog beantwoord.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Femke Staal

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.