Liefde maakt kunst
Voor haar vierde roman, Mijn verloren vrouw, heeft Alison Richman (1972) uitvoerig onderzoek gedaan. Deze strategie gebruikte ze al eerder in andere boeken. Ook de thema’s kunst en liefde zijn niet verrassend. Desondanks wist Richman een meeslepend verhaal te creëren, met een goede verhaallijn, spanning én romantiek.
Waar ze oorspronkelijk wilde schrijven over een kunstenaar die de holocaust overleeft, werd Mijn verloren vrouw een liefdesverhaal. De personages zijn deels gebaseerd op mensen die werkelijk hebben bestaan en deels op Richmans fantasie. Het eindresultaat: een intens verhaal over kunst, de holocaust, hartstocht en familiebanden.
Het verhaal begint in New York, 2000. Tijdens het oefendiner van een huwelijk vindt er een ontmoeting plaats tussen twee oude mensen. Vervolgens gaan we terug in de tijd en bevinden we ons in het Praag van 1930. Weelderige appartementen aan de Moldau, van binnen met rood fluweel beklede muren, vergulde spiegels en Boheems kristal. Mutsen van vossenbont en jurken van zijde.
Dit is de omgeving waar ons vrouwelijke hoofdpersonage Lenka opgroeit. Als jong meisje heeft ze al veel oog voor schoonheid en detail. Het is dan ook niet gek dat Lenka start met een opleiding aan de kunstacademie van Praag. Daar ontmoet ze via via Josef Kohn. Hij studeert geneeskunde, naar zijn vaders voorbeeld.
Tussen Josef en Lenka is het liefde op het eerste gezicht. Ze voelen gelijk bij hun eerste ontmoeting een soort onderlinge verbondenheid. Het lijkt wel alsof ze voor elkaar gemaakt zijn. Maar als de oorlog naderbij komt is er geen tijd meer om samen te zijn. Hun wegen zullen scheiden.
Het vertelperspectief wordt per hoofdstuk afgewisseld door dat van Lenka en dat van Josef. In de hoofdstukken waarin Lenka aan het woord is, kijk je door de ogen van een kunstenaar. Er wordt verteld in geuren en kleuren en mensen worden beschreven in vormen en lijnen. Wanneer Josef spreekt, spreekt er een dokter, een wetenschapper, met een menselijke blik. Door middel van zijn herinneringen wekt hij de doden tot leven. Hij spreekt over zijn verloren geliefden en doet dat in de verleden tijd.
De tijdsvormen zijn op zijn minst opmerkelijk in dit boek: de verleden tijd en de tegenwoordige tijd worden door elkaar gebruikt. Regelmatig zie je dat bijvoorbeeld één zin in de verleden tijd is geschreven, terwijl de rest van het stuk in de tegenwoordige tijd staat.
Het is knap hoe Richman ervoor zorgt dat de lezer zich identificeert met de hoofdpersonen. Door het kenmerkende vertelperspectief van beide personages worden er als het ware twee echte persoonlijkheden gecreëerd. Dat maakt dat je je als lezer goed kunt inleven en verder wilt lezen, het verhaal sleept je mee.
Eveneens opmerkenswaardig is dat de auteur zich heeft verdiept in de Joodse cultuur. Als lezer merk je dat aan de Hebreeuwse woorden die zo nu en dan voorbij komen, en ook aan de beschrijving van de Joodse religie, rituelen en gebruiken. De waarde daarvan voor dit boek is dat je je – ook hier weer – kunt vereenzelvigen met de hoofdpersonen. Het laat je inzien wat het voor hen betekent om Joods te zijn, hoe hen dat vormt als persoon. En wat het inhoudt als je niet meer mag zijn wie je bent.
Richman zet je aan het denken over vragen als ‘Welke rol speelt kunst in iemands leven?’ en ‘Overwint liefde alles?’ Je bezighouden met kunst kan een doel hebben, zoals streven naar perfectie of het uiten van emotie. Maar het meest van alles is kunst een manier om dát vast te leggen waarvoor geen woorden zijn. Het is een vlucht uit de werkelijkheid, want kunst maakt alles mogelijk.
Deze roman laat zien dat de mens niet volmaakt is, hoe mooi en knap het lichaam ook kan zijn. Een mens kan geen kwetsbaren en gewonden tot leven wekken en kan geen oorlogen voorkomen. Maar in herinneringen, gedachten, gevoelens en in de kunsten is alles mogelijk.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Femke Staal
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
