De Laatste Verkenner: literaire science fiction

Met ‘De laatste verkenner’ schreef Johan Klein Haneveld een verhalenbundel die in ieder boekenkast thuishoort. De grote variatie in thematiek maakt het boek geschikt voor veel lezers. Niet alleen de science fiction lezer gaat hiervan genoten, maar ook de literaire lezer.
Waarom is ‘De Laatste verkenner’ (2023) een aanwinst voor iedere boekenkast? Johan Klein Haneveld is gefascineerd door het leven. In zijn verhalen verkent hij de vormen waarin het leven verschijnt, gaat bestaan of heeft bestaan heeft. Wat ik zelf boeiend vind aan zijn werk is dat tussen alle geavanceerde technologie en kunstmatige intelligentie, hij steeds het mens zijn centraal stelt en laat zien wat authentiek mens zijn is. De verhalen in dit boek laten deze thematiek ieder op zijn eigen manier zien.
Daarnaast zit er een subtiele ironie in de verhalen waarvan ik enorm genoten heb. Deze humor vormt een perfecte tegenhanger voor het dystopische element dat ook in veel verhalen te vinden is. De auteur weet hiermee steeds te variëren waardoor het steeds een leuke, grimmige of subtiele wending geeft aan de gebeurtenissen.

Ieder verhaal in deze bundel heeft meerduidigheid. Een voorbeeld hiervan is ‘Ongeluk’. Hierin volgt de lezer het onderzoek van twee wetenschappers. Dit is in mijn ervaring het meest literaire verhaal van de bundel, omdat het een krachtige illustratie is over leven en bewustzijn. Een interessante tegenhanger van ‘Ongeluk’ is ‘De Laatste Verkenner’ vanwege de variatie op de thema’s. Deze gevarieerde benadering van verschillende onderwerpen geeft een aangename dynamiek aan de verhalenbundel
Met het titelverhaal wordt voor mij ook een van de meest mysterieuze personages van Johan Klein Haneveld geïntroduceerd, namelijk Zifai. Hij is origineel en weet de lezer meteen mee te slepen in het verhaal, maar hij heeft ook iets grilligs. Deze combinatie maakt hem boeiend. Hoewel ik door zijn doen en laten ook verontrust werd, moet ik zeggen dat hij een favoriet personage is geworden.
En zo wordt ‘De Laatste verkenner’ vanwege de dynamiek binnen de thematische uitwerking van onder ander bewustzijn, leven vervreemding en sociale politiek en de literaire meerduidigheid van de verhalen een aanwinst voor iedere boekenkast. En met deze bundel is mijn lijst met favoriete personages gegroeid. Zifai is een grimmig fascinerend karakter waarvan ik enorm genoten heb.