Een boek vol leugens

Maria Foukara en haar man Samir lijken het perfecte leven te leiden. Als nieuw samengesteld gezin doen ze het best goed en iedereen komt goed overeen met elkaar. Tot Samirs dochter Yasmin plots spoorloos verdwijnt. Met behulp van een getuige komt de politie er al snel achter dat Yasmin van een naburige rots gesprongen zou zijn. Er wordt meteen aan zelfmoord gedacht. Wanneer de politie uiteindelijk na enig speurwerk Samir oppakt en verdenkt van eerwraak, stort de wereld van Maria en haar zoon, Victor, in.

Camilla Grebe heeft met Iedereen liegt een intrigerende thriller geschreven. Deze werd vertaald door Clementine Luijten en Jasper Popma. Wie zich bij het opnemen van dit boek een bloedstollende thriller vol moorden en gruwelijke scènes verwacht, komt er bedrogen uit. Wat je wel krijgt, is een sterk opgebouwd verhaal vol interessante personages die allemaal hun geheimen met zich meedragen. Pagina na pagina komt er steeds meer van de waarheid naar buiten. Dit verhaal bevat zoveel geheimen en wendingen dat het je nooit verveelt.

Het is knap om te lezen hoe Grebe kleine verschillen in haar schrijfstijl aanbrengt als ze van vertelperspectief verandert. Bij de start lezen we het verhaal vanuit het perspectief van Maria, een doorsnee volwassen personage. Wanneer er nadien wordt overgeschakeld naar het perspectief van Vincent, haar zoon met het syndroom van Down, merk je als lezer een veel eenvoudigere, bijna kinderlijke schrijfstijl op. Dit leidt soms tot grappige fragmenten en het geeft een beetje luchtigheid aan het verhaal:

'Toen we bij oma waren moest ze een glas medicijn opdrinken dat sherry heet en ze moest een tijdje rusten.'

Er vindt een tijdsprong van twintig jaar plaats in het verhaal. Ook hier geeft Grebe, met behulp van haar sterke schrijfstijl, de lezer het gevoel dat iedereen twintig jaar ouder is geworden en doorgegaan is met het leven. Maria is wat minder naïef en heeft leren leven met de moord op haar stiefdochter. Vincent heeft beslist om niet meer te praten, hij lijdt aan selectief mutisme. Met dank aan Grebe kunnen we wel zijn gedachten nog lezen.

De personages in Iedereen liegt zijn goed uitgewerkt en geloofwaardig. De Zweedse winter zorgt voor een duistere achtergrondsfeer. Het kleine dorp waar iedereen elkaar kent, zorgt ervoor dat je je als lezer levendig kan voorstellen hoe iedereen met zijn eigen geheim rondloopt, maar de roddels vliegensvlug rondgaan tussen de bewoners. Als er dan een politieonderzoek plaatsvindt in zo’n dorp is het als lezer een hele uitdaging om te bedenken wie er liegt en wie niet.

'We liegen om onszelf en de mensen van wie we houden te beschermen. We liegen uit luiheid, omdat de leugen makkelijker is dan de waarheid – want zoals iemand zei: de leugen kan de aardbol half rond reizen voordat de waarheid haar veters ook maar heeft kunnen strikken. We liegen om ons groter te maken, interessanter, omdat de waarheid maar al te vaak zo godgeklaagd prozaïsch is.'

Het recentste boek van Camilla Grebe is een aanrader voor liefhebbers van Scandinavische thrillers met een tikkeltje meer. Het verhaal is sterk opgebouwd en de schrijfstijl is van een hoog niveau. De personages zijn boeiend, het decor duister en de boodschap is duidelijk: Iedereen liegt.