Minutieus onderzoeksverslag
Oorlogsverslaggever en onderzoeksjournalist Arnold Karskens (1954) probeert in De zaak-Zorreguieta antwoord te vinden op de vraag of de vader van prinses Máxima Zorreguieta in zijn functie als staatssecretaris van Landbouw en Veeteelt tijdens de Argentijnse junta (‘de Vuile Oorlog’, 1976-1983) geweten heeft van - en daardoor medeplichtig is aan - de vele misdaden tegen de menselijkheid van zijn werkgever. Het is opmerkelijk om na lezing van dit boek te moeten constateren dat het antwoord op deze hoofdvraag, die circa vijftien jaar geleden voor het eerst gesteld werd en sindsdien nooit goed werd beantwoord, tegelijkertijd al die tijd grotendeels voorhanden blijkt te zijn geweest. Maar waarschijnlijk heeft het nu eenmaal tijd nodig gehad en moeten we de ontrafeling van deze gevoelige kwestie, waarover veel Argentijnen nu nog steeds nauwelijks durven te spreken, juist zien als de grote verdienste van De zaak-Zorreguieta.
Hoewel de meeste archieven uit die periode zijn vernietigd, maakt Karskens al vroeg in zijn boek duidelijk dat het niet anders kan dan dat Jorge Zorreguieta (1928) in elk geval in grote lijnen moet hebben geweten van deze misdaden, niet in de laatste plaats omdat de lokale media van destijds er reeds gewag van maakten. Het meest sprekende voorbeeld hiervan is wel dat nota bene dictator Jorge Videla (1925-2013) in een gesprek met buitenlandse journalisten (in het dagblad La Prensa op 15 september 1977) openlijk sprak over de ontvoeringen en verdwijningen. Tenzij hij zich destijds afsloot van iedere vorm van nieuwsvoorziening, wat uitermate vreemd - zo niet onmogelijk - zou zijn voor een overheidsambtenaar, is het alleen op basis hiervan al niet voorstelbaar dat Zorreguieta zich niet bewust was van het ‘verkeerde’ regime waarvoor hij werkte. Een vrij eenvoudig historiografisch onderzoek was voldoende geweest om dit te aan te tonen, maar Karskens’ evenwichtige onderzoek belicht gelukkig veel meer kanten van de veelzijdige medaille.
Zo schrijft Karskens tevens over de wijze waarop de charismatische Zorreguieta via verschillende landbouw-gerelateerde clubs op zijn positie terechtkwam en hoe het Argentijnse ministerie van Landbouw en Veeteelt rechtstreeks gelieerd was aan het INTA-onderzoekscentrum (het Nationale Instituut voor Bodemonderzoek), alwaar vele ‘opstandige’ werknemers plotseling verdwenen. Hoewel de meeste (staats)archieven uit die tijd bewust vernietigd zijn, weet Karskens inzage te krijgen in enkele spaarzame overgebleven documenten van illegale gevangenissen. Deze kunnen in veel gevallen beter worden omschreven als martelkampen, gerund door junta-militairen. Karskens weet, aan de hand van getuigenverslagen van overlevenden en verhalen van achtergebleven familieleden, haarfijn te beschrijven hoe bruut het eraan toe moet zijn gegaan bij de ontvoeringen en verdwijningen en vooral in de gevangenissen.
De zaak-Zorreguieta is een gedegen en helder geschreven onderzoeksverslag waarin een overvloed aan informatie blootgelegd wordt. Karskens heeft gekozen om de vaak zeer onthutsende verslagen van ooggetuigen en nabestaanden zo analytisch mogelijk te verwoorden en voortdurend af te wisselen met de politiek-historische context en de persoonlijke geschiedenis van Jorge Zorreguieta. Door dit te doen creëert hij tegelijkertijd objectiviteit als afstand. Hoewel Karskens zelf in Argentinië heeft rondgereisd en met vele Argentijnen heeft gesproken, laat hij zichzelf en zijn persoonlijke reiservaringen zoveel mogelijk buiten beeld en laat hij vooral de feiten en getuigenverslagen het verhaal vertellen. Ook blijft hij niet te lang stilstaan bij één historisch aspect of bij één persoonlijke geschiedenis, waardoor sommige passages in emotioneel opzicht wat afgezwakt worden. Kortom: De zaak-Zorreguieta had voor de geïnteresseerde leek misschien meeslepender en aangrijpender kunnen zijn als Karskens het menselijk leed directer op de voorgrond had geplaatst. Maar terecht zou dit te veel hebben afgeleid van ‘de zaak’. En ook van het uiteindelijke doel om de harde feiten nu voor eens en altijd overzichtelijk en zo compleet mogelijk boven tafel te krijgen. En dat laatste is Karskens op overtuigende wijze gelukt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Frank Rinket
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
